بازار رضا مشهد

بازارگردی و گشت‌وگذار در بازارها و مراکز خرید مشهد یکی از فعالیت‌هایی است که بدون‌شک هر گردشگری در سفر به مشهدالرضا - پایتخت معنوی ایران - آن را تجربه می‌کند. بازار تاریخی رضا که در لیست جاهای دیدنی نزدیک حرم مشهد قرار دارد، از آن جمله مکان‌هایی است که می‌توانید در ادامه‌ی گردش خود در شهر زیبا و دیدنی مشهد و به خصوص بعد از زیارت حرم مطهر امام رضا علیه‌السلام، بازدید از آن را در برنامه سفرتان قرار دهید.

با بیرون آمدن از حرم مطهر از درب باب‌الرضا (میدان بیت‌المقدس)، به سمت این بازار طی مسیر کنید و سری به این بازار بزرگ تاریخی با حال‌و‌هوای سنتی بزنید. یوتراوز در این گشت‌وگذار شما را همراهی می‌کند و کمک می‌کند تا این بازار را بهتر بشناسید و در کنار زیارت حرم امام رضا و بازدید از جاهای دیدنی مشهد، از خرید سوغاتی و بازارگردی نیز لذت ببرید.

آنچه در ادامه از بازار رضا مشهد می‌خوانید:

• بازار رضا مشهد کجاست؟
• چگونه به بازار رضا بروم؟
• بازار رضا جمعه‌ها باز است؟
• از بازار رضا زعفران بخرید
• از بازار رضا انگشتر بخرید
• حال‌وهوای بازار رضای قدیم
• بهترین زمان برای رفتن به بازار رضا چه موقع است؟
• بعد از دیدن بازار رضا به کجا بروم؟
• در بازار رضا کجا عکس بگیرم؟

بازار رضا مشهد کجاست؟

بازار رضا یکی از بازارهای قدیمی مشهد است که بوی ادویه و عطر و تصویر حجره‌های رنگارنگ فروش سجاده‌ و تسبیح و سنگ‌های قیمتی، آن را تا ابد در ذهن شما ماندگار می‌کند. بازار رضای مشهد همچنین از جاهای دیدنی نزدیک به حرم امام رضا (ع) است که همین نزدیک بودن به بارگاه نورانی امام هشتم (ع) در کنار حال‌وهوای سنتی آن، توجه گردشگران را به خود جلب می‌کند و بسیاری برای خرید صنایع مشهد همین بازار را انتخاب می کنند. 

هنگام ورود می‌توانید در سر در اصلی بازار، سبک معماری اسلامی ایرانی را به‌خوبی مشاهده کنید. همین نقش‌‌ونگار بر درب اصلی دوم بازار و در سمت دیگر آن نیز به‌کار برده‌شده که در میدان هفده شهریور واقع است. این بازار شامل یک ساختمان اصلی و بازارهای جانبی است که اگر از هر یک از ۱۲ ورودی فرعی آن که در طول بازار قرار گرفته‌اند، خارج شوید می‌توانید بازارهای جانبی آن را ببینید.

بازار رضا مجموعا ۱۷ چهارسوق و ۱۱ سرای دارد. از همهمه‌ی خیابان‌های اطراف که قدم در بازار می‌گذارید گمانتان این است که با یک بازار طویل روبه‌رو هستید،  اما این‌طور نیست و آنقدرها که طولانی به نظر می‌رسد، این بازار بزرگ نیست.

بازار رضای مشهد در حقیقت از ۶ بازار مجزا تشکیل‌ شده است که با تمام‌شدن هرکدام به یک هشتی می‌رسید که در آن آبخوری و نیمکتی برای استراحت قرار داده‌اند. در کنار این هشتی‌ها از پلکان‌های آجری می‌توانید به طبقه دوم بازار راه پیدا کنید. 

طبقه اول بازار رضا بیشتر به عطر و ادویه و جانماز و سجاده و در بعضی مغازه‌ها، به پوشاک اختصاص دارد اما در طبقه دوم بازار بیشتر کارگاه‌های مختلف فیروزه‌تراشی، سنگ‌تراشی، طلاسازی، گل‌دوزی، صنایع‌دستی، دوخت انواع مدل‌های چادر مشکی و چادر نماز و آتلیه‌های عکاسی وجود دارند.

چگونه به بازار رضا بروم؟

بازار رضا در میدان بیت‌المقدس (فلکه آب) و نزدیک به ورودی باب‌الرضا قرار دارد. البته درب دیگر آن مشرف به میدان هفده شهریور است که کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد، مگر آنکه هتل شما در محدوده میدان و خیابان هفده شهریور باشد و بخواهید از آن سمت وارد بازار شوید. 

برای رسیدن به بازار باید تا ایستگاه بسیج را با مترو (خط 1) بروید و بعد از آنکه پیاده شدید، تاکسی‌هایی که شبانه‌روز در آن مکان مستقر شده‌اند و خط بی. آر. تی شما را به میدان بیت‌المقدس راهنمایی می‌کنند. البته اگر اهل پیاده‌روی هستید، این مسیر با وجود فروشگاه‌ها و مغازه‌های مختلف برایتان جذاب خواهد بود و پیاده‌روی آن چیزی در حدود 15 تا 20 دقیقه طول می‌کشد. 

بازار رضا از آخرین میدان منتهی به حرم امام رضا (ع) یا همان «فلکه آب» شروع می‌شود و تا میدان هفده شهریور ادامه دارد؛ بنابراین برای رسیدن به این بازار به‌راحتی می‌توانید مسیر حرم را در پیش بگیرید و آن را پیدا کنید. همچنین در دو طرف بازار رضا، به‌صورت موازی دو خیابان شیخ طوسی و خیابان سلیمان‌خاطر را می‌توانید مشاهده کنید که موازی با دیواره‌های بازار، کشیده شده‌اند و مسیر رفت یک‌طرفه‌ای را برای ماشین‌ها از میدان بیت‌المقدس تا میدان هفده شهریور به وجود آورده‌اند.

اگر ساکن مشهد هستید یا در این شهر اقامت کرده‌اید و قصد بازدید و خرید از این بازار را دارید، به خاطر داشته باشید که برای ورود از سمت هفده شهریور وارد بازار شوید، چراکه به شلوغی جمعیت زائران سمت دیگر برنمی‌خورید. اما اگر زائر هستید و از سمت حرم می‌خواهید وارد بازار شوید، از ورودی میدان بیت‌المقدس وارد بازار شوید که به حرم نزدیک است.

بازار رضا جمعه‌ها باز است؟

بازار رضا جمعه‌ها تعطیل است و در ایام سوگواری مانند 28 صفر (چهل و هشتم) و شهادت امام رضا (ع) نیز بازار تعطیل است. اما در سایر روزهای تعطیل مانند عید مبعث، ممکن است باز باشد با این تفاوت که ساعت بازار مانند روزهای عادی نیست. در روزهای معمول هفته بازار از ساعت 8 صبح تا 10 شب باز است. اگر برای گشت‌وگذار و خرید به این بازار می‌روید، پیشنهاد می‌کنیم حدود ساعت 10 صبح به بعد و حوالی 5 عصر به بعد بروید که همه مغازه‌ها باز باشند تا شور و حال سنتی آن را بیشتر احساس کنید. 

از بازار رضا زعفران بخرید

زعفران اصلی‌ترین، با کیفیت‌ترین و لوکس‌ترین سوغاتی است که می‌توانید از مشهد به خانه ببرید. زعفران مشهد که از شهرهای مختلف استان‌های خراسان رضوی و خراسان جنوبی تامین می‌شود، مرغوب‌ترین نوع زعفرانی است که می‌توانید در تمام ایران پیدا کنید. اگر به مشهد سفر می‌کنید و قصد خرید از بازار رضا را دارید، زعفران بخرید اما یادتان باشد که باید زعفران‌شناس باشید چراکه این سوغاتی گران‌قیمت انواع مختلفی همچون سرگل، سرگل ممتاز، نگین، پوشال و سوپر نگین دارد و به همین دلیل است که قیمت آن در فروشگاه‌های مختلف متغیر است. در واقع نوع زعفران و حتی بسته‌بندی آن و اینکه از چه فروشگاهی زعفران می‌خرید در قیمت این گران‌ترین و لوکس‌ترین ادویه جهان بسیار موثر است. پس حالا که قصد زعفران دارید، بازار رضا یکی از بهترین بازارهای مشهد برای خرید زعفران است.

از بازار رضا انگشتر بخرید

و اما دومین سوغات لوکس و ارزشمندی که می‌توانید از مشهد برای عزیزانتان بخرید، انگشتر نقره با انواع نگین‌هایی است که با این کیفیت فقط در مشهد پیدا می‌شود. مشهد شهر گوهر سنگ‌هاست و دلیل آن هم معدن فیروزه بی‌نظیر نیشابور و وجود کارگاه‌های فیروزه‌تراشی و سنگ‌تراشی در مشهد است. هنرمندان مشهدی با تمام ذوق و ظرافتی که از اجداد خود به میراث برده‌اند، روی گوهر سنگ‌هایی همچون عقیق، حکاکی می‌کنند و آن را روی پایه‌ای از نقره مرغوب سوار می‌کنند. گاهی این پایه‌ی نقره‌ای هم به هنر سیاه‌قلم مزین می‌شود. این بهترین و ارزشمندترین سوغاتی است که می‌توان از مشهد به خانه برد.

حال‌وهوای بازار رضای قدیم

این بازار گرچه تاریخی به نظر میرسد اما در واقع ساخت آن مربوط به دوران معاصر است و به زمان پهلوی باز می‌گردد اما عناصری که در ساخت آن به‌کار رفته و سبک معماری‌اش، این بازار را تاریخی جلوه می‌دهد و بسیاری فکر می‌کنند بازار رضا، از بازارهای تاریخی مشهد است. 

ساخت بازار رضا به دستور محمدرضا شاه توسط ولیان، استاندار وقت خراسان و پس از تخریب حجره‌های قدیمی مشهد، در سال ۱۳۵۴ آغاز شد و در سال ۱۳۵۵ به اتمام رسید که این ساختن کمتر از یک سال در نوع خود بی‌همتاست. پس از تصویب ساخت این بازار در سال 1354، مغازه‌ها و حجره‌های قدیمی اطراف حرم تخریب و ساخت این بازار آغاز شد و بعد از ساخت به هر کسبه، حجره‌ای تعلق گرفت. اما با وجود معاصر بودن، نوع کسب‌وکارهای رایج در آن است که بیشتر حال‌وهوای تاریخی به آن می‌دهد در صورتی‌که در قدیم هم صنایعی چون سنگ‌تراشی و گلدوزی (سجاده‌دوزی) در بازار رضا رایج بوده که هنوز هم متداول است. 

بهترین زمان برای رفتن به بازار رضا چه موقع است؟

شهر مشهد به‌واسطه حضور بارگاه امام رضا (ع) همواره شلوغ و مملو از جمعیت گردشگران دوست‌دار اهل بیت (ع) است و بازار رضا به‌خاطر نزدیکی به حرم مطهر همیشه تحت‌تأثیر این جمعیت قرار دارد. اوج شلوغی و ازدحام مشهد مربوط به تعطیلات نوروز،  تعطیلات ابتدای تابستان و ایام خاصی همچون شهادت امام رضا (دهه آخر ماه صفر) است. هرچند که تماشای مشهد در این حال‌وهوا و دیدن زائرانی که از نقاط مختلف ایران و جهان آمده‌اند، صفای خاص خود را دارد اما پیشنهاد می‌کنیم در روزهای شلوغ مشهد (های - سیزن) قبل از خرید اطلاعاتی کلی از قیمت اجناس و سوغاتی‌ها به دست بیاورید و سپس برای خرید به بازار بروید چرا که این آگاهی می‌تواند مانع سوءاستفاده‌ افراد سودجو شود.

مشهد از آن دست شهرهایی است که همیشه میزبان گردشگران است و افراد بسته به نوع و انگیزه سفر (خانوادگی - ماه‌عسل- دانشجویی و دانش‌آموزی - سفرهای کاری و تجارت و ...) زمان‌های مختلفی را برای سفر به این شهر انتخاب می‌کنند، اما آب‌هوای مشهد در فروردین ماه و اردیبهشت‌ماه و اواخر تابستان تا نیمه پاییز در بهترین شرایط خود قرار دارد. 

اردیبهشت ماه اما از شهریور ماه خلوت‌تر است و اگر مشهد را در خلوتی می‌خواهید پاییز و زمستان را برای زیارت و سفر انتخاب کنید که قیمت هتل‌ها و پروازها نیز به شکل قابل‌توجهی کاهش پیدا می‌کند. از طرفی در آذر و دی‌ماه که سرمای مشهد استخوان‌سوز می‌شود، از ازدحام زائران و گردشگران کم می‌شود و می‌توانید در بازار رضا که حالا و در مقایسه با روزهای پیک سال، آرامشی نسبی دارد، به خرید سوغات و گشت‌وگذار بپردازید. 

بعد از دیدن بازار رضا به کجا بروم؟

بازار رضا در مرکزی‌ترین و تاریخی‌ترین نقطه‌ی مشهد، نزدیک به حرم مطهر قرار دارد بنابراین بعد از گشت‌وگذار و خرید سوغات می‌توانید دیدنی‌های اطراف بازار و نزدیک به آن را هم بازدید کنید. مکان‌های پیشنهادی ما برای بازدید در نزدیکی بازار رضا عبارتند از:

• مجموعه حرم امام رضا (ع): آرامگاه امام هشتم شیعیان علی‌بن موسی‌الرضا (ع)، مکانی مقدس برای همه شیعیان جهان است که خود از بخش‌های مختلفی تشکیل می‌شود. 
• مجموعه موزه‌های آستان قدس: در صحن کوثر حرم مطهر با مجموعه‌ی بی‌نظیری از موزه‌های حرم مواجه می‌شوید که می‌توانید از آثار زیبای هنری و تاریخی گرفته تا مجموعه نسخ خطی و ابزارآلات نجوم را در آن بازدید کنید. بازدید از این مجموعه را صد در صد پیشنهاد می‌کنیم. 
• آرامگاه شیخ بهایی: مقبره‌ی این دانشمند و عارف و شاعر بزرگ ایرانی بعد از رواق امام خمینی در حرم مطهر قرار دارد.
• آرامگاه پیر پالان‌دوز: این مقبره در شمال شرقی حرم واقع شده است و به واسطه علاقه‌ی افراد به این شخصیت، بنایی زیبا بر فراز آرامگاهش ساخته‌ شده است.
• مسجد گوهرشاد: یکی از زیباترین مسجدهای ایرانی‌ در مجموعه حرم مطهر است که بازدید از آن به علاقمندان معماری ایرانی - اسلامی پیشنهاد می‌شود. 
• نقاره‌خانه: با رفتن به صحن انقلاب حرم می‌توانید در ساعاتی خاص مثل غروب و طلوع آفتاب و ایام خاص مانند ولادت امام رضا (ع)، مراسم نقاره‌زنی را از نزدیک تماشا کنید. 
• بازار سرشور: بازاری قدیمی در نزدیکی حرم مطهر است که در قدیم حمام و کاروان‌سرایی برای اقامت زائران در آن بوده و امروز این بازار پر از سوغات است، اما بدون حال‌وهوای تاریخی، چون با ساخت هتل‌ها و خانه‌های جدید، شکل تاریخی خود را از دست داده است.
• حمام مهدی قلی‌بیگ: این حمام که موزه مردم‌شناسی مشهد است در ابتدای بازار بزرگ (جنب مسجد شاه) قرار دارد.

در بازار رضا کجا عکس بگیرم؟

در این بازار می‌توانید عکس‌های زیبایی را در لنز دوربین خود ثبت کنید و با خود به یادگار ببرید. بازار رضای مشهد یکی از بهترین مکان‌های برای آشناشدن با سبک زندگی و فرهنگ بومی مشهد است، بنابراین سوژه‌های خاص خود را در این بازار و از بین جمعیت فروشندگان، گردشگران، مغازه‌ها و کارگاه‌ها انتخاب کنید. 

اگر به میدان بیت‌المقدس برگردید از آنجا هم می‌توانید عکس‌های زیبایی از میدان و فضای سبزی که تا نزدیکی بازار کشیده شده‌اند همراه با نمای بسیار زیبایی از سردر بزرگ بازار رضا را ثبت کنید. همچنین می‌توانید از سقف این بازار که به زیبایی طراحی‌شده است نیز چندین عکس از زاویه‌های مختلف ثبت کنید. عکاسی از کارگاه‌های فیروزه و سنگ‌تراشی‌های طبقه‌ی دوم نیز خالی ‌از لطف نیست و می‌تواند سوژه جالبی برایتان باشد. پیشنهاد می‌کنیم این ویدئو کوتاه از بازار رضا را تماشا کنید!