امامزاده‌های معروف تهران
- ...
- ...
- تعداد کلمات
کسانی که به اماکن مذهبی برای زیارت در تهران علاقه‌مند هستند می‌توانند در این مقاله با لیست امامزاده‌های تهران آشنا شوند و برای زیارت بقاع متبرکه در تهران برنامه‌ریزی کنند.
تهران جزو شهرهایی‌ست که از نظر تعداد بناهای مذهبی، یکی از غنی‌ترین شهرهای ایران محسوب می‌شود. وجود بقاع متبرکه در یک شهر می‌تواند باعث رونق صنعت گردشگری در آن شهر شود. به همین دلیل در این مقاله جامع قصد معرفی امامزاده‌های معروف تهران را داریم. پس با ما همراه باشید تا شما را با بخش جذابی از جاهای دیدنی تهران آشنا کنیم.
لیست امامزاده‌های معروف تهران:
- امامزاده قاسم
- امامزاده محمد ولی
- امامزاده مطیب
- امامزاده ابراهیم
- امامزاده یحیی
- امامزاده زید
- امامزاده علی اكبر
- امامزاده سید اسماعیل
- امامزاده سید ناصرالدین
- امامزاده صالح
- امامزاده عبدالله
- بی‌بی شهر بانو
- بی‌بی زبیده
- امامزاده عزیز
- حضرت عبدالعظیم حسنی
- امامزاده حمزه
- امامزاده طاهر
امامزاده قاسم (ع)
نسب: ایشان را از نوادگان امام حسن مجتبی (ع) می‌دانند.
بقعه امامزاده قاسم مربوط به دوره صفوی است و در شهرستان شمیرانات، در مجاورت کوهستان شمیران واقع شده است. این اثر در تاریخ ۲۸ فروردین ۱۳۵۱ با شمارهٔ ثبت ۹۰۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این زیارتگاه در محله‌ای ییلاقی قرار دارد و به همین دلیل از آب‌وهوایی دلپذیر مخصوصا در فصل گرما برخوردار است. گنبد پیازی شكل حرم این امامزاده با كاشیكاری‌های آبی‌رنگ، زیبایی خاصی به این زیارتگاه داده است. قدمت بعضی از اشیای داخل حرم به دوره شاه طهماسب صفوی می‌رسد.
- آدرس امامزاده قاسم تهران: تهران، بالا‌تر از میدان تجریش، نزدیك روستای ییلاقی گلاب دره.
امامزاده محمد ولی (ع)
نسب: آن بزرگــــوار از نــوادگان حضرت زین‌العابدین (ع) بوده است که در دوران ولایتعهدی امام علی بن موسی‌الرضا علیه‌السلام، به ایران سفر کرده است.
وی در طول مسیر حرکت به سمت ایران، در شهر ری خبر کشته شدن امام علی بن موسی الرضا را می‌شنود به همین جهت، دوستان و آشنایانش، وی را به درکه منتقل می‌کنند. وی بعد از فوتش در درکه دفن می‌شود.
بقعه امامزاده سید محمد ولی در مرکز محله روستای درکه و بر دامنه‌های غربی قرار دارد. محمد ولی از نوادگان زین‌العابدین - امام چهارم شیعیان دوازده امامی- است. بنای فعلی بقعه او چندان قدیمی نیست و حدود ۷۰ متر مربع مساحت دارد. كسانی كه می‌خواهند یك زیارت متفاوت در یك طبیعت بی‌نظیر را تجربه كنند می‌توانند به این زیارتگاه در منطقه دركه سر بزنند. ایوان خوش منظره‌ای در جلوی این زیارتگاه قرار دارد كه حضور در آن خالی از لطف نیست؛ البته بنای بقعه این زیارتگاه چندان قدیمی نیست.
- آدرس امامزاده محمد ولی تهران: تهران، روستای دركه.
امامزاده مطیب (ع)
نسب: مطیب بن زید بن محسن بن موسی‌الكاظم (ع) از نوادگان امام موسی کاظم است.
زیارتگاه این امامزاده بزرگوار در منطقه‌ای خوش آب‌وهوا قرار دارد كه زائران زیادی را به آنجا می‌كشاند. از جمله زیبایی‌های دیگر این زیارتگاه دری خاتم‌سازی شده همراه با آینه‌كاری است كه متأسفانه دقت خاصی در نگهداری از آن صورت نگرفته است. بنای فعلی بقعه او چندان قدیمی نیست و حدود ۷۰ متر مربع مساحت دارد و آثار قدیم آن مربوط به شالوده و قسمت‌هایی از دیوارهای حرم است. این بقعه با مساحت حدود ۸۰ متر مربع مشتمل بر حرم مستطیلی شکل است که به دلیل مورب بودن گوشه‌های آن به صورت هشت ضلعی در آمده است. ورودی حرم از طرف شمال است و ایوان خوش‌منظره‌ای در جلوی آن قرار دارد. بنای بقعه در سال ۱۳۵۸ شمسی بازسازی گردیده که نام بانی آن و تاریخ تجدید بنا بر روی کاشی‌های سطح دیوار بقعه موجود است.
- آدرس امامزاده مطیب تهران: تهران، روستای اوین، 3 كیلومتری شمال ونك، دامنه كوه‌های مشرف به روستای دركه.
امامزاده ابراهیم (ع)
نسب: نسب آن حضرت به امام حسن مجتبی (ع) می‌رسد.
این بقعه در فاصله ۸۰۰ متری شمالی روستای نظام‌آباد اسلام‌شهر واقع شده است. بنای بقعه مشتمل بر فضای گنبد خانه، شبستانی با طاق‌های جناغی و ستون‌دار، گنبد خشتی و ایوان ورودی است که قدمت اولیه آن به دوره صفویه باز می‌گردد. در دوره‌های جدیدتر برخی قسمت‌ها به آن اضافه شده است. بنای مزبور در مساحتی حدود ۲۰٬۰۰۰ مترمربع قرار دارد. این بنا در فهرست آثار تاریخی میراث فرهنگی استان تهران ثبت شده است.
این زیارتگاه به‌دلیل نزدیكی به یخچال‌های طبیعی منطقه دربند دارای آب و هوایی بسیار خنك است. اهالی روستای پس قلعه كه در نزدیكی این زیارتگاه واقع شده است ارادت خاصی به این امامزاده بزرگوار دارند. برای رسیدن به این زیارتگاه، هم می‌توان كوهپیمایی كرد و هم سوار «تله‌سی‌یژ» شد.
- آدرس امامزاده ابراهیم تهران: تهران، تجریش، ارتفاعات دربند.
امامزاده یحیی (ع)
نسب: نسب حضرت ابوالقاسم عزالدین یحیی (ع) مشهور به امامزاده یحیی با ۱۵ واسطه به امام سجاد (ع) می‌رسد.
امامزاده یحیی کجاست؟ در پاسخ به این پرسش باید بگوییم که: امامزاده یحیی نام بقعه ابوالقاسم عزالدین یحیی است که در کوچه‌ای به همین نام در محله‌ای حد فاصل شرقی-غربی خیابان ری و خیابان سیروس (مصطفی خمینی فعلی) و شمالی-جنوبی امیرکبیر به ۱۵ خرداد (بوذرجمهری) واقع شده است. در واقع محله امامزاده یحیی تهران، بخشی از محدوده بزرگ عودلاجان قدیم تهران است که از خیابان ناصر خسرو تا خیابان ری امتداد داشت. ساختمان اصلی این بقعه تاریخی مربوط به دوران مغول است و به همین دلیل سبك معماری آن دوران در آن دیده می‌شود.امامزاده یحیی تهران خانه زیبایی دارد که از لحاظ معماری خیره‌کننده و جذاب است. گنبد این بقعه یك هرم دوازده ضلعی آجری است كه بسیار ماهرانه طراحی و اجرا شده‌است.
- امامزاده یحیی تهران آدرس: تهران، خیابان ری، كوچه امامزاده یحیی (ع).
امامزاده یحیی تهران روی نقشه:
امامزاده زید (ع)
نسب: ایشان از اولاد حسن المثنی فرزند امام حسن مجتبی (ع) است و به همین جهت امامزاده زید را می‌توان پسر عموی حضرت عبدالعظیم (ع) نیز دانست. البته گروهی دیگر معتقدند كه ایشان از فرزندان یحیی بن زید بن علی بن الحسین (ع) است.
بنای اصلی این بقعه که مدفن سید زیدبن زین العابدین بن حسین بن علی (ع) است به دوران صفوی و اوایل قرن دهم هجری قمری تعلق دارد. در عهد ناصری، بنای قدیمی بقعه زید مثل امامزاده یحیی و سید اسماعیل برداشته و بنای کنونی به جای آن ساخته شد. معماری بنا قدیمی و ایرانی است و تزیینات داخلی شامل آینه‌کاری‌ها و کاشی‌کاری‌های مختص به زمان خود است.
صندوق عتیقه بقعه توسط خواجه قنبر علی بن محمد زرین کمر تهرانی وقف شده است و سازندگان آن استاد حبیب و استاد احمد لواسانی بوده‌اند. بنای فعلی امامزاده توسط آصف‌الدوله قاجار احداث شده و ساختمان ایوان و صحن به امر کامران میرزا نایب‌السلطنه انجام شده است.
بنابر کتیبه موجود، معماران بنای ایوان استاد مهدی ولد و استاد علی اکبر کاشی‌پز بوده‌اند و سازنده در خاتم بقعه استاد کریم شیرازی بوده است. بقعه این امامزاده، سومین بقعه از نظر قدمت تاریخی است. (اواخر دوران صفویه)
- آدرس امامزاده زید در تهران: بازار بزرگ تهران، سبزه میدان، بازار كفاش‌ها.
امامزاده علی اكبر (ع)
نسب: نسب امامزاده علی اكبر (ع) به امام سجاد (ع) می‌رسد.
بعضی از افراد قدمت امامزاده را مربوط به ۹۰۰ سال قبل می‌دانند و بعضی دیگر آن را مقارن با ورود عبدالعظیم به شهر ری می‌شمارند. هرچند که مکان امامزاده علی اکبر، قبل از انقلاب اسلامی صرفاً یک گورستان محلی برای دفن اموات بوده و کمتر زیارت از امامزاده مورد استقبال قرار می‌گرفته است اما پس از انقلاب، با آوردن پیکر شهدای جنگ ایران و عراق که در میان آنها، شهدایی با پسوند «چیذری» هم زیاد به چشم می‌خورد و نیز با تشکیل هیئت رزمندگان شمیرانات و حضور محمود کریمی، از مداحان اهل بیت در اعیاد و عزاداری‌ها و گهگاه در شبهای جمعه گلزار شهدای امامزاده علی اکبر به محلی برای برگزاری جلسات سخنرانی و عزاداری و به تعبیر بهتر به یک پایگاه مذهبی در شمال شهر تهران تبدیل شده است.
برگزاری مراسم مختلف عزاداری و مولودی در این زیارتگاه باعث شهرت این مكان مذهبی میان تهرانی‌ها شده است. معماری بنای این زیارتگاه، سنتی و دارای گنبد سبز رنگ است. ضریح قبلی این بقعه متبركه چوبی بود كه در حال حاضر ضریحی فلزی جایگزین آن شده است.
- آدرس امامزاده علی اکبر تهران: تهران، چیذر، میدان امامزاده علی اكبر (ع).
امامزاده سید اسماعیل (ع)
نسب: صاحب این بقعه متبركه منسوب به نوادگان امام علی النقی (ع) است.
بقعه سید اسماعیل مربوط به سدهٔ ۹ و ۱۳ ه.ق است و در تهران، بین خیابان‌های گذر جمهوری و مولوی واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۳۴ با شمارهٔ ثبت ۴۰۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این مکان تاریخی شامل میدان، آب انبار، مسجد- مدرسه فیلسوف الدوله و بازار سید اسماعیل است. این زیارتگاه كتیبه‌ای بسیار تاریخی دارد كه بر اساس نوشته‌های روی آن می‌توان فهمید كه ساختمان ایوان و گلدسته در زمان محمدشاه قاجار ساخته شده است. اثر بسیار قدیمی‌تر این بقعه، دری نسبتا عتیقه است.
- آدرس امامزاده سید اسماعیل تهران: تهران، حد فاصل خیابان‌های ۱۵ خرداد و مولوی.
امامزاده سید ناصرالدین (ع)
نسب: از نوادگان امام محمدباقر (ع) است.
اين بقعه در ضلع غربي خيابان خيام نرسيده به چهارراه گلوبندک واقع شده و منسوب به مدفن سيد ناصرالدين از نوادگان امام محمدباقر (ع) است. بقعه اين امامزاده با مساحت 500 مترمربع مشتمل بر صحن و بنايي هشت ضلعي است. بخشي از صحن بقعه مزبور در طرح تعريض خيابان، از بين رفته است. کتيبه‌اي قديمي بر روي قطعه چوبي بالاي ضريح جديد قرار دارد که مي‌رساند حاجي ميرزا تقي طهراني باني ضريح قديمي بوده و استاد قطب‌الدين بن سيف طرشتي آن را ساخته است.
كتیبه قدیمی بقعه این امامزاده بسیار شهرت دارد. شهرتش هم از این جهت است كه این كتیبه تنها چیزی است كه از ضریح قدیمی باقیمانده است. این كتیبه نشان می‌دهد كه حاجی میرزا تقی طهرانی بانی ساخت ضریح قدیمی بوده است.
- آدرس امامزاده سید ناصرالدین تهران: تهران، ضلع غربی خیابان خیام، نرسیده به چهارراه گلوبندک.
امامزاده صالح (ع)
نسب: ایشان فرزند بی‌واسطه امام موسی كاظم (ع) است.
به واسطه نزدیكی نسب صاحب بزرگوار این بقعه متبركه به یك امام معصوم، این زیارتگاه یكی از معروف‌ترین زیارتگاه‌های شمیران است و روزانه زائران بسیاری دارد. تعداد زائران این امامزاده در حدود ۳۰ هزار نفر در روز برآورد شدهاند. در سمت شمال بقعه، درخت چنار كهنسال و تنومندی دیده می‌شود كه شاخه‌هایی از آن تا همین چند سال قبل سبز بوده‌اند. متولیان امامزاده صالح، ۵ ذیقعده را به مناسبت روز بزرگداشت این امامزاده تعیین و مراسم بزرگداشت امامزاده هر ساله در ۵ ذیقعده در آستان با عرض ارادت به آستان امامزاده برگزار می‌شود.
- آدرس امامزاده صالح: تهران، میدان تجریش.
امامزاده عبدالله (ع)
نسب: نسب آن حضرت با پنج واسطه به امام سجاد (ع) می‌رسد.
امامزاده عبدالله امامزاده‌ای در منطقه شهر ری در جنوب تهران است. نسب این امامزاده به امام سجاد می‌رسد. همچنین تعداد زیادی از مشاهیر مذهبی، علمی، ادبی و سیاسی در آنجا مدفون هستند. گمان می‌رود بقعهٔ داخلی آن مربوط به دورهٔ صفوی باشد. آرامگاه‌های خانوادگی واقع در محوطهٔ این امامزاده به سبک معماری دورهٔ قاجار، پهلوی اول و دوم ساخته شدهاند و دفن مردگان مگر در گورهای از پیش خریداری شده در آنجا از دههٔ پنجاه متوقف شده است. مجموعه گورستان امامزاده عبدالله در چهارده اردیبهشت ۱۳۷۸ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد.
این زیارتگاه در محوطه‌ای مشجر و بسیار زیبا قرار دارد. بنای اصلی بقعه به‌احتمال قوی مربوط به قرن یازدهم و از آثار دوره صفوی است كه با دقت خاصی آن را مرمت كرده‌اند. تزئینات و ایوان شرقی رواق فعلی توسط میرزا كاظم خان نظام‌الملك در سال 1274قمری ساخته شده است.
- آدرس امامزاده عبدالله تهران: تهران، خیابان فدائیان اسلام، سه‌راه ورامین.
بی‌بی شهر بانو (س)
نسب: بنا بر روایتی صاحب این بقعه همسر امام حسین (ع) است.
بنای این زیارتگاه از مهم‌ترین بقاع تاریخی شهر ری است. نوع معماری این ساختمان نشان می‌دهد كه مربوط به قرن چهارم هجری و احتمالا از آثار دوره آل‌بویه است. غاری كوچك هم در نزدیكی این زیارتگاه وجود دارد.
- آدرس آرامگاه بی‌بی شهربانو تهران: شهر ری، صفائیه، محله باروت كوبی، برفراز دامنه جنوبی كوه بی‌بی شهربانو.
بی‌بی زبیده (س)
نسب: می‌گویند فرزند بی‌بی شهربانو است.
آرامگاه بی‌بی زبیده یادگاری مهجور از عصر صفویه در شهر ری است، این آرامگاه واقع در شهر ری بعد از پل سیمان، حسین آباد واقع شده است. مردم محلی این آرامگاه را منتسب به دختر امام حسین (ع) می‌دانند.
تزئینات فضای داخلی حرم شامل مقرنس‌كاری و نقاشی‌های دوران قاجار است. در خاتم بزرگ این زیارتگاه هم در سال ۱۲۷۱ ه.ق به فرمان میرزا محمدصادق قائم مقام ساخته شده كه اطراف آن ابیاتی از مرثیه‌های محتشم كاشانی نوشته شده است. این بقعه جزو آثار تاریخی به ثبت رسیده است.
- آدرس زیارتگاه بی‌بی زبیده تهران: شهر ری، خیابان فدائیان اسلام.
امامزاده عزیز (ع)
نسب: ایشان از فرزندزادگان امام موسی كاظم (ع) و عموی امامزاده مطیب (ع) است.
در دامنه تپه‌هاي شمال شرقي اوين و در مجاورت روستاهاي اوين و درکه بر فراز تپه‌اي که داخل دانشگاه شهيد بهشتي قرار گرفته، در ميان درختان سرسبز و در محيطي با صفا، بقعه و زيارتگاه خوش‌منظر و زيبايي متعلق به امامزاده عزيز (ع) وجود دارد که از نوادگان امام موسي کاظم (ع) است. این زیارتگاه میان درختان سرسبز و در محیطی باصفا و خوش‌منظره قرار گرفته است. مردم بومی، این بقعه متبركه را به نام امامزاده اناری می‌نامند كه علت آن شكل و رنگ گنبد سرخ این بقعه است. این زیارتگاه، امكانات رفاهی مناسبی برای استفاده زائران دارد.
- آدرس امامزاده عزیز تهران: تهران، دامنه تپه‌های شمال شرقی اوین، مجاورت روستاهای اوین و دركه.
حضرت عبدالعظیم حسنی (ع)
نسب: عبدالعظیم (ع) فرزند عبدالله بن علی، از نوادگان حضرت امام‌حسن مجتبی (ع) است.
بی‌شك معروف‌ترین زیارتگاه تهران، حرم شاه عبدالعظیم حسنی (ع) است كه در آثار علمای شیعه، ستایش‌های عظیمی درباره این امامزاده بزرگوار به چشم می‌خورد. عبدالعظیم تحت فشار حکومت عباسی به ری گریخت و در خانۀ یکی از شیعیان ساکن شد و شب روز را به زهد و عبادت می پرداخت تا اینکه پس از چند روز بیماری از دنیا رفت. شیعیان ری تشییع جنازه باشکوهی برایش برگزار کردند و مقبره بزرگی برایش بنا نمودند.در روایت‌های مختلف، ثواب زیارت حضرت عبدالعظیم (ع) را برابر با زیارت اباعبدالله (ع) دانسته‌اند. این آرامگاه مربوط به دوره ایلخانی - دوره صفوی - دوره قاجار است. این اثر در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۳۴ با شمارهٔ ثبت ۴۰۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
- آدرس حرم حضرت عبدالعظیم حسنی: تهران، شهر ری، میدان حرم.
امامزاده حمزه (ع)
نسب: ایشان از فرزندزادگان حضرت امام موسی بن جعفر (ع) است.
مرقد مطهر این امامزاده بزرگوار در حرم مطهر حضرت عبدالعظیم (ع) قرار دارد. بر اساس مستندات تاریخی مدفن ایشان پیش از حضرت عبدالعظیم (ع) در همین محل كه آن زمان باغی در بیرون از شهر بوده قرار داشته است. حضرت حمزه (ع) را از علمای بزرگ شیعه در زمان امام رضا (ع) می‌دانند. وی زمانی که برای دیدن برادرش امام رضا (ع) عازم خراسان بود. در شهر ری درگذشته است.
- آدرس امامزاده حمزه تهران: تهران، شهر ری، میدان حرم.
امامزاده طاهر (ع)
نسب: نسب امامزاده طاهر (ع) با 8 واسطه به امام سجاد (ع) می‌رسد.
امامزاده طاهر با ۶ هکتار مساحت، شامل ساختمان حرم، صحن، پارک و فضای سبز، پارک کودکان، پارکینگ خودرو، قبرستان، وضوخانه و بلوار شمالی با آب‌نمایی زیبا می‌شود و یکی از ارزشمندترین جاهای دیدنی کرج به شمار می‌رود. مرقد مطهر این امامزاده بزرگوار در حرم مطهر حضرت عبدالعظیم (ع) قرار دارد. قبر مطهر ایشان قرن‌ها ناشناخته بود و هنگام تعمیر قبرستان، بدن مباركشان بعد از قرن‌های متمادی كاملا سالم و تازه آشكار شد. می‌گویند در دوره قاجار، ظل‌السلطان كه از دو چشم نابینا بود به آن حضرت متوسل شد و شفا یافت.
گورستان مجاور این امامزاده نیز سرای ابدی جمع زیادی از اهالی موسیقی، نویسندگان، شاعران و افراد مهم و برجسته ایرانی است. از جمله این افراد می‌توان به نعمت الله آزموده معروف به آغاسی، جعفر بدیعی، غلامحسین بنان، شاپور جفرودی، حبیب الله بدیعی، مرتضی حنانه، فاطمه (غزاله) علیزاده، احمد شاملو، حسین قوامی، احمد اعطا با نام ادبی احمد محمود، هوشنگ گلشیری، محمد مختاری، حسن گل نراقی، جلال ذوالفنون و حسن کامکار اشاره کرد.
- آدرس امامزاده طاهر تهران: تهران، شهر ری، میدان حرم.
در جمع‌بندی مقاله معرفی امامزاده‌های پایتخت باید بگوییم که آشنایی با امامزاده‌های کشورمان و زیارتگاه آنها می‌تواند فرصت طلایی برای علاقه‌مندان و محبین اهل بین (ع) باشد که قصد دارند با امامزاده‌های مختلف شهر تهران آشنایی پیدا کرده و به راحتی به آدرس و ویژگی‌های بارگاه و حرم امامزاده‌ها معروف تهران دسترسی پیدا کنند.
ممکن است امامزاده‌هایی وجود داشته باشند که از قلم افتاده‌اند، امامزادگان غریبی که به واسطه وجود بقعه در محلات حاشیه تهران، از شهرت کمتری نسبت به باقی امامزادگان پایتخت برخوردارند. شما می‌توانید با استفاده از بخش نظرات همین پست، امامزاده‌های ذکر نشده را معرفی کرده یا تجربیات خود از بازدید از هرکدام از امامزاده‌های تهران را با ما و دیگران کاربران سایت در میان بگذارید.
