سوغاتی های همدان چیست و از کجا بخریم؟
- ...
- ...
- تعداد کلمات
همدان به غار علی‌صدر، آبشار و کتیبه‌های گنج‌نامه، آرامگاه بوعلی‌سینا و باباطاهرش معروف است اما خب فقط به جاذبه‌های تماشایی‌اش محدود نمی‌شود. همدان به‌واسطه طبیعت و تاریخ غنی‌اش، لیست مفصلی از انواع سوغاتی های خوردنی و دارای ارزش هنری دارد.
همدان، در سوغاتی، بسیار دست‌ودلباز است و اصلا خوش ندارد که ملاقات‌کنندگانش با چمدانِ خالی از یادگاری برگردند. فهرست مفصلی از نان و شیرینی‌های جورواجور شامل برساق، نان کماج، انگشتپیچ، حلوا لوزی و... به‌علاوه لیستی بی‌پایان از صنایع دستی مثل محصولات چوبی، محصولات چرمی، ظروف شیشهای، مسی و... دست شما را برای انتخاب سوغاتی همدان حسابی باز می‌گذارد.
در مقاله پیش‌رو، معروفترین و محبوب‌ترین سوغاتی های همدان را بهتان معرفی می‌کنیم. به این سوال جواب می‌دهیم که «سوغات همدان از کجا بخریم؟» و بلیط قطار همدان را سریع، مقرون‌به‌صرفه و آسان به‌دست‌تان می‌رسانیم. با یوتراوز همراه باشید.
آن‌چه در این مقاله درباره سوغاتی های همدان می‌خوانید:
سوغات خوراکی همدان
همدان به قطب شیرینی‌های سنتی در غرب کشور معروف است؛ گواهش هم فهرست بلندبالای نانها و شیرینی‌های این شهر. غیر از شیرینی، خوردنی‌های دلچسب دیگری هم وجود دارد که یا مخصوص همداناند یا دستورپخت ویژه‌شان در همدان باعث شدهاست که در این شهر، طعم و بوی دیگری داشته‌باشند. در این قسمت مقاله، به دو سوال زیر پاسخ می‌دهیم و دلچسب‌ترین سوغاتی همدان یعنی خوردنی‌هایش را یکی‌یکی بهتان معرفی می‌کنیم.
سوغات خوراکی همدان چیست؟
معروفترین سوغات خوراکی همدان از این‌قرار است؛ نان کماج، برساق، نان شیرمال، صنل، چای بغدادی، انگشتپیچ، آبنبات‌قیچی، حلوا لوزی، حلوا زرده، نان چای، باسلوق، گز، خشکبار، مربا، ترشی، شیره انگور، حلواارده و سیر.
سوغات خوراکی همدان را از کجا بخریم؟
در بازار سنتی همدان سری به راسته قنادها بزنید یا بروید سراغ شیرینیفروشیهای معروف شهر مثل گلبرگ، زرینه و شوقیان. در مقاله بازارها و مراکز خرید همدان، همه اطلاعات لازم درباره چندوچون خرید کردن در این شهر را بخوانید.
نانها
دربین خوردنی‌های معروف همدان، نان‌های سنتی، جایگاه ویژه‌ای دارند؛ این نانها به‌تنهایی یک وعده غذایی (صبحانه یا عصرانه) بهشمار میروند و معمولا همراه نوشیدنی سرو می‌شوند.
- نان کماج
نان کماج، خوردنی محبوب همدان برای وعده صبحانه و عصرانه است؛ ترکیب ساده آرد، تخم‌مرغ و شیر که با دارچین، گردو و کنجد طعم‌دار می‌شود. این نان در استان‌های دیگری مثل مازندران، اصفهان و کردستان هم با دستورپخت‌های متفاوت پیدا می‌شود اما خب بیشتر به‌عنوان سوغات همدان شناخته می‌شود.
- نان شیرمال
شیرمال، از آن خوردنی‌های مشترک بین شهرهای مختلف است که در هر منطقه‌ای، عطر و طعم خاص خودش را دارد. نان شیرمالِ همدان که همراه با شیر داغ، یک ترکیب برنده است، با شیر، تخم‌مرغ، شکر، بیکینگ‌پودر و هل درست می‌شود؛ البته به همراه فوت کوزه‌گری که مثل یک راز توی سینه آشپزها و نانواهای همدانی می‌ماند.
- برساق
برساق، نان چرب و شیرینی است که خمیرش با آرد، تخم‌مرغ، شیر، شکر و هل و زردچوبه آماده و در روغن فراوان، سرخ می‌شود. روی برساق را معمولا با پودر قند یا شکر تزیین می‌کنند و بسته به سلیقه آشپز، داخل نان می‌تواند خالی باشد یا با مغز گردو و مغز پسته پر شود.
شیرینیها
در سفر به همدان باید حسابی مراقب قند خون‌تان باشید. تنوع شیرینی‌جات در این شهر، بیش از حد انتظار بالاست. پیشنهاد می‌کنیم همه‌شان را در سفر امتحان نکنید، چندتایی را سوغات بیاورید تا در فرصت دیگری بروید سروقت‌شان.
- صنل
صنل را اگر در سفرتان به استان همدان امتحان نکنید، هیچجای دیگری گیرتان نمی‌آید. این شیرینی که مخصوص شهر نهاوند است با روغن، شکر، آرد، بیسکوییت، جوز، زنجبیل، دارچین و پودر چوب صندل درست می‌شود. اهالی همدان برای این شیرینی، خاصیت درمانی قائل‌اند.
- چای بغدادی
گول اسمش را نخورید. چای بغدادی، نوعی شیرینی است که با میخک، هل، دارچین و زنجبیل درست می‌شود ولی خب چندان بی‌ربط به چای هم نیست؛ این شیرینی معمولا جایگزین قند می‌شود. نکته جالب و بامزه درباره شیرینی چای بغدادی این است که میتوانید آن را در آب، حل و به‌صورت شربت میل کنید.
- باسلوق
خوشمزه‌ترین باسلوقی که تا حالا خورده‌اید، کجا بوده؟ خب احتمالا در سفرتان به همدان نظرتان درباره این خوردنیِ نرم و ژله‌ای تغییر می‌کند. وجه تمایز باسلوق همدان از شهرهای دیگر، استفاده از شیره انگور در آن است که همراه با نشاسته و مغز گردو و بادام، ترکیبی فراموش‌نشدنی می‌سازد.
- انگشتپیچ
انگشتپیچ که به‌دلیل شباهت بافتش به عسل و رنگ سفیدش، عسل سفید هم صدایش می‌کنند، یکی از شیرینی‌هایِ خیلی‌خیلی شیرین همدان است. این شیرینی، ترکیب سفیده تخم‌مرغ، گزانگبین، شکر، گلاب و هل است که بیشتر در ماه رمضان درست می‌شود و دست‌کم یک قرن قدمت دارد.
- حلوا لوزی
همدان، بهشتِ عاشقان حلواست. در این شهر تا دل‌تان بخواهد انواع حلوا و حلوافروشی پیدا می‌شود. همدانی‌ها با آرد برنج، زعفران، سبوس گندم، عسل و گردو، دسر درجه‌یکی درست می‌کنند به‌اسم حلوا لوزی. هر دو نوع سفیدرنگ و زعفرانی این حلوا با چای، خیلی می‌چسبد.
- آبنبات‌قیچی
عجیب نیست که ترکیب آب، روغن، زعفران و شکر، می‌تواند یکی از خوشمزه‌ترین خاطرات سفر شما به همدان را رقم بزند؟ آبنبات‌قیچی با این فرمول ساده به‌همراه اسانس‌های مختلفی مثل پسته، نارگیل، پرتقال، دارچین و... از شیرینی‌جات رنگارنگ این شهر است که هم‌نشینی‌اش با چای، عالی می‌شود.
- حلوا زرده
حلوا زرده، دسری است بسیار شبیه به «شله‌زرد» که از هم‌نشینی جادویی زرده تخم‌مرغ، گلاب، زعفران، شکر و نشاسته درست می‌شود. همدانی‌ها حلوا زرده را معمولا در وعده افطار می‌خورند که قوت و انرژیِ ازدست‌رفته‌شان به‌دلیل روزهداری را برگردانند. البته در سایر ایام سال هم میتوانید این دسر خوشمزه را در همدان پیدا کنید.
- نان چای
اگر دل‌تان می‌خواهد یکی از دسرها و خوردنی‌های مخصوصِ همراهی با چای در همدان را امتحان کنید ولی شیرینیِ زیادازحد دل‌تان را می‌زند، نان چای -سوغات مشترک زنجان، قزوین و همدان- پیشنهاد ما به شماست؛ ترکیب آرد، ماست، تخم‌مرغ و کره که با کنجد تزیین می‌شود.
- گز
از حضور گز در لیست سوغات همدان تعجب کردید؟ خب درست است که گز اصفهان شهرت جهانی دارد اما گز در استان همدان و مشخصا شهر نهاوند هم قدمتی چندصدساله و کیفیتی زبانزد دارد. گز آردی همدان، یکی از بهترین سوغاتی‌هایی است که میتوانید به شهر خودتان ببرید.
سایر خوردنی‌ها
مسافران همدان، به هوای طبیعت دلربا و آثار باستانی مدهوش‌کننده این شهر روانه‌اش می‌شوند. بی‌خبر از این‌که درکنار زیبایی‌های طبیعی و یادگارهای تاریخی همدان، خوردنی‌هایش هم قرار است غافل‌گیرشان کند.
- خشکبار
از همکاری آب‌وهوای خوب و خاک حاصل‌خیز همدان، میوه‌هایی باکیفیت اعلا به‌دست می‌آید. گردوی همدان و میوه‌های خشک‌شده ازجمله مویز، قیسی و کشمش جزو سوغات خوشمزه و سالم این شهرند.
- مربا
همدانی‌ها، متخصص مربا درست کردن از هر چیزی‌اند. مربای پوست هندوانه، پوست لیموترش، پوست پسته، خیار، کدومسمایی، ترب سیاه و گل زرد، از خاص‌ترین و معروفترین مرباهایی است که در همدان میتوانید پیدا کنید.
- ترشی
در همدان، هر چیزی که به مربا تبدیل نشود، سر از دبه ترشی درمی‌آورد. ترشی آجیل، گردو، خرفه، رازیانه، قارچ، لوبیاسبز، ذرت و خرمالو فقط تعدادی از ترشی‌هایی هستند که سر سفره همدانی‌ها پیدا می‌شود.
- شیره انگور
شیره انگور همدان که از نوع مخصوصی انگور به‌اسم «گزنه‌ای» و «فخری» درست می‌شود و با «خاک سفید» مخصوص ملایر به عمل می‌آید، ماده اصلی بسیاری از شیرینی‌های خوشمزه این شهر است. کیفیت استثنایی این شیره انگور آن را به یکی از سوغاتیهای مشهور همدان تبدیل کرده‌است.
- حلواارده
حلواارده همه‌جا پیدا می‌شود اما خب نوع مرغوبش، هرجایی گیر نمی‌آید. اگر طرفدار این صبحانه شیرین هستید، یکی از بهترین انواعش را میتوانید در همدان پیدا کنید. حلواارده از ترکیب تخم‌مرغ، شکر، کنجد هل و چوبک به‌دست می‌آید.
- سیر
کنار این‌همه خوردنی شیرین جورواجور، سیر هم در فهرست سوغات خوراکی معروف همدان جای می‌گیرد. سیر همدان، به‌دلیل کیفیت بالایش ثبت ملی و جهانی شدهاست.
صنایع دستی همدان
همدان، با قدمت 3هزارساله‌اش، یدی طولانی در هنر و صنعتگری دارد. 85 رشته فعال و بیش از 45هزار هنرمند، نشان می‌دهد که این نقطه از کشورمان در زمینه صنایع‌دستی حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. پس اگر هنردوست هستید و یادگاری‌های ماندگارتر را ترجیح می‌دهید، در خرید سوغاتی همدان بروید سراغ صنایع دستی.
صنایع دستی همدان چیست؟
سفال، محصولات چوبی، محصولات چرمی، ظروف شیشهای، فرش، گلیم و جاجیم، ظروف مسی و مرواربافی، معروفترین صنایع دستی و بهترین سوغات همدان هستند.
صنایع دستی همدان را از کجا بخریم؟
بازار سنتی همدان، محدوده خیابان اکباتان، خیابان شهدا و آرامگاه باباطاهر، بهترین مکان برای خرید صنایع دستی در این شهر است. برای خرید سفال مرغوب لالجین هم میتوانید خودتان را به این شهر برسانید که با ماشین حدودا 30دقیقه با همدان فاصله دارد.
سفال
صنعت سفالگری در استان همدان، حداقل هشت قرن عمر و شهرتی عالم‌گیر دارد. «لالجین»، در 25کیلومتری شهر همدان، مرکز سفال خاورمیانه شناخته می‌شود. کارگاه‌های سنتی سفال در شهرهای دیگر همدان مثل تویسرکان، کبودرآهنگ و ملایر هم ظروف سفالی متنوع و باکیفیتی تولید می‌کنند.
محصولات چرم
سوغاتی ارزشمند دیگری که میتوانید از همدان با خودتان به یادگار ببرید، محصولات چرمی است. همدان در گذشته به شهر «دباغ‌خانه‌ها» معروف بوده و اولین کارخانه چرم کشور در سال 1312 در این شهر تأسیس شدهاست. با این قدمت و شهرت، معلوم می‌شود که چرا نباید بدون چرم همدان به شهرتان برگردید.
ظروف شیشهای
چندسالی است که ظروف شیشهای رنگی، دوباره جای خودشان را در آشپزخانه‌ها و دکورها پیدا کرده‌اند. اگر دنبال گلدان، پارچ و لیوان و ظروف شیشهای تزیینی می‌گردید، در سفرتان به همدان میتوانید بهترین نمونه‌های‌شان را پیدا کنید. شهرهای همدان به‌ویژه نهاوند و ملایر، در صنعت شیشه‌گری تجربه و مهارت بالایی دارند.
فرش، گلیم و جاجیم
اگر دنبال سوغات چشم‌گیرتری می‌گردید، بروید سراغ صنایع فرش‌بافی همدان. به‌دلیل کیفیت بالای پشم در این منطقه که نخِ مرغوبی به‌دست می‌دهد و استفاده از فنِ رنگرزی طبیعی، گلیم، قالی و جاجیم همدان، شهرت جهانی پیدا کرده‌اند.
محصولات چوبی
یکی دیگر از حوزه‌های صنایع دستی که همدانی‌ها در آن حریف می‌طلبند، محصولات چوبی است. ملایر، به شهر جهانی مبل منبت معروف شده که نوعی کنده‌کاری روی چوب است. هنرهایی مثل معرق و خراطی در ملایر و تویسرکان، هنرمندان زبردستی دارد. قاب‌های چوبی زیبا هم در همدان، رزن و ملایر به‌دست قاب‌سازهای باتجربه ساخته می‌شوند.
ظروف مسی
هنر مس‌گری و قلم‌زنی در همدان، همچنان زنده و سرپاست. ظروف مسیِ کاربردی و تزیینی و ظرف‌های قلم‌زنی‌شده از جنس مس، برنج، طلا و نقره، جزو ماندگارترین یادگاری‌هایی است که میتوانید از همدان با خودتان ببرید.
مرواربافی
مروار، ترکه‌های نرم و منعطف درخت بید است که در دست هنرمندان همدانی، خم می‌شود و به‌شکل سبد، میز، صندلی، گلدان، لوستر و... درمی‌آید. مرواربافی (سبدبافی) در شهر ملایر، به‌صورت تخصصی‌تر و جدی‌تر انجام می‌شود.
سخن آخر
اگر سوغاتی خریدن اصولا بخش سخت سفرهای‌تان است، احتمالا تا حالا به همدان سفر نکرده‌اید! همدان، برای خوش‌خوراک‌ها کلی شیرینی و نان و مربا و ترشی دارد. برای سنتی‌پسندها، سفال، آبگینه، مرواربافی و گلیم و جاجیم دارد. چرم و مس و قالی‌اش هم باب‌طبع کسانی است که دل‌شان می‌خواهد سوغاتیهای چشم‌گیر و گرانقیمت برای عزیزان‌شان به‌یادگار ببرند.
در این مقاله از مجله گردشگری یوتراوز، صنایع دستی و سوغات همدان را به‌طور مفصل معرفی کرده‌ایم. برای آشنایی بیشتر درباره چندوچون سفر به همدان، با شماره 1548 تماس بگیرید.
سوالات متداول
صنایع دستی و سوغات همدان چیست؟
نان کماج، برساق، صنل، انگشتپیچ، حلوا لوزی، حلوا زرده، جزو معروفترین سوغاتیهای خوراکی همداناند و سفال و گلیم و ظروف شیشهای از بهترین صنایع دستی این شهر بهشمار میروند.
سوغات همدان از کجا بخریم؟
فروشگاههای سوغات در همدان را میتوانید در بازار سنتی، محدوده خیابان اکباتان، خیابان شهدا و آرامگاه باباطاهر پیدا کنید.
قیمت سوغات همدان چقدر است؟
تنوع محصولات بومی همدان باعث شدهاست که تقریبا با هر میزان بودجهای بتوانید سوغاتی از این شهر همراه خودتان ببرید. نانها، شیرینیها و خشکبار جزو سوغات ارزان بهشمار میروند. سفال و ظروف شیشهای، بازه قیمتی متوسطی دارند. گلیم، قالی، جاجیم، محصولات چرمی و وسایل منبتکاریشده هم سوغات گرانقیمت همداناند.
