خانه ملک مشهد

خانه تاریخی حاج حسین ملک، بازمانده سبک معماری دوران قاجار در شهر مشهد است. به جرأت می‌توان گفت در لیست خانه‌های تاریخی مشهد، این بنا جزو معدود عمارت‌هایی‌ست که همیشه به روی بازدیدکنندگان باز است و دلیلش هم نه قدمت تاریخی بنا بلکه آثار هنری‌ست که هر روز در پس دیوارهای خشتی آن خلق می‌شوند و بخشی از هویت فرهنگی شهر مشهد را درمعرض دید گردشگران قرار می‌دهند. در ادامه، یوتراوز قصد دارد تا شما را با «خانه تاریخی ملک» آشنا کند. با ما همراه شوید.

آنچه از خانه ملک مشهد می‌خوانید:

• خانه تاریخی ملک؛ مرکز آفرینش‌های هنری
• موزه خانه ملک و فروشگاه سوغات 
• خانه ملک مشهد کجاست؟
• آیا می‌توان از خانه ملک عکاسی کرد؟
• جاهای دیدنی نزدیک خانه ملک مشهد

خانه تاریخی ملک؛ مرکز آفرینش‌های هنری

در سفر به قطعه‌ای از بهشت -مشهد مقدس- یکی از مکان‌هایی که برای بازدید پیشنهاد می‌شود، خانه ملک است. این خانه نمونه‌ای عالی از تلفیق معماری سنتی ایرانی و اروپایی است، به‌طوری‌‎که نمای آن براساس معماری سنتی ساخته‌شده، اما پلان آن مطابق با معماری اروپایی طراحی‌ شده‌است.

این خانه‌ قدیمی در دوطبقه بنا شده است و قدمت آن به اواخر دوره قاجار می‌رسد. درواقع جزو معدود بناهایی است که از دوران قاجار برایمان باقی‌ مانده‌است. آنچه اکنون به خانه‌ ملک شهرت دارد، تنها بخش بیرونی عمارت است که در نمای آن از تلفیق کاشی و آجر استفاده ‌شده؛ بخشی کوچکی که از بنای اصلی برجای‌مانده و مرمت‌ شده‌است.

از ویژگی‌های بارز معماری در خانه تاریخی ملک، حمام آن است که تنها نمونه‌ حمام خصوصی مشهد در آن دوران به شمار می‌رود. این حمام در محوطه‌ حیاط و باغ خانه در زیر تلی از خاک مدفون بود، اما بعد از حفاری و کاوش سر از خاک بیرون آورد تا هنر و ذوق معماری ایرانی – اسلامی را به معرض نمایش بگذارد. میان در، گرم‌خانه، نمازخانه، آتشدان و محل انبار چوب و مواد سوختنی از بخش‌هایی است که در حفاری حمام خانه کشف‌ شده‌است.

خانه‌ ملک امروزه به مرکز آفرینش‌های هنری تبدیل‌شده است، یعنی بهترین کاربردی که می‌شد از یک بنای تاریخی انتظار داشت. هنرمندان در بخش‌های مختلف این خانه به آفرینش آثاری از جنس نگارگری، فیروزه‌کوبی، میناکاری، نقاشی و چاپ باتیک، قطاعی پارچه، حکاکی سنگ، قلم‌زنی نقره، مس و فولاد، حکاکی سنگ‌های هرکاره (هرکره)، معرق چوب، بافت گلیم و فرش، سفال‌گری، سوزن‌دوزی، نقاشی و تراش شیشه مشغول هستند. بعضی از ایشان در کار خود آثار خلاقانه‌ای را پدید آورده‌اند. این‌جا یک موزه زنده است. از این‌حیث که اثر هنری را در حال پدید آمدن می‌بینید.

موزه خانه ملک و فروشگاه سوغات

بخشی از خانه ملک به موزه اختصاص داده ‌شده است. می‌توانید بعد از گشت‌وگذار در بخش‌های مختلف و گپی دوستانه با هنرمندانی که در حال خلق آثار خود هستند، ساعتی را به‌تنهایی از موزه خانه‌ ملک بازدید کنید.

در حیاط خانه نیز فروشگاه کوچکی درنظر گرفته ‌شده است که به عرضه محصولات سنتی، آثار هنری و صنایع دستی مشهد اختصاص دارد. حیاط خانه هم عجب جای باصفایی است. به‌خصوص اگر بهار را برای بازدید از این خانه اختصاص داده‌اید، شانس این را دارید که از محوطه سرسبز حیاط خانه هم بهره ببرید.

خانه ملک مشهد کجاست؟ (+ اطلاعات بازدید)

• آدرس: مشهد، خیابان امام خمینی

این خانه که زمانی سکونت‌گاه حاج حسین ملک بوده در ضلع شرقی خیابان امام خمینی، سه‌راه دارایی، روبه‌روی اداره‌ دارایی مشهد (ارگ سابق) واقع‌ شده است. برای رسیدن به آن در هر نقطه از مشهد که باشید می‌توانید از مترو (خط 1) استفاده کنید و با پیاده‌شدن در ایستگاه امام خمینی و حدود 10 دقیقه پیاده‌روی به خانه ملک برسید. این ویدئو زیبا از خانه ملک را در آپارات تماشا کنید!

• ساعت بازدید از خانه ملک از 8 صبح تا 6 بعدازظهر و روزهای تعطیل و ایام سوگواری تعطیل است.
• امکان بازدید از خانه ملک در همه ایام سال (به‌جز تعطیلات رسمی و ایام سوگواری) فراهم است.
• دسترسی به تاکسی و استفاده از اتومبیل شخصی هم برای گردشگران و شهروندان میسر است. خوشبختانه خیابان امام خمینی در محدوده طرح ترافیک مشهد قرار ندارد.
• بازدید از این خانه به همه افرادی که به سبک معماری و هنر ایران‌زمین علاقه‌مند هستند، توصیه می‌شود. 
• بعضی از بخش‌های خانه پلکانی دارد که عبور از آن ممکن است برای سالمندان و توانیابان دشوار باشد.
• از آن‌جاکه این خانه امروز به یک مرکز فرهنگی-هنری تبدیل‌شده، بازدید از آن رایگان است.
• بازدید در ایام نوروز این امکان را به شما می‌دهد تا از کارگاه‌های هنری که در خانه ملک برگزار می‌شود، نیز بهره ببرید.

آیا می‌توان از خانه ملک عکاسی کرد؟

مجموعه خانه تاریخی ملک یک سوژه عالی برای عکاسی است، عکاسی با هنرمندان درحال خلق آثار، عکاسی با آثار هنری، موزه‌ها، دیوارها و راهروهای خشتی، عکاسی در محوطه‌ خانه و باغچه‌ها. هر بخشی از این خانه را نگاه کنید موضوعی برای عکاسی پیدا می‌کنید. اما نکته حائز اهمیت این است که برای عکس‌های تبلیغاتی باید مجوز لازم را کسب کنید.

پیشنهاد می‌کنیم قبل از برداشتن دوربین و سه‌پایه، با مدیریت خانه ملک تماس بگیرید و از چندوچون عکاسی در آن مطمئن شوید. برای اطلاعات بیشتر در این خصوص می‌توانید با شماره 05138518386 تماس بگیرید.

جاهای دیدنی نزدیک خانه ملک مشهد

شهر مشهد پر از جاذبه‌های گردشگری‌ست. از خانه‌های تاریخی گرفته تا پارک‌ها، ییلاقات سرسبز و بازارها و مراکز خرید قدیمی و مدرن که برای بازدید از همه آن‌ها روزها و هفته‌ها زمان لازم است. اما چه حیف که زمان کوتاه است و برای سفری پربار باید برنامه‌ریزی کرد. اگر قصد بازدید از خانه ملک را دارید، بد نیست بدانید که در نزدیکی خانه‌ ملک مکان‎‌های دیدنی دیگری هم وجود دارد که بازدید از آن‌ها را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

• باغ ملی مشهد: باغ ملی اولین تفرجگاه عمومی مشهد است. درواقع اولین پارکی که برای عموم مردم قابل‌استفاده بوده و تنها اختصاص به پادشاهان و نجیب‌زادگان نداشته است. این باغ بیشتر از آن‌که جذابیت بصری داشته‌باشد، به‌دلیل قدمت و سابقه‌اش مورد توجه است.
• بازار بزرگ جنت: بازار جنت بیشتر از آن‌که خودش بزرگ باشد، نام و نشان بزرگی دارد. این بازار که بخشی از خیابان سنگفرش‌شده‌ای را به خود اختصاص داده، از بازارهای قدیمی مشهد است. گرچه امروزه مراکز خرید مدرن در مشهد بر شهرت این بازار سایه انداخته‌اند، اما هنوز هم می‌تواند مکانی دیدنی برای خرید و پیاده‌روی باشد. در این بازار بیشتر پوشاک به فروش می‌رسد.
• هتل پارس مشهد: اگر به خیابان امام خمینی بروید، این شانس را دارید تا اولین هتل شهر مشهد را مشاهده کنید. این هتل که در سال 1316 با الهام از سبک معماری روسی ساخته‌شده در مجاورت بانک ملی مرکزی قرارداد.
• میدان ‌ده دی: این میدان در نزدیکی خانه ملک، یک مکان دیدنی نیست اما یکی از قدیمی‌ترین پاتوق‌های مشهدی‌ها برای پیداکردن غذاها، ساندویچ‌ها و خوراک‌های خوشمزه و با قیمت مناسب است. بعد از پایان بازدید سری به اغذیه‌فروشی‌های میدان ‌ده دی بزنید و دلی از عزا در بیاورید.