روز جهانی گردشگری؛ مناسبتی برای بزرگداشت زمین
- ...
- ...
- تعداد کلمات
چقدر خودتان را دربرابر میراث فرهنگی و تاریخی شهر محل سکونت‌تان، مسئول می‌دانید؟ هیچ‌وقت در سفرهای‌تان به این فکر کرده‌اید که درقبال استقبالی که شهر و کشور مقصد از شما به‌عمل می‌آورد، چه وظیفه‌ای دارید؟
روز گردشگری، مناسبتی است که از سال 1980 به تقویم جهانی اضافه شد تا درباره تأثیر توریسم بر طبیعت و جنبه‌های مختلف زندگی روزمره به ما آگاهی بدهد. توریسم، صنعت پول‌سازی است که به اقتصاد کشورها کمک می‌کند؛ اما خب گردشگری غیرمسئولانه و ناآگاهانه می‌تواند به طبیعت و فرهنگ بومی مناطق آسیب برساند.
در مقاله حاضر، به‌مناسبت بیستوهفتم سپتامبر -روز جهانی گردشگری- درباره چندوچون این مناسبت در سال 2024 می‌گوییم؛ تاریخچه روز گردشگری را مرور می‌کنیم و نگاهی هم می‌اندازیم به ضرورت و کارکرد این روز در تقویم جهانی.
آن‌چه در این مقاله درباره روز جهانی گردشگری می‌خوانید:
- تاریخچه روز گردشگری و جهانگردی
- روز جهانی گردشگری 2024
- روز گردشگری در ایران
- ضرورت وجود روز گردشگری در تقویم
- نقش ما در روز جهانی گردشگری
تاریخچه روز گردشگری و جهانگردی
پیشینه روز جهانی گردشگری برمی‌گردد به سال 1970 که اساسنامه سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) به تصویب رسید. 9سال بعد در سالگرد تأسیس این سازمان، 27 سپتامبر بهعنوان روز جهانی گردشگری اعلام شد.
یک سال بعد، یعنی در سال 1980، این مناسبت رسما وارد تقویم جهانی شد. در سال 1997 هم مجمع عمومی سازمان جهانی گردشگری مقرر کرد که هرسال یک کشور، میزبان این مناسبت باشد. از آن زمان تا امروز، هرسال در روز جهانی گردشگری در سرتاسر دنیا، برنامه‌های آموزشی و کمپین‌های مختلفی برای افزایش آگاهی عمومی درباره موضوعات مرتبط با گردشگری برگزار می‌شود.
روز جهانی گردشگری 2024
روز جهانی گردشگری، هرسال با یک نام معین بزرگداشته می‌شود که بیانگر هدف این مناسبت است. روز گردشگری در سال 2024 با عنوان «گردشگری و صلح» تعیین شدهاست؛ به‌معنی تلاش برای برقراری صلح و تفاهم بین فرهنگ‌ها از طریق گردشگری و سفر. میزبان روز گردشگری 2024 هم کشور گرجستان است.
موضوع و میزبان روز گردشگری را اعضای مجمع عمومی سازمان جهانی گردشگری، تعیین میکنند. اگر می‌خواهید تصویری کلی از روز گردشگری در سال‌های گذشته داشته‌باشید، جدول زیر موضوعات و میزبانان سه دوره قبل را معرفی می‌کند.
سال | موضوع | میزبان |
روز جهانی گردشگری 2023 | گردشگری و سرمایه‌گذاری سبز | عربستان سعودی |
روز جهانی گردشگری 2022 | بازاندیشی در گردشگری: از بحران تا تحول | اندونزی |
روز جهانی گردشگری 2021 | گردشگری برای رشد فراگیر | ساحل عاج |
روز گردشگری در ایران
روز گردشگری در ایران، درواقع «هفته» گردشگری است که هرسال در بازه زمانی پنجم تا یازدهم مهرماه برگزار می‌شود. این مناسبت از سال 1399 وارد تقویم رسمی کشورمان شد و متولی بزرگداشت آن، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است.
برنامه‌های روز گردشگری در ایران، عبارت است از؛ جشنواره‌های ملی و محلی شامل جشنواره غذاهای سنتی و مسابقات با محوریت گردشگری برای کودکان و بزرگسالان، افتتاح نمادین پروژه‌های با رویکرد زیست‌محیطی و برنامه‌های طبیعت‌گردی.
ضرورت وجود روز گردشگری در تقویم
بالاتر اشاره کردیم که به‌دلیل اهمیت صنعت گردشگردی در اقتصاد کشورها و به‌دلیل تأثیرش در زندگی روزمره، روز گردشگری وارد تقویم جهانی شدهاست. حالا می‌خواهیم با مثال‌هایی عینی درباره ابعاد منفی گردشگری بر حیات کره زمین، حرف بزنیم.
براساس تحقیقات انجام‌شده در سال 2019، بیش از 333میلیون نفر در حوزه گردشگری و مسافرت مشغول‌به‌کارند؛ صنعتی عظیم که بعد از همه‌گیری کووید دوباره رشد و مشکلاتی برای کره زمین و ساکنانش ایجاد کرد. مثل چی؟ آن‌چه در ادامه می‌خوانید، خلاصه‌ای است از مقاله‌ای منتشرشده در وب‌سایت learnenglish.britishcouncil.org که به این تبعات اشاره دارد.
- گردشگری انبوه، خبر بدی برای کره زمین است. این صنعت برای ساختن امکانات توریستی، زیستگاه‌های طبیعی را ازبین می‌برد و حجم زیادی انرژی و منابع طبیعی مانند زمین، خاک و آب را مصرف می‌کند.
- انواع آلودگی، شامل آلودگی هوا، آلودگی صوتی و آلودگی آب‌ها و خاک، از پیامدهای منفی سفرهای انبوه است که بحران‌های زیست‌محیطی جبران‌ناپذیر درپی دارد.
- گردشگری، تقاضا برای صید و تجارت حیوانات را افزایش می‌دهد. نگه‌داری حیوانات بیرون از اقلیم طبیعی‌شان و در شرایط دردناک و آزاردهنده به‌منظور سرگرم کردن بازدیدکننده‌ها هم یکی دیگر از مضرات گردشگری برای سیاره ماست.
نقش ما در روز جهانی گردشگری
خب تا این‌جا دست‌مان آمد که روز جهانی گردشگری، صرفا یک مناسبت نمادین برای پر کردن تقویم نیست. این روز به ما یادآوری می‌کند که سفر با همه خوشی‌ها و نقاط مثبتش، می‌تواند حیات ما و سایر موجودات زنده روی کره زمین را تهدید کند؛ بنابراین موظفیم که عادت‌های سفرمان را با درنظر گرفتن ملاحظات زیست‌محیطی و اخلاقی، بررسی و درصورت لزوم در آن‌ها تجدیدنظر کنیم. از طرف دیگر، با ایجاد فشار اجتماعی بر روی صاحبان قدرت، می‌توانیم آن‌ها را وادار به اخذ تصمیماتی کنیم که درنهایت به‌نفع محیط‌زیست و ذخایر طبیعی، تاریخی و فرهنگی جمعی‌‌مان تمام شود.
تجربه «ونیز» ایتالیا می‌تواند راهگشا باشد. مردم این شهر، از مقامات دولتی درخواست کردند که کنترل بیشتری بر صنعت گردشگری اعمال کنند. حالا در ونیز، ورود کشتی‌های مسافربری با محدودیت مواجه است تا از وجهه تاریخی و طبیعی شهر دربرابر ازدحام مسافران مراقبت شود.
شما در این‌باره چه فکری می‌کنید؟ تا حالا برای‌تان پیش آمده‌است که شاهد صدمه زدن به طبیعت یا آثار و ابنیه تاریخی ازسوی مسافرین باشید؟ هیچ‌وقت به این فکر کرده‌اید که سکونت در اقامتگاه موردنظرتان درنهایت به نفع چه کسی تمام خواهدشد؛ اقتصاد محلی یا سازمانی عریض‌وطویل با پشتوانه دولتی؟
سخن آخر
روز جهانی گردشگری، بهانه‌ای است برای این‌که تأثیر سفر بر محیط پیرامون‌مان را با حساسیت بیشتری بسنجیم. سفر برای ما، تجربه‌ای دلنشین و خوشایند است اما آیا بدون عوارض هم هست؟ وظیفه ما درقبال محیط‌زیست‌مان حکم می‌کند که مراقب باشیم گشت‌وگذارهای‌مان به طبیعت و سایر موجودات زنده آسیب نرساند.
سوالات متداول
روز جهانی گردشگری چه روزی است؟
بیستوهفتم سپتامبر بهعنوان روز گردشگری در تقویم جهانی ثبت شدهاست. این تاریخ، سالگرد تأسیس سازمان جهانی گردشگری است. ازطرف دیگر، سپتامبر، ماهی است است که بسیاری از مردم در سرتاسر دنیا سفر را شروع میکنند.
متولی روز جهانی گردشگری چه سازمانی است؟
سازمان جهانی گردشگری، زیرمجموعه سازمان ملل متحد، متولی برگزاری روز توریسم است. این سازمان، تلاش می‌کند برای توسعه پایدار صنعت گردشگری در جهان به‌ویژه در کشورهای کمترتوسعه‌یافته، پیشنهادها و سیاست‌گذاری‌هایی ترتیب بدهد.
چرا روز جهانی گردشگری اهمیت دارد؟
روز جهانی گردشگری، مناسبتی است برای آگاهسازی مردم سرتاسر جهان از اهمیت صنعت گردشگری بر اقتصاد، سیاست، فرهنگ و توسعه پایدار.
روز گردشگری در ایران چه روزی است؟
پنجم تا یازدهم مهرماه در ایران، با عنوان هفته گردشگری شناخته می‌شود. متولی روز گردشگری در ایران، وزارت میراث فرهنگی و گردشگری است.
