خانه‌های تاریخی مشهد
- ...
- ...
- تعداد کلمات
خانه‌های تاریخی مشهد نمونه بازر تاریخ و پیشینه شهرنشینی در مشهد هستند. در سفر به مشهد و بازدید از این ابنیه تاریخی، اطلاعات به درد بخوری درباره اتفاقاتی که در گذر سال‌ها بر این خانه‌ها گذشته، سبک معماری و هدف از ساخت این ابنیه به‌دست خواهید آورد.
خانه‌های تاریخی مشهد گنجینه‌های ارزشمندی هستند که سال‌هاست جنبه تاریخی شهر مشهد را حفظ کرده‌اند. متاسفانه به دلیل افزایش روزافزون جمعیت و به‌تبع آن، افرایش ساخت‌وساز‌های عمرانی و توسعه مناطق شهری، تعدادی از خانه‌های تاریخی که از مهمترین جاهای دیدنی تاریخی مشهد به شمار میروند، در آستانه ویرانی هستند یا حتی از بین رفته‌اند. امروز ما در مجله گردشگری یومگ قصد داریم جلوه زیبای این ابنیه ارزشمند را به شما نشان بدهیم. این فرصت عالی را از دست ندهید و تا انتها این مقاله همراه ما باشید.
لیستی از خانه‌های تاریخی مشهد و تمام آنچه در این مقاله می‌خوانید:
- خانه تاریخی ملک
- خانه تاریخی داروغه
- خانه تاریخی توکلی
- خانه رجایی مشهد
- خانه تاریخی پیشه‌وران
- خانه مسکونی بلخاست
- عکس خانه‌های تاریخی مشهد
- خانه تاریخی هوشمند
- خانه اکبرزاده
- خانه کوزه‌کنانی
- خانه فردوسی
- خانه وطن‌چی در مشهد
- خانه امیری مشهد
- خانه غفوری
خانه تاریخی ملک
خانه تاریخی ملک واقع در خیابان امام خمینی مشهد، مهمترین، برجسته‌ترین و معروف‌ترین خانه تاریخی مشهد است که علاوه بر قدمت و سبک معماری‌اش، ارزش فرهنگی بسیار زیادی برای مشهدی‌ها دارد. این خانه یک موزه زنده است؛ یعنی می‌توانید با یک گشت‌وگذار کوتاه در راهروها و غرفه‌های آن، هنرمندان را در حال آفرینش اثر هنری خود ببینید. بازدید از این خانه برای عموم آزاد است و نیاز به پرداخت هزینه ورودی هم ندارد. اما برای آنکه از چندوچون بازدید آن مطلع شوید، مقاله خانه ملک مشهد را در یومگ بخوانید.
خانه تاریخی داروغه
بعد از خانه ملک، خانه تاریخی داروغه مهمترین مکان در لیست خانه‌های تاریخی مشهد است. این خانه در خیابان نواب صفوی واقع شده است و با فاصله کمی تا حرم، یکی از جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم هم محسوب می‌شود. این خانه تاریخی و کوچه‌های اطرافش، فضایی تاریخی و نوستالژیک را در حوالی حرم امام رضا به وجود آورده‌اند که بازدید آن تجربه جالبی برایتان خواهد شد. برای شما که قصد بازدید از این خانه تاریخی را دارید، مقاله خانه داروغه مشهد را نوشته‌ایم. پس همین حالا شروع به خواندن کنید و بعد به سراغ سایر خانه‌های تاریخی مشهد بروید.
خانه تاریخی توکلی
خانه تاریخی توکلی، یکی دیگر از خانه‌های قدیمی و با ارزش شهر مشهد است. اطلاعات کامل درباره بازدید از این بنای تاریخی را اینجا بخوانید.
- آدرس: مشهد، خیابان نواب صفوی، نواب صفوی 7
خانه تاریخی توکلی را در آپارات تماشا کنید!
خانه رجایی مشهد
خانه رجایی مشهد یک خانه تاریخی است که قدمتش به اواخر دوره قاجار و اوایل دوران پهلوی بازمی‌گردد. خانه رجایی تا همین سال‌های اخیر محل زندگی خاندان رجایی بود اما اخیرا این خانه قدیمی، به مسافرخانه‌ای برای اقامت مهمانان مشهد بدل شده است. به بهانه افزایش تعداد ساکنان، قسمت‌هایی مثل سرویس بهداشتی برای رفاه حال مسافران به این مجموعه اضافه شد. البته خانه رجایی از دو بخش تشکیل شده که بخش دوم قدمتی 30 ساله دارد.
گچبری‌های رنگی و جذاب، حیاط دلباز با سه باغچه بزرگ، درها و پنجره‌های چوبی و حوض آب که به تلطیف فضا کمک زیادی کرده‌است از زیبایی‌های خانه رجایی مشهد هستند.
- آدرس خانه رجایی مشهد: خیابان امام رضا (ع) - خیابان دانش غربی- سرشور ۲۰
خانه تاریخی پیشه‌وران مشهد
سومین مورد در لیست خانه‌های تاریخی مشهد در این مقاله، خانه تاریخی پیشه‌وران است که می‌توان گفت یکی از دلبازترین خانه‌های تاریخی مشهد است. با قدم گذاشتن در خانه پیشه‌وران حس ناب دوران کودکی که در خانه مادربزرگ‌مان جاری بود را با دل‌وجان حس خواهید کرد. با وجود اینکه تا امروز، این بنا سه بار بازسازی شده است، اما باز هم هویت و ماهیت خود را به‌طور کامل حفظ کرده است. سقف‌های چوبی، پنجره‌های رو به حیاط، شومینه‌های نقاشی‌شده، آجرکاری‌های زیبا و... از زیبایی‌های خانه پیشه‌وران مشهد هستند.
- آدرس خانه پیشه‌وران: خیابان خسروی، کوچه رازقی، کوچه سه شهید پلاک ۴۲
خانه مسکونی بلخاست
خانه تاریخی بلخاست در سال 1384 به عنوان یکی از آثار ملی مشهد به ثبت رسیده است. زیربنای خانه بلخاست در حدود 270 مترمربع است. این بنا در دوره صفوی ساخته شد و در دوران قاجار قسمتی از آن به مرمت رسید. علی‌اکبر بلخاست تقریبا 80 سال پیش این خانه را از صاحب پیشینش خرید و به نام خود درآورد.
- آدرس: خیابان نواب صفوی، نواب صفوی ۱۱، کوچه باغ حسن خان، کوچه کاظم ذبیح الهی، پلاک 11
عکس خانه‌های قدیمی مشهد
خانه تاریخی هوشمند
خانه تاربخی هوشمند در تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است. تاریخچه خانه هوشمند مشهد به دوران قاجاریه برمی‌گردد.
- آدرس خانه تاریخی هوشمند: چهارراه شهدا، پشت آرامگاه نادری، کوچه شهید حسین درخشانی، پلاک ۵۴
خانه اکبرزاده مشهد
خانه اکبرزاده یک خانه زیبا و یادگار دوران قاجاریه در شهر مشهد است. متاسفانه در حال حاضر چیز زیادی از زیبایی‌های این خانه برجای نمانده است. تزئینات آجرکاری و کاشی‌کاری خانه اکبرزاده بسیار دیدنی و جذاب بوده، به خصوص سردر زیبای این بنا که با کاشی‌کاری‌های ظریف و دلفریبی تزیین شده بود. با اینکه امروزه بخش زیادی از این خانه به علت تاثیر مخرب عوامل جوی و... از بین رفته است اما باز هم بازدید از آن خالی از لطف نیست.
- آدرس: خیابان آزادی- کوچه ساسان - پلاک 94
خانه کوزه‌کنانی مشهد
بزرگ‌ترین خانه تاریخی مشهد، خانه کوزه‌کنانی با وسعتی بیش از 1000 مترمربع است. خانه کوزه‌کنانی هم مانند دیگر خانه‌های قدیمی مشهد، در دوران قاجاریه ساخته شده است. سرستون‌های این بنا شباهت زیادی به سبک یونان و رومی دارند و زیبایی بنا را دوچندان کرده‌اند.
خانه‌کوزه کنانی از میراث مرحوم حاج کوزه‌کنانی است که قبلا در اختیار کنسولگری آمریکا بود و بعد از فوت او نیز در اختیار دولت آمریکا قرار گرفت.خانه مرحوم کوزه کنانی امروز در معرض بازدید عموم قرار گرفته‌است. این خانه خاطرات تلخ و شیرین زیادی از برهه‌های زمانی مختلف را به همراه دارد. گفته می‌شود مشاهیری همچون رضاشاه پهلوی و آیت‌الله بروجردی مدتی در خانه کوزه‌کنانی مشهد اقامت داشته‌اند.
پیشنهاد می‌کنیم در سفر به مشهد، شما هم از این خانه تاریخی دیدن کنید تا با هویت و فرهنگ بومی مشهد بیشتر آشنا شوید. متاسفانه با وجود تلاش برای مرمت خانه کوزه کنانی، بخش‌هایی ازآن در فروردین‌ماه 1400 تخریب شده و نامعلوم است که آیا به‌طور کلی تخریب شود یا مورد مرمت قرار گیرد.
- آدرس خانه کوزه‌کنانی: خیابان شیرازی – کوچه چهارباغ - جنب سجادیه کویتی‌ها -روبه‌روی حسینیه فروشانی‌ها
خانه فردوسی در مشهد
همه ما نام فردوسی بزرگ را در کنار نام شهر توس شنیده‌ایم، اما ممکن است خیلی از ماها زادگاه اصلی ابوالقاسم فردوسی را نشناسیم. خانه فردوسی در روستای پاژ قرار دارد در ادامه خلاصه‌ای از معرفی روستای تاریخی پاژ را بخوانید:
تاریخ‌نگار‌ه‌هایی که در مورد فردوسی بزرگ وجود دارد حاکی از این است که او یکی از دهقان‌های شهر توس بوده است، اما زادگاه اصلی‌اش روستای پاژ از توابع توس است. روستا پاژ با همت سازمان میراث فرهنگی در سال 1389 بازشناسی شد و درطی این بازشناسی یک قلعه تاریخی مربوط به اولین سال‌های دوران اسلامی در ایران بازمی‌گردد. علاوه بر اهمیت روستای پاژ از لحاظ بناهای تاریخی، خانه‌ای در نزدیکی مرکز روستا قرار دارد که به گفته بومیان، خانه ابوالقاسم فردوسی، شاعر بزرگ ایرانی است.
خانه فردوسی کجاست؟
خانه‌ای که به خانه فردوسی موسوم است در 700متری مرکز روستای پاز قرار دارد. با پرس‌و‌جو از اهالی روستا محل دقیق آن را پیدا می‌کنید.
- آدرس روستای پاژ: ۱۵ کیلومتری شمال شرقی مشهد - تقاطع جاده کلات و کارده
خانه وطن‌چی مشهد
خانه وطن‌چی یکی از گنجینه‌های ایران است که در سال 1384 به‌طور رسمی در فهرست آثار ملی قرار گرفت. همانطور که تا به این‌جای کار مطالعه کردید این مورد از خانه‌های تاریخی مشهد هم مانند سایرین، پیشینه‌ای به قدمت دوران قاجاریه را با خود به یدک می‌کشد. خانه‌وطن‌چی در دوران حیات خود مورد تخریب و فرسایش و بی‌توجهی قرار گرفت. به‌همین دلیل بنایی که امروزه از این خانه می‌بینیم با فرم اصلیش کمی متفاوت است. با این وجود هنوز هم یکی از دیدنی‌ترین جاذبه‌های تاریخی شهر مشهد است.
- آدرس: خیابان خسروی- جنب سرای عروس
خانه امیری مشهد
خانه تاریخی امیری مشهد یکی از خوش‌رنگ و لعاب‌ترین خانه‌های تاریخی مشهد است. همانطور که انتظار می‌رود بر اثر گذشت زمان، عوامل جوی و کمبود مراقبت‌های لازم و... خانه امیری در طول سالیان رو به ویرانی می‌رفت که سرانجام با توجه میراث فرهنگی به آثار ملی ایران اضافه شد. در حال حاضر هم خوشبختانه آینده روشنی در انتظار این سازه تاریخی است. تصمیم بر این است که خانه امیری مشهد به یک سفره‌خانه سنتی تغییر کاربری دهد تا روح زندگی دوباره در آن جریان بگیرد.
- آدرس: خیابان نواب صفوی - نواب صفوی 9 - پلاک 351
خانه غفوری مشهد
اگر از علاقه‌مندان بافت‌‌های تاریخی شهر هستید، در سفر به مشهد حتما در کوچه‌‌پس‌کوچه‌های اطراف حرم امام رضا قدمی بزنید و از روح سنتی که در جای‌جای آن جاری‌ست لذت ببرید. خانه تاریخی غفوری یکی از بناهایی است که احتمالا خواهید دید. یک خانه آجری قدیمی سر نبش.
پلان خانه غفوری:
خانه تاریخی غفوری در مشهد، از لحاظ معماری جزئیاتی دارد که مهر تاییدی بر وجود یک معمار کاربلد است. مساحت خانه غفوری 1300 مترمربع است و ورودی آن از سمت جنوب‌غربی زمین است. فضاهای خانه غفوری در زمینی مستطیل‌شکل پراکنده شده‌اند. این خانه تاریخی به اصلاح در دو اشکوب ساخته‌شده‌است (اشکوب به‌معنی سقف و گوشش‌دهنده است).
بعد از عبور از در ورودی وارد هشتی می‌شوید و بعد از آن با استفاده از سرویس پله می‌توانید به طبقه بالایی بروید.حیاط خانه غفوری مشهد با چند باغچه زیبا و حوض آب تزئین شده‌است و به اندازه چند پله از کف خیابان پایین‌تر است. اندرونی، بیرونی، شاهنشین، نوکر‌نشین و درشکه‌خانه از دیگر قسمت‌های خانه تاریخی غفوری هستتند.
- آدرس خانه غفوری: خیابان نواب صفوی، کوچه عباسقلی‌خان، کوچه مسجد محمدیه، انتهای کوچه، پلاک ۸۵
با خانه‌های قدیمی مشهد که مخازن تاریخ شهر هستند آشنا شدیم. لازم به‌ذکر است که، بیشتر خانه‌های تاریخی مشهد متاسفانه در معرض خطر نابود شدن هستند! اصلا بعید نیست که روزی صفحه روزنامه را باز کنیم و شاهد خبر تخریب یکی از این خانه‌ها باشیم یا در اینترنت بخوانیم که یکی از خانه‌های تاریخی مشهد جای خود را به یک مجتمع تجاری یا یک آسمان‌خراش مدرن داده است. این سرنوشت نافرجام واقعا حق ابنیه تاریخی نیست اما متاسفانه ولع زندگی مدرن و افزایش روزافزون مناطق شهری تهدید جدی برای این ابنیه است. بهتر است تا این سرمایه‌های کم‌نظیر در اختیارمان هستند از بودنشان لذت ببریم.
