آرامگاه نادرشاه افشار در مشهد

آرامگاه نادرشاه افشار جزو جاهای دیدنی نزدیک حرم مشهد است. دیدنی‌های این مجموعه تاریخی شامل موزه، کتابخانه نادری و مجسمه برنزی نادرشاه سوار بر اسب می‌شود. همچنین باید بگوییم پس از حرم مطهر امام رضا (ع) که گل سرسبدِ جاهای دیدنی مشهد محسوب می‌شود و آرامگاه فردوسی بزرگ که افتخار خراسانی‌هاست، آرامگاه نادرشاه  افشار از مهمترین جاهای دیدنی تاریخی مشهد هم به شمار می‌رود؛ چراکه سالانه گردشگران زیادی برای دیدن از این آرامگاه به مشهد سفر می‌کنند. در این مقاله، یومگ قصد دارد به معرفی کامل و دقیق آرامگاه نادرشاه افشار در مشهد بپردازد. پس با ما همراه باشید.

آنچه درباره‌ی آرامگاه نادرشاه افشار در این مقاله می‌خوانید:

• درباره نادرشاه افشار
• تاریخچه ساخت آرامگاه نادرشاه افشار
• معماری آرامگاه نادرشاه افشار
• آدرس آرامگاه نادرشاه افشار و نقشه
• چگونه به آرامگاه نادرشاه برویم؟
• قیمت بلیط آرامگاه نادرشاه افشار
• دیدنی‌های اطراف آرامگاه نادرشاه
• زمان مناسب برای بازدید از آرامگاه نادرشاه افشار

درباره نادرشاه افشار

نادرشاه افشار یکی از شخصیت‌های به‌نام ایرانی به شمار می‌رود و بخشی از تاریخ مشهد از نظر سیاسی و اجتماعی با نادرشاه افشار مطرح است. نادر یکی از پادشاهان مشهور پس از اسلام است که بخش اعظمی از عمر خود را صرف گسترش مرزهای ایران کرده است. نادرشاه  بنیان‌گذار سلسله افشاریان است و  مهم‌ترین اقدام او سرکوب مغولان و بیرون انداختن عثمان‌ها و روس‌ها از خاک ایران در طول دوران فرمانروایی خود بوده است.

نادرشاه افشار با فتح دهلی و ترکستان، جنگ‌های بزرگ پیروزمندانه و به دست آوردن استقلال دوباره ایران شهرت زیادی در جهان به دست آورد. به همین دلیل در اروپا لقب‌هایی همچون «ناپلئون ایران»، «آخرین جهانگشای شرق» و «اسکندر دوم» را از آن خود کرده است و هنوز هم غنائم جنگی نادرشاه بر سر زبان‌هاست. از مشهورترین غنائم جنگی و گران‌بهای نادرشاه می‌توان به الماس کوه نور و الماس دریای نور اشاره کرد.

تاریخچه ساخت آرامگاه نادرشاه افشار

تاریخچه ساخت آرامگاه نادرشاه افشار به زمان حکمرانی او مربوط است، چراکه نادر برای اولین‌بار مشهد را به عنوان پایتخت خود انتخاب کرد. او در زمان حکمرانی خود دستور داد که برایش آرامگاهی کوچک با خشت و گل در کنار چهارباغ شاهی که روبه‌روی حرم امام رضا (ع) قرار داشت، بنا کنند. اما بعد از روی کار آمدن خاندان قاجار آقا محمدخان دستور داد که پیکر نادرشاه را به تهران انتقال دهند. 

سرانجام در اواخر حکومت قاجارها، قوام‌السلطنه (والی خراسان) توانست جسد نادرشاه را دوباره به مشهد بازگرداند و در همین محل مقبره فعلی نادرشاه او را به خاک بسپارند. این آرامگاه در گذر سال‌ها بارها مورد تخریب واقع شد اما سرانجام در سال 1335 انجمن آثار ملی ایران تصمیم گرفت آرامگاهی بزرگ و باشکوه در شأن نادرشاه افشار بسازد. 

در سال 1336 ساخت آرامگاه  توسط یکی از طراحان مشهور و زبردست ایرانی - مهندس هوشنگ سیحون - که طراح و سازنده آرامگاه فردوسی و خیام نیز بوده است، آغاز شد و در سال 1342 ساخت این آرامگاه پایان یافت. آرامگاه نادرشاه افشار در تاریخ 12 فروردین ماه سال 1342 با حضور محمدرضا شاه پهلوی افتتاح شد و در نهایت در سال 1354 به ثبت ملی رسید.

معماری آرامگاه نادرشاه افشار

اکنون آرامگاه نادرشاه افشار  که در ضلع شمال غربی چهارراه شهدای مشهد قرار دارد، به عنوان یکی از مهم‌ترین مکان‌های گردشگری و تاریخی در مشهد شناخته می‌شود. این عمارت باشکوه در باغی بزرگ به مساحت 14 هزار 400 مترمربع ساخته شده است و چهار طرف باغ به خیابان منتهی می‌شود. 

آرامگاه نادرشاه افشار شامل سکویی دوازده پله‌ای، محل دفن، پوششی خیمه مانند بر روی قبر، سکویی مرتفع در مجاور قبر همراه با مجسمه نادرشاه سوار بر اسب و سه تن دیگر در پی او، غرفه کتابفروشی و دو تالار با کاربری موزه است. در ادامه با بخش‌های گوناگون آرامگاه نادرشاه افشار آشنا می‌شویم.

آرامگاه و باغ موزه نادرشاه افشار را در آپارات تماشا کنید!

مجسمه نادرشاه

ابتدا که وارد باغ نادری می‌شوید اولین چیزی که توجه شما را به خود جلب می‌کند مجسمه‌ی مفرغی نادر سوار بر اسب به همراه با 3 سرباز اوست که بر روی قطعه سنگی مرتفع قرار دارد و دارای ارتفاعی 6.5 متر است. این مجسمه برجسته توسط ابوالحسن صدیقی (شاگرد استاد کمال‌الملک) در رم ایتالیا ساخته شده است.

آرامگاه نادرشاه افشار

مهم‌ترین بخش آرامگاه نادرشاه افشار سکویی با دوازده پله است. در بالای این سکو تالاری مربع‌شکل با 16 ستون سنگی عظیم قرار دارد که این تالار به شکل خیمه و چادر عشایری طراحی شده است. طراحی این بخش بخاطر محل تولد و مرگ نادرشاه است که در چادر عشایری اتفاق افتاده است. یکی دیگر از ویژگی‌های جالب این بخش استفاده از دو دیوار قرمز رنگ سنگی است که از  سنگ مرمر اخرایی‌رنگ مراغه ساخته شده‌اند تا تداعی‌کننده جنگ و قتل نادرشاه در داخل چادرش باشند. 

همچنین فضای باز این تالار نیز تداعی‌کننده صحنه جنگ است. به‌طورکلی باید بگوییم طراحی این بنا بر اساس دو شکل هندسی مربع و مثلث انجام شده است. برای ساخت این بنای عظیم از مصالحی همچون سنگ‌های سخت گرانیت استخراج‌شده از کوهسنگی مشهد و نرده‌های آهنی به شکل تبرزین استفاده شده است تا عظمت نادرشاه افشار را به رخ بازدیدکنندگان بکشاند. 

هنگامی‌که در این بخش از بنای آرامگاه راه می‌روید توجه شما به برجستگی‌های متفاوتی که بر روی دو دیوار قرار دارند، جلب می‌شود. این برجستگی‌ها تداعی‌کننده نبردهای سخت نادرشاه افشار هستند. سنگ مزار نادر نیز در پناه دو دیوار و در گوشه مربع قرار دارد. موزه نادر از دو بخش تشکیل شده و شامل دو تالار است که در مجاورت همدیگر قرار دارند و یکی از بهترین موزه‌های مشهد را به‌وجود آورده‌اند.

تالار شماره یک موزه نادری

در تالار شماره یک می‌توانید از آثار تاریخی که به عصر افشاریه تعلق دارد بازدید کنید. از آثار تاریخی این تالار می‌توان به البسه و پوشاک رزمی، ادوات جنگی، تابلوهای نقاشی از نادر و جنگ‌های آن، وسایل سوارکاری، چند نسخه خطی نفیس از جمله تاریخ جهانگشای نادری و شمشیرهای متعلق به نادرشاه اشاره کرد. بر روی یکی از شمشیرها «السلطان نادر» حک شده و بر روی یکی دیگر این بیت شعر طلاکوب شده است: «هست سلطان بر سلاطین جهان     شاه شاهان نادر صاحب قران».

تالار شماره دو موزه نادری

تالار شماره دو در سال 1373 به مجموعه آرامگاه نادرشاه افشار اضافه شد. شما می‌توانید در این تالار از اشیائی همچون ظروف و اشیای باستانی از دوره صفویه تا معاصر، انواع سکه، اشیای باستانی و مردم شناسی بازدید کنید.

توپ جنگی باغ نادری

در کنار ساختمان آرامگاه نادر یک لوله توپ جنگی قرار دارد. این توپ جنگی به فیلیپ دوم پادشاه اسپانیا و پرتغال تعلق دارد و جزء غنائم جنگی با ارزش در نبرد با متجاوزان پرتغالی است. 

آرامگاه کلنل پسیان

یکی دیگر از جاهایی که باید در آرامگاه نادری از آن بازدید کنید، آرامگاه کلنل محمدتقی خان پسیان در گوشه شمالی باغ نادری است. محمدتقی خان پسیان از نظامیان اواخر دوران قاجار بود که ذوق و قریحه ادبی هم داشت. محمدتقی خان اولین خلبان ایرانی به شمار می‌رود که 33 بار در کشور آلمان به هوانوردی پرداخته است. او در سال 1300 به عنوان فرمانده ژاندارمری خراسان حکومت شبه خودمختار خراسان را تشکیل داد. اما این حکومت خودمختار پس از مدتی توسط احمد قوام (نخست وزیر وقت) سرکوب شد. در نهایت سنگ مزار وی در سال 1379 توسط یعقوب دانش‌دوست طراحی و ساخته شد.

از امکانات رفاهی آرامگاه نادرشاه افشار که برای بازدیدکنندگان و گردشگران فراهم شده است می‌توان به سرویس بهداشتی، موزه، راهنما و فضای سبز آن اشاره کرد.

آدرس آرامگاه نادرشاه افشار و نقشه

• آدرس: خراسان رضوی، مشهد، خیابان شیرازی، چهارراه شهدا، آرامگاه نادرشاه افشار

چگونه به آرامگاه نادرشاه برویم؟

شما می‌توانید برای رفتن به آرامگاه نادرشاه افشار از وسایل نقلیه عمومی همچون اتوبوس، تاکسی و مترو استفاده کنید. همچنین اگر قصد دارید با اتومبیل شخصی به این آرامگاه بروید لازم است بدانید که این مجموعه در طرح ترافیک قرار دارد و باید ماشین خود را در نزدیک‌ترین پارکینگ عمومی پارک کنید و ادامه مسیر را به صورت پیاده یا با استفاده از وسایل نقلیه عمومی طی کنید.

اتوبوس: اگر قصد دارید با اتوبوس به این مجموعه دیدنی و تاریخی بروید، باید از اتوبوس‌های تندرو خط 6 (پایانه فردوسی)، خط درون‌شهری 50 (پایانه حرم)، خط 51 (پایانه میامی)، خط 57 (گلشهر) و غیره استفاده کنید که در چهارراه شهدا ایستگاه دارند. سپس از چهارراه باید 200 متر پیاده‌روی کنید تا به آرامگاه برسید.

مترو: اگر قصد دارید با مترو به آرامگاه نادرشاه افشار بروید باید سوار خط 2 مترو شوید، سپس در ایستگاه شهدا که در فاصله نزدیک این مجموعه قرار دارد پیاده شوید. بعد از این که پیاده شدید باید حدود 650 متر پیاده‌روی کنید تا به مقصد برسید.

قیمت بلیط آرامگاه نادرشاه افشار

• برای گردشگران ایرانی: 5 هزار تومان
• برای گردشگران خارجی: 100 هزار تومان

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص تغییر قیمت بلیط و ساعات فعالیت می‌توانید با شماره 05132224888 تماس بگیرید.

دیدنی‌های اطراف آرامگاه نادرشاه

خوشبختانه اطراف آرامگاه نادرشاه افشار دیدنی‌های زیادی است که سفر به مشهد را برای شما لذت‌بخش‌تر می‌کند. بعد از بازدید از این مجموعه تاریخی می‌توانید به دیدنی‌هایی همچون حرم امام رضا (ع) از درب خیابان شیرازی، مجموعه موزه‌های آستان قدس واقع در صحن کوثر حرم، موزه مردم‌شناسی مشهد واقع در خیابان اندرزگو و خانه تاریخی داروغه واقع در خیابان نواب صفوی بروید. 

زمان مناسب برای بازدید از آرامگاه نادرشاه افشار

با توجه به اینکه آرامگاه نادرشاه در باغی بزرگ قرار دارد، بهتر است زمانی بروید که طراوت و سرسبزی این باغ بزرگ را هم تماشا کنید. یومگ به شما پیشنهاد می‌کند فصل بهار را برای بازدید از این مجموعه انتخاب کنید. همچنین در این فصل آب‌وهوای مشهد خنک و دلپذیر است و قطعا زمان خوبی برای بازدید از جاهای دیدنی تاریخی مشهد است. اگر  تجربه‌ی بازدید از آرامگاه نادرشاه افشار را در سفر به مشهد داشته‌اید، لطفا آن را با خوانندگان یومگ به اشتراک بگذارید.