سفر به خارج از کشور فرصتی ارزشمند برای کشف فرهنگهای تازه و دیدن مناظر شگفتانگیز و تجربههای ناب است. باوجوداین در کنار این همه جذابیت، نباید از خطرها و مشکلات احتمالی غافل شد. با برنامهریزی هوشمندانه و توجه به نکات امنیتی، میتوانید بسیاری از خطرها را کاهش دهید و سفری آرام و مطمئن را تجربه کنید. در این مقاله، قصد داریم به نکات مرتبط با امنیت سفر خارجی اشاره کنیم؛ پس تا پایان با ما همراه باشید.
شناخت مقصد و آمادگی پیشاز سفر

نخستین گام برای تجربه سفر ایمن آگاهی کامل از مقصد است. پیشاز خرید بلیط هواپیما و حرکت، لازم است درباره شرایط امنیتی کشور مدنظرتان و قوانین محلی آن تحقیق کنید. منابع معتبری مانند وبسایت وزارت امورخارجه ایران یا پورتال وزارت امورخارجه آمریکا اطلاعات جامع و بهروزی در این زمینه ارائه میدهند. این منابع علاوهبر توصیههای امنیتی، راهنماییهایی درزمینه بهداشت و حملونقل و قوانین محلی نیز در اختیار مسافران قرار میدهند.
یکی از ابزارهای مفید در این مسیر، سامانه ثبتنام هوشمند مسافران (STEP) است. با نامنویسی در این سامانه، درصورت بروز حوادثی مانند بحرانهای سیاسی و بلایای طبیعی یا تهدیدهای امنیتی، سفارت یا کنسولگری ایران شما را مطلع میکند. بدینترتیب، حتی در دورافتادهترین نقاط جهان، دسترسی به کمکهای رسمی برای شما فراهم خواهد بود. با کمک اپلیکیشنهایی مانند GeoSure نیز میتوانید درباره مقصد دلخواهتان تحقیق و اطلاعات دقیقی درباره امنیت آن منطقه کسب کنید.
اهمیت بیمه مسافرتی
هیچ سفری بدون بیمه کامل نیست. تهیه بیمه مسافرتی که هزینههای درمانی و حوادث و حتی لغو سفر را پوشش دهد، از اقدامات ضروری پیشاز سفر است. توصیه میکنیم بیمهای انتخاب کنید که علاوهبر پوششهای معمول، شامل شرایط خاص مانند بلایای طبیعی یا ناآرامیهای اجتماعی باشد. بیمههایی با گزینه «لغو سفر به هر دلیل» بهترین انتخاب برای داشتن آرامش خاطر در سفر محسوب میشوند. در مقاله اول بیمه مسافرتی و بعد سفر، درباره این موضوع بیشتر صحبت کردهایم.
امنیت در فرودگاه

فرودگاهها ازجمله مکانهای شلوغ و پررفتوآمد هستند و همین امر احتمال بروز خطر یا گمشدن وسایل را افزایش میدهد. توصیه میکنیم که از مدارک مهم مانند گذرنامه، ویزا، بیمهنامه و بلیط نسخههای چاپی و دیجیتال تهیه و آنها را در مکانهای جداگانه مانند کیفدستی و چمدان نگهداری کنید. این کار باعث میشود تا درصورت سرقت یا مفقودی، نسخه پشتیبان را داشته باشید.
در زمان شارژ وسایل الکترونیکی نیز، باید هوشیار باشید. اتصال دستگاهها به درگاههای USB عمومی میتواند امنیت اطلاعات شما را به خطر بیندازد؛ خطری که با نام «سرقت شارژ» شناخته میشود. بهترین راهحل استفاده از پاوربانک شخصی یا شارژر اختصاصی است. همچنین درصورت نیاز به اینترنت، استفاده از اینترنت داده تلفنهمراه گزینهای مطمئنتر خواهد بود.
هنگام عبور از ایستگاههای بازرسی، از قراردادن مدارک یا وسایل ارزشمند بهطور جداگانه در سبدهای امنیتی پرهیز کنید. وسایل خود را هرگز بدون مراقبت رها نکنید و مطمئن شوید تا پایان بازرسی، همه لوازم همراهتان در دید و دسترس شما باقی میماند. با مطالعه مقاله همه چیز درباره ویزای فرودگاهی، با شرایط دریافت، مدارک مورد نیاز، مدت اعتبار، هزینهها و نکات مهم هنگام ورود به کشور مقصد و خروج از آنجا آشنا میشوید.
ایمنی در حملونقل داخلی
برای رفتوآمد از فرودگاه به هتل یا مقصد بعدی، بهتر است از تاکسیها یا سرویسهای رسمی استفاده کنید. درصورت امکان، از پیش آنها را رزرو کنید یا از خدماتی بهرهمند شوید که محل اقامتتان هماهنگ کرده است. این اقدام خطرهای ناشی از وسایل نقلیه غیررسمی یا ناشناس را تا حد زیادی کاهش میدهد.
در زمان پیادهروی در شهر نیز، بسیار دقت کنید. در برخی کشورها، قوانین عبورومرور چندان رعایت نمیشود؛ بنابراین، بهتر است مسیر حرکت خود را از قبل در نقشه بررسی و در مناطق ناشناخته با احتیاط بیشتری تردد کنید.
محافظت از وسایل دیجیتال و دادهها

پیشاز سفر، حتماً گوشی تلفنهمراه و لپتاپ خود را بهروزرسانی کنید؛ چراکه بسیاری از این بهروزرسانیها شامل وصلههای امنیتی ضروری هستند. دستگاهها را با رمزعبور قوی یا سیستمهای بیومتریک مانند اثرانگشت و تشخیص چهره قفل و قابلیتهایی نظیر «یافتن دستگاه من» را فعال کنید تا درصورت سرقت یا گمشدن، امکان ردیابی یا قفلگذاری از راه دور داشته باشید.
برای استفاده از اینترنت عمومی مانند وایفای هتلها یا فرودگاهها، حتماً به شبکههای امن متصل شوید و از VPN بهره ببرید. گزینه اتصال خودکار به شبکههای ناشناس یا باز را نیز غیرفعال کنید. در چنین شرایطی، بهتر است از انجام امور حساس مانند تراکنشهای مالی خودداری کنید. رزرو هتل بهصورت آنلاین یا حضوری امکان انتخاب اتاق مناسب و بررسی امکانات و مقایسه قیمتها را فراهم و تضمین میکند که در مقصد محل اقامت امن و راحتی داشته باشید.
چنانچه ناچار شدید از کامپیوترهای عمومی استفاده کنید (مثلاً در کافینت یا لابی هتل)، مرورگر را در حالت ناشناس (Incognito) باز و پساز پایان کار، تاریخچه و کوکیها را پاک کنید. همچنین، توصیه میکنیم که بعداز بازگشت از سفر، رمزهای عبور مهم خود را تغییر دهید؛ بهویژه اگر در طول سفر از اینترنت عمومی استفاده کردهاید.
محافظت از وسایل شخصی

یکی دیگر از نکات امنیتی سفر به خارج از کشور حفاظت از وسایل شخصی است. در بسیاری از مقاصد گردشگری، جیببری در مکانهای شلوغ رایج است. برای کاهش این خطر، بهتر است کیفپول و تلفنهمراه خود را در جیبهای پشتی قرار ندهید. استفاده از کیفهایی با بند بلند که از روی شانه عبور میکنند و در جلوی بدن قرار میگیرند، انتخابی امنتر است. هنگام نشستن در کافه یا وسایل حملونقل عمومی نیز، میتوانید بند کیف را به پایه صندلی گره بزنید تا احتمال سرقت به حداقل برسد.
انتخاب محل اقامت امن
محل اقامت شما نقش مهمی در امنیت سفر برعهده دارد. هنگام رزرو هتل یا اقامتگاه، به وجود سیستمهای امنیتی مانند دوربین مداربسته و کارکنان آموزشدیده و سامانههای ایمنی توجه کنید. برای نگهداری از اشیای ارزشمند خود نیز، از گاوصندوق اتاق استفاده کنید. در مقاله بهترین هتل های جهان، میتوانید اقامتی به یاد ماندنی برای خود رقم بزنید. این هتل اقامتی لوکس و استثنایی در سراسر دنیا برایتان رقم میزنند و با ارائه خدمات ممتاز و طراحیهای خیرهکننده و امکانات بینظیرشان سفر را برایتان بهیادماندنی میکنند.
آمادگی در شرایط اضطراری
قبلاز سفر چه کارهایی انجام دهیم تا امنیت سفرمان تضمین شود؟ مطالعه این نکات امنیتی سفر به خارج از کشوربه شما کمک میکند تا در شرایط اضطراری در سفر آمادگی کاملی داشته باشید.
- مدارک مهم: نسخه چاپی و دیجیتال گذرنامه، ویزا، بلیط و بیمهنامه را آماده کنید. یکی از نسخهها را در گاوصندوق اقامتگاه بگذارید و نسخهای دیگر را در اختیار خانواده یا دوستان مورد اعتماد قرار دهید.
- ثبتنام در سامانههای هشدار: برنامههایی مانند سامانه ثبتنام هوشمند مسافران (STEP) این امکان را میدهند تا درصورت بروز شرایط بحرانی، سریعتر به هشدارها و توصیههای امنیتی دسترسی داشته باشید.
- کیف اضطراری (Go Bag): همراهداشتن کیفی کوچک شامل پول نقد، لوازم کمکهای اولیه، وسایل ارتباطی و حتی تجهیزات ساده تصفیه آب میتواند در شرایط بحرانی نجاتبخش باشد.
- اطلاع به نزدیکان: مقصد و زمانبندی و برنامه سفر خود را به یکی از اعضای خانواده یا دوستان اطلاع دهید. همچنین، داشتن مخاطب مطمئن در خارج از منطقه سفر، برای ارتباط در شرایط اضطراری را توصیه میکنیم.
تعامل مؤدبانه با مردم محلی

یکی از جنبههای زیبای سفر، آشنایی با مردم و فرهنگهای جدید است. برخورد محترمانه و فرهنگمدار با جامعه میزبان نهتنها امنیت شما را افزایش میدهد؛ بلکه تجربهای ارزشمند و انسانی برایتان رقم میزند. پیشاز سفر، زمانی را برای مطالعه درباره آداب و رسوم مقصد اختصاص دهید. این کار از سوءتفاهمهای احتمالی جلوگیری و ارتباطی عمیقتر با مردم محلی ایجاد میکند.
از قضاوتها و کلیشهها پرهیز کنید و با ذهنی باز به فرهنگ میزبان نزدیک شوید. با اهالی گفتوگو کنید و آثار فرهنگیشان را بشناسید و از منابع محلی برای درک بهتر جامعه استفاده کنید. پیشاز عکس گرفتن از افراد یا مناظر، اجازه بگیرید تا هم به حریم خصوصی آنان احترام گذاشته باشید و هم خاطرهای دوستانه بسازید. حتی نوع پوشش و رفتار شما میتواند نشانگر میزان احترام به فرهنگ میزبان باشد. اگر شبیه مردم محلی رفتار کنید، کمتر درمعرض توجه قرار میگیرید.
رعایت حساسیتهای فرهنگی و آداب مرسوم
احترام به هنجارهای فرهنگی یکی از عوامل تجربه سفری ایمن و بیحاشیه است. درباره پوشش، استفاده از مشروبات الکلی در مکانهای عمومی، نشانههای مذهبی و رفتار در مکانهای تاریخی یا مقدس با دقت عمل کنید. رفتارهایی که در کشورتان عادی است، احتمال دارد در کشور مقصد ناپسند تلقی شود؛ پس محیط اطراف را زیرنظر بگیرید و شیوه رفتار خود را متناسب با آن تنظیم کنید.
تلاش کنید تا به فرهنگ مردم ابزاری نگاه نکنید. بازنمایی فقر یا برخورد سطحی با زندگی بومیان نهتنها نادرست است؛ بلکه میان شما و جامعه میزبان فاصله زیادی ایجاد میکند. درعوض، با احترام و فروتنی به فرهنگ آنان نزدیک شوید.
حفظ هوشیاری محیطی

آگاهی از محیط یکی از اصول مهم امنیت فردی است. همیشه مراقب اطراف خود باشید؛ زیرا شلوغی غیرعادی و تغییرات ناگهانی یا رفتارهای مشکوک میتواند نشانه خطر باشد. در مکانهای پررفتوآمد مانند بازارها یا جاذبههای گردشگری، وسایلتان را پیش چشم خود قرار دهید.
برای آمادگی بیشتر، سناریوهای ذهنی «اگر چنین شد، چه میکنم؟» را تمرین کنید. اگر همراه با گروه سفر میکنید، مسئولیتها را تقسیم کنید: یک نفر مسیر را دنبال کند و دیگری مراقب وسایل باشد و به محیط اطراف دقت کند. این همکاری ساده امنیت همه را بیشتر میکند.
بهرهگیری هوشمندانه از زبان و فناوری
زبان و ابزارهای دیجیتال سفر شما را آسانتر و امنتر میسازند. یادگیری چند عبارت مهم مانند «کمک لطفاً» یا «پلیس کجاست؟» یا «نیاز به بیمارستان دارم» در شرایط اضطراری بسیار کارآمد خواهد بود. از استفاده از اپلیکیشنهای ترجمه یا حتی کارتهای یادداشت نیز غافل نشوید.
حتی اگر تسلط کافی به زبان مقصد ندارید، زبان بدن ابزار مؤثری برای برقراری ارتباط است. همچنین، پیشاز سفر از منابع آنلاین یا شبکههای اجتماعی محلی استفاده کنید تا با آداب و حساسیتهای منطقهای آشنا شوید. این منابع اطلاعات واقعیتر و دقیقتری از اطلاعات ذکرشده در راهنماهای توریستی ارائه میدهند.
سخن آخر
برای تجربه سفری ایمن، پیشاز حرکت نکات امنیتی سفر به خارج از کشور را مدنظر قرار دهید و توصیهها و وضعیت امنیتی مقصد را از منابع رسمی بررسی و در سامانههایی مانند STEP ثبتنام کنید. در طول سفر، از حملونقل رسمی یا رزروشده استفاده کنید و وسایل شخصی را همیشه در دسترس نگه دارید. علاوهبر این، امنیت دیجیتال را جدی بگیرید، دستگاههای الکترونیکی خود را بهروزرسانی کنید، از VPN بهره ببرید و پساز استفاده از کامپیوتر عمومی دادهها را پاک کنید. سلامت جسمی نیز مهم است؛ پس واکسنهای لازم را بزنید و جعبه کمکهای اولیه همراه داشته باشید. سه اصل طلایی سفر ایمن عبارتاند از: آمادگی قبلاز سفر و هوشیاری در طول مسیر و احترام به فرهنگ میزبان. با رعایت این نکات، سفری آرام و ایمن و خاطرهانگیز تجربه خواهید کرد.
سوالات متداول
چرا بیمه مسافرتی برای سفر خارجی ضروری است؟
بیمه مسافرتی هزینههای درمان و حوادث و حتی لغو سفر را پوشش میدهد و امنیت مالی شما را تضمین میکند.
چطور مدارک مهم سفر را ایمن نگه داریم؟
نسخه چاپی و دیجیتال مدارک را تهیه و آنها را در مکانهای جداگانه نگهداری کنید.
برای جلوگیری از سرقت اطلاعات دیجیتال در سفر چه کنیم؟
دستگاههای الکترونیکی خود را بهروزرسانی کنید و از رمزعبور قوی و VPN بهره ببرید و از اتصال به وایفای عمومی بدون احتیاط بپرهیزید.
درصورت بروز بحران در کشور مقصد، چه اقدامی لازم است؟
ثبتنام در سامانههایی مانند STEP کمک میکند تا از هشدارهای امنیتی و پشتیبانی سفارت مطلع شوید.
برای کاهش خطر سرقت وسایل شخصی چه کارهایی انجام دهیم؟
کیفتان را جلو بدن خود نگه دارید و از کیفهای بنددار ایمن استفاده کنید و وسایل ارزشمند را هرگز بدون مراقبت رها نکنید.