ارز مسافرتی چیست؟ (شرایط جدید سال 1403)

قصد سفر خارجی دارید؟ در 365 روز گذشته ارز مسافرتی دریافت نکرده‌اید؟ خب، می‌توانید ارز دولتی مسافرتی بگیرید که قیمتی پایین‌تر از مبلغ ارز در بازار آزاد دارد. البته از آن‌جایی‌که قیمت ارز دائم درحال تغییر و نوسان است، نمی‌توانیم یک قیمت مشخص برای ارز مسافرتی اعلام کنیم؛ اما خب اختلاف قیمتش با ارز آزاد آن‌قدری هست که کاهش محسوسی در هزینه‌های سفرتان ایجاد کند.

الان که درحال خواندن این مقاله هستید (تابستان 1403)، مقدار ارز مسافرتی، ۵۰۰ یورو است. یعنی شما بعد از خرید بلیط هواپیما خارجی، با آماده کردن مدارک لازم، می‌توانید تا سقف ۵۰۰ یورو ارز زیر قیمت بازار آزاد دریافت کنید. چگونگی دریافت این ارز، مدارک موردنیاز و نکات مهم درباره گرفتن ارز مسافرتی را در ادامه می‌خوانید.

آن‌چه در این مقاله درباره ارز مسافرتی می‌خوانید:

• مقدار ارز مسافرتی
• تفاوت قیمت ارز مسافرتی و آزاد
• نحوه دریافت ارز مسافرتی
• مدارک لازم برای دریافت ارز مسافرتی
• ارز مسافرتی برای سفرهای زیارتی
• نکات مهم برای دریافت ارز مسافرتی
• دریافت ارز مسافرتی در شهرهای مختلف

مقدار ارز مسافرتی

همه مسافران بالای 12 سالی که طی یک سال گذشته ارز مسافرتی نگرفته‌باشند، بسته به نوع و مقصد سفرشان می‌توانند ارز مسافرتی دریافت کنند که مقدارش عبارت‌ است از:

• سفر هوایی به کشورهای خارجی که برای ورود به آن‌ها به ویزا نیاز دارید: ۵۰۰ یورو
• سفر هوایی به کشورهایی که برای ورود به آن‌ها به ویزا نیاز ندارید: 300 یورو
• سفر زمینی، دریایی و ریلی به کشورهای خارجی: 300 یورو

مثلا:

با خرید بلیط هواپیما استانبول می‌توانید ۳۰۰ یورو ارز مسافرتی بگیرید (فقط یکبار) چون استانبول ویزا نمی‌خواهد.

اما دبی ویزا می‌خواهد پس با خرید بلیط هواپیما دبی، ۵۰۰ یورو به شما تعاق می‌گیرد.

تفاوت قیمت ارز مسافرتی و آزاد

تفاوت قیمت ارز مسافرتی و آزاد امروز، به نرخ ارز در لحظه فعلی بستگی دارد. برای این‌که بدانید در زمان مدنظر شما این تفاوت چه‌قدر است، باید سایت صرافی بانک مرکزی را چک کنید. مبلغی را که در این سایت برای دلار و یورو می‌بینید، منهای مبلغ ارز در بازار آزاد کنید تا اختلاف قیمت به‌دست بیاید.

نرخ ارز مسافرتی امروز

برای اطلاع از نرخ ارز مسافرتی، به‌غیر از مراجعه به وب‌سایت بانک مرکزی، از شعب ارزی بانک‌ها هم می‌توانید استعلام کنید. بانک مرکزی، نرخ ارز مسافرتی را هر روز بین ساعت 9:30 تا 12:30 اعلام می‌کند. حالا با این مقدمه، برویم سراغ چندوچون دریافت ارز مسافرتی.

نحوه دریافت ارز مسافرتی

بالاتر با سه پیش‌شرط ضروری برای دریافت ارز مسافرتی آشنا شدید؛ سن بالای 12سال، ارائه بلیط سفر به مقصد خارجی و دریافت نکردن ارز مسافرتی در 365 روز گذشته. درصورتی که مشمول این شرایط می‌شوید، حداقل هفت روز کاری پیش از تاریخ سفرتان باید درخواست‌تان برای دریافت ارز مسافرتی را ثبت کنید. چند روش برای این کار وجود دارد؛

مراجعه حضوری برای دریافت ارز

برای دریافت حضوری ارز مسافرتی باید با در دست داشتن مدارک لازم -که در ادامه توضیح خواهیم‌داد- به شعب منتخب یکی از بانک‌های ملت، ملی یا سامان مراجعه کنید. بانک‌ها در همان بازه زمانی که نرخ ارز از سوی بانک مرکزی بهشان ابلاغ می‌شود، یعنی ساعت 9:30 تا 12:30 خدمات ارز مسافرتی را ارائه می‌دهند.

• ارز مسافرتی بانک ملی: به دو روش مراجعه حضوری و استفاده از اپلیکیشن «بله»
• ارز مسافرتی بانک ملت: فقط به روش حضوری؛ ارائه مدارک، دریافت حواله و تحویل گرفتن مبلغ ارز در فرودگاه از باجه‌های مستقر یا خودپردازها
• ارز مسافرتی از بانک سامان: فقط به‌روش حضوری؛ ارائه مدارک، دریافت حواله و تحویل گرفتن مبلغ ارز در فرودگاه از باجه‌های مستقر یا خودپردازها

دریافت اینترنتی ارز مسافرتی

برای دریافت اینترنتی ارز مسافرتی می‌توانید درخواست‌تان را در یکی از وب‌سایت‌های مرکز مبادله ارز و طلای ایران یا وب‌سایت صرافی ملی ایران ثبت کنید. بعد از ثبت‌نام ارز مسافرتی در سامانه‌ خرید آنلاین ارز مسافرتی، لیستی از صرافی‌های معتبر به شما نشان داده می‌شوید. نزدیک‌ترین صرافی را انتخاب می‌کنید و بعد از دریافت پیامک تأیید، در تاریخ مقرر با مراجعه به آن صرافی، ارز را دریافت می‌کنید.

دریافت ارز مسافرتی با «بله»

یک روش دیگر برای گرفتن ارز مسافرتی، استفاده از اپلیکیشن «بله» است. در گزینه «بانک من»، به بخش «خدمات پرکاربرد» بروید و گزینه «ارز مسافرتی» را انتخاب کنید. بعد از وارد کردن اطلاعات هویتی و انتخاب ارز، هزینه معین‌شده را پرداخت می‌کنید. با رسیدی که نرم‌افزار برای‌تان ارسال می‌کند، در زمان مقرر به شعبه موردنظرتان مراجعه بروید و ارز مسافرتی را دریافت کنید.

گرفتن ارز مسافرتی در فرودگاه

در آخرین گزینه از راهنمای خرید ارز مسافرتی، می‌رسیم به روش دریافت ارز در فرودگاه. هفت فرودگاه امام‌خمینی، مشهد، ارومیه، تبریز، شیراز، اصفهان و اهواز امکان ارائه ارز مسافرتی دارند. البته پیش از سفر، لازم است به بانک مراجعه و حواله ارزی دریافت کنید. شعب بانکی فرودگاه‌هایی که نام بردیم، درازای دریافت حواله، مبلغ ارز موردنظر را به شما تحویل می‌دهند.

یک نکته مهم

مدتی‌ست که در نحوه تحویل ارز مسافرتی، تغییراتی به‌وجود آمده‌است. از آن‌جایی‌که شیوه سنتی عرضه ارز مسافرتی، باعث شده‌بود که به‌نوعی تقاضای کاذب شکل بگیرد (دریافت ارز مسافرتی، کنسل کردن بلیط سفر و بعد فروش ارز به قیمت بالاتر در بازار) بانک مرکزی تصمیم گرفت که ارز مسافرتی را فقط پای پرواز به متقاضیان تحویل بدهد.

طبق دستورالعمل جدید، مسافران مراحل ثبت‌نام ارز مسافرتی را مثل سابق انجام می‌دهند اما دریافت فقط ازطریق باجه‌ها و خودپردازهای موجود در فرودگاه‌ها انجام خواهدشد. بنابراین ممکن است در زمان درخواست برای ارز مسافرتی با این رویه تازه مواجه شوید.

مدارک لازم برای دریافت ارز مسافرتی

برای گرفتن ارز مسافرتی، آماده کردن این مدارک ضروری است؛

• اصل و فتوکپی گذرنامه با حداقل شش‌ماه اعتبار
• اصل و فتوکپی کارت ملی
• اصل و فتوکپی ویزا
• اصل و کپی بلیط سفر یا کد رهگیری بلیطِ اینترنتی
• رسید عوارض خروج از کشور
• فرم درخواست ارز مسافرتی (فرم بانکی یا فرم آنلاین)
• رسید پرداخت مبلغ ارز (این مبلغ شامل کارمزد هم می‌شود)
• اعلام شماره موبایل و شماره حساب به‌اسم فرد متقاضی

🔔 خوب است بدانید که عوارض خروج از کشور در سال جاری (1403) برای هر نفر مبلغ 520هزار تومان تعیین شده‌است. (این هزینه مربوط به اولین سفر خارجی شخص بوده و برای سفرهای دوم و سوم به بعد افزایش دارد.)

ارز مسافرتی برای سفرهای زیارتی

سفرهای زیارتی شامل حج عمره، حج تمتع و کربلا، ارز مسافرتی مخصوص‌به‌خود دارند. متقاضیان این سفرها برای دریافت ارز مسافرتی باید ابتدا در سامانه حج و زیارت، ثبت‌نام کنند. بعد از این مرحله، باید حضورا به بانک ملی مراجعه یا مدارک لازم را در اپلیکیشن «بله» بارگذاری کنند.

قیمت ارز مسافرتی حج تمتع

سقف ارز مسافرتی حجاج در سال 140۳، 500 دلار اعلام شده‌است. متقاضیان این ارز، بعد از ثبت‌نام در سامانه «سماح»، با ارائه مدارک شناسایی، مدرک عضویت در کاروان و معرفی‌نامه به شعب ارزی بانک ملی، می‌توانند حواله ارزی‌شان را دریافت کنند.

کسانی که درخواست ارزشان را در «بله» ثبت کرده‌اند، نیازی به مراجعه حضوری به بانک ندارند و می‌توانند ارز مسافرتی را از شعبه بانک ملی در فرودگاه دریافت کنند. 

📌قیمت ارز مسافرتی حج تمتع و عمره تفاوتی ندارد.

نکته: ارز مسافرتی حجاج، محدودیت سنی ندارد.

نحوه دریافت ارز مسافرتی عراق

مراحل دریافت و میزان ارز مسافرتی عراق، با حجاج تفاوتی ندارد. زائران عتبات عالیات، بعد از عضویت در سامانه سماح و مثلا خرید بلیط هواپیما نجف تهران و همچنین با ارائه مدارک شناسایی، گذرنامه به شعب ارزی بانک ملی یا با ثبت‌نام در «بله»، می‌توانند تا سقف 500 دلار حواله ارزی دریافت کنند. یوتراوز مفتخر است که با تأمین بلیط هواپیما کربلا شرایط سفر مقرون‌به‌صرفه و امن را برای زائران فراهم کند.

نکته: ارز مسافرتی زیارتی، یک‌بار در سال به هر زائر تعلق می‌گیرد.

📌برای اطلاعات بیشتر در مورد سفر کربلا، راهنمای سفر به کربلا یوتراوز را بخوانید.

نکات مهم برای دریافت ارز مسافرتی

ارز مسافرتی فقط به کسانی تعلق خواهدگرفت که شخصا هنگام ارائه ارز حضور داشته‌باشند. اگر همراهان سفر شما به هر دلیلی در مرحله دریافت حضور نیابند، امکان دریافت ارز را نخواهندداشت. چند نکته مهم دیگر درباره ارز مسافرتی وجود دارد که باید حسابی حواس‌تان به آن‌ها باشد.

• ارز مسافرتی به گذرنامه‌های سیاسی و خدمت تعلق نمی‌گیرد. (یعنی گذرنامه‌های متعلق به شخصیت‌های سیاسی، کارمندان وزارت‌خانه‌ها و ارگان‌های دولتی و نظامی)
• ایرانیان دوتابعیتی نمی‌توانند ارز مسافرتی دریافت کنند.
• اگر پاسپورت‌‎تان را در سال جاری عوض کرده‌اید، برای دریافت ارز مسافرتی باید پاسپورت قبلی‌تان را همراه داشته‌باشید.
• اگر حواله ارزی در فرودگاه همراه‌تان نباشد، ارز مسافرتی به شما تعلق نخواهدگرفت اما مبلغ پرداخت‌شده بهتان برگردانده می‌شود.
• علی‌رغم محدودیت سنی اعلام‌شده (12سال)، ممکن است بعضی از بانک‌ها شرط دریافت ارز مسافرتی را 18سال به بالا اعلام کنند.
• فروش ارز مسافرتی، غیرقانونی است. افزایش سقف ارز مسافرتی، سودجویی‌هایی به‌دنبال داشته‌است که پیش‌تر به آن اشاره کرده‌ایم. یکی از روش‌های جلوگیری از این سودجویی‌ها ابلاغیه بانک مرکزی به فرودگاه‌هاست که براساس آن فرودگاه‌ها موظف‌اند اسامی کسانی را که ارز مسافرتی دریافت و بلیط‌شان را کنسل کرده‌اند، اعلام کنند. بانک مرکزی تصمیم دارد ارز مسافرتی این افراد را پس بگیرد و درصورت عدم‌استرداد، محدودیت‌های بانکی درباره‌شان اعمال خواهدکرد.
• ارز دولتی با کارت ملی با ارز مسافرتی متفاوت است. ارز دولتی، به مقاصد مشخصی مثل تحصیل در کشور خارجی، درمان در خارج از کشور، تأمین کالاهای اساسی، واردات و مانند این‌ها اختصاص داده می‌شود. شما درطول یک‌سال یا می‌توانید یک‌‎بار ارز دولتی تا سقف 2هزار یورو دریافت کنید یا ارز مسافرتی به‌میزان هزار یورو.

دریافت ارز مسافرتی در شهرهای مختلف

فرقی ندارد که در کدام شهر زندگی می‌کنید؛ روال دریافت ارز مسافرتی که در این مقاله توضیح داده‌ایم، در همه شهرها یکسان است. با این‌حال، برای راحت‌تر شدن کارتان به‌نقل از وب‌سایت بانک ملی ایران، شعب فروشنده ارز مسافرتی این بانک را در تعدادی از شهرهای کشور معرفی می‌کنیم.

• بانک ملی، شعب فروشنده ارز مسافرتی در مشهد: خیابان دانشگاه، خیابان احمدآباد، چهارراه آزادشهر، آب‌وبرق، غدیر، بولوار سجاد
• بانک ملی، شعب فروشنده ارز مسافرتی در اصفهان: خیابان سعادت‌آباد، خیابان فردوسی، فلکه فیض، خیابان عباس‌آباد، ملک‌شهر، غدیر، میدان امام‌حسین، دانشگاه، چهارراه نظر، دروازه شیراز، میدان جی، دانشگاه صنعتی، شهرضا
• بانک ملی، شعب فروشنده ارز مسافرتی در کرج: عظیمیه، مصباح، جهان‌شهر، شهیدبهشتی، رجایی‌شهر، مهرویلا، مهرشهر، تعمیرات توانیر، هشتگرد
• بانک ملی، شعب فروشنده ارز مسافرتی در شیراز: خیابان حسین فاطمی، معالی‌آباد، کوثر

سخن آخر

دولت، نوعی کمک‌هزینه برای سفرهای خارجی درنظر گرفته‌است که با اسم ارز مسافرتی می‌شناسیمش. این ارز که درمقایسه با ارز آزاد مبلغ پایین‌تری دارد، سالی یک‌بار به همه مسافران بالای 18سال تعلق می‌گیرد تا در هزینه‌های سفرشان صرفه‌جویی شود. دریافت این ارز، شرایط و ضوابطی دارد که در مقاله حاضر به‌تفصیل توضیح داده‌ایم.

اگر در آینده دور یا نزدیک قصد سفر خارجی سیاحتی یا زیارتی دارید، شماره تلفن 1548 در تمام ساعات شبانه‌روز دراختیار شماست تا به سوالات‌تان درباره ارز مسافرتی دولتی پاسخ بدهد.

سوالات متداول

ارز مسافرتی چیست؟

ارز مسافرتی کمک هزینه‌ای است که به افرادی که قصد سفر به کشورهای خارجی دارند تعلق می‌گیرد. افراد تنها یکبار در سال می‌توانند از این کمک هزینه استفاده کنند.

ارز مسافرتی از کجا بگیریم؟

برای دریافت ارز مسافرتی می‌توانید به شعب ارزی بانک‌های ملی، ملت یا سامان مراجعه کنید. علاوه‌بر این، درصورت ثبت درخواست اینترنتی به روش‌های گفته‌شده در مقاله، می‌توانید ارز مسافرتی را از صرافی‌های معتبر یا شعب بانک‌ها و خودپردازهای مستقر در فرودگاه‌ها هم دریافت کنید.

مبلغ ارز مسافرتی برای ترکیه چقدر است؟

از آن‌جایی‌که ترکیه جزو مقاصد بی‌نیاز از ویزاست، در زمان نوشته‌ شدن مقاله حاضر، مبلغ ارز مسافرتی برای این کشور 300 یورو است.

قیمت ارز مسافرتی چقدر است؟

قیمت ارز مسافرتی، ثابت نیست و با نوسانات نرخ ارز در بازار آزاد تغییر می‌کند. هر روز می‌توانید مبلغ ارز مسافرتی را در وب‌سایت صرافی بانک مرکزی ببینید. این بانک هم‌چنین نرخ ارز دولتی برای مسافرت را هر روز بین ساعت 9:30 تا 12:30 به شعب ارزی اعلام می‌کند.