خانه پیشه وران مشهد؛ عمارت قاجاری که کافه شد!
- ...
- ...
- تعداد کلمات
سال‌ها می‌گذرد از روزگاری که حیاط‌های مشجر، حوض‌های باصفا و اتاق‌های دلباز از خانه‌ها پر کشیدند. با این‌حال در گوشه‌وکنار شهر، تک‌وتوک عمارت‌هایی پیدا می‌شوند که از تخریب و ویرانی جان سالم به‌در برده‌اند. خانه پیشه وران مشهد، یکی از این بازماندگان است.
خانه پیشه وران، عمارتی قاجاری‌ست در محله «ده دی» که بعد از 80سال کاربری مسکونی، حالا به‌عنوان کافه، پذیرای ساکنان و مسافران مشهد است. طرح مرمت و بازسازی خانه، گَرد کهنگی را از عمارت پیشه وران زدوده و آن را به یکی از دوست‌داشتنی‌ترین خانه‌های تاریخی مشهد تبدیل کرده‌است.
مقاله پیش‌رو، شما را به ملاقات این خانه سالخورده و هم‌چنان زیبا می‌برد؛ آدرس، تاریخچه و معماری خانه پیشه وران را در ادامه خواهیدخواند و با شکل‌وشمایل جدیدش با نام «کافه حوالی» آشنا خواهیدشد.
آن‌چه در این مقاله درباره خانه پیشهوران می‌خوانید:
- خانه پیشه وران مشهد کجاست؟
- مشخصات خانه پیشه وران
- تاریخچه خانه پیشه وران
- معماری خانه پیشه وران
- کافه حوالی؛ کاربری امروزیِ خانه پیشه وران
- نزدیک خانه پیشه وران کجا برویم؟
خانه پیشه وران مشهد کجاست؟
📌 لوکیشن: محله ده دی، خیابان آخوند خراسانی 5، کوچه سهشهید، پلاک 42
اگر قصد دارید با وسایل نقلیه عمومی به خانه تاریخی پیشه وران بروید، راهنمای زیر کمک‌تان می‌کند:
- خانه پیشه وران با مترو: نزدیکترین ایستگاه مترو به خانه پیشه وران، ایستگاه «بسیج» در خط یک است که حدودا 30دقیقه پیاده با مقصد فاصله دارد.
- خانه پیشه وران با اتوبوس: در محله ده دی، نزدیکترین ایستگاه اتوبوس به خانه پیشه وران در خیابان آخوند خراسانی 6 واقع شدهاست.
♦♦♦
هتل‌های مشهد با تخفیف ویژه را در وب‌سایت یوتراوز رزرو کنید.
مشخصات خانه پیشه وران
پیش از این‌که به ملاقات خانه پیشه وران برویم، نگاهی می‌اندازیم به مشخصات این عمارت.
♦♦♦
زیربنا | 200متر مربع |
هزینه پروژه بازسازی | 5.5میلیارد ریال |
دسترسی به جای پارک | ندارد |
وضعیت ترافیکی محدوده | طرح کاهش ترافیک |
مالک | بخش خصوصی |
♦♦♦
تاریخچه خانه پیشه وران
خانه تاریخی پیشه وران مشهد، متعلق به «غلام‌حسین پیشهور» بوده‌است. بعدها شخصی به‌نام «مرتضی حسینی»، خانه را می‌خرد و بعد از او، عمارت به مالکیت شهرداری مشهد درمی‌آید. شهرداری هم پروژه بازسازی و مرمت خانه را ازطریق مناقصه به بخش خصوصی واگذار می‌کند. به اینترتیب، خطر نابودی و تبدیل شدن به برج از سرِ پیشهوران می‌گذرد و به کافه تبدیل می‌شود تا هم‌چنان سرپا بماند.
محله‌ای که خانه پیشه وران در آن واقع شدهاست و به‌اسم «ده دی» می‌شناسیمش، پیش‌تر «ارگ» نامیده می‌شد. ارگ، قلعه‌ای بود متعلق به دوره صفویه که حکومتی‌های سرشناس و نظامی‌های بلندرتبه در آن زندگی می‌کردند. دوروبر قلعه هم تا دل‌تان بخواهد باغ و قنات پیدا می‌شد. گفته می‌شود که قلعه ارگ براثر آتش‌سوزی ازبین رفت. این منطقه اعیان‌نشین و خوش‌آب‌وهوا هم اواخر دوره قاجار تخریب شد و خیابان جدیدی جایش را گرفت.
خیابان ارگ جدید، رفته‌رفته چهره‌ای امروزی به خودش گرفت؛ ساختمان‌های اداری و نظامی مهمی مثل پست، شهرداری و گمرک در محله ساخته شدند و سروکله چندتایی کافه هم پیدا شد. این کافه‌ها محل رفت‌وآمد مشاهیر مشهد بودند، کسانی مثل «محمدرضا شفیعی کدکنی»، «علی شریعتی» و «مهدی اخوان ثالث».
معماری خانه پیشه وران
خب حالا ما این‌جا هستیم. در حیاط باصفای عمارت که حوض آبی‌رنگ و باغچه سرسبزش، قند توی دل آب می‌کند. مرمت خانه پیشه وران که به‌دست مهندسان معمار کاربلدی سپرده شده، شانس ملاقات با این یادگار عصر قاجار را برای ما فراهم کرده‌است. در ادامه، بیشتر درباره معماری خانه پیشه وران خواهیدخواند.
- خانه پیشه وران از دو بخش تشکیل شدهاست. بخش جنوبی و غربی عمارت، پیش‌تر وجود داشته و صرفا بازسازی شده اما بخش شمالی و شرقی، درجریان مرمت ساخته و به خانه اضافه شدهاست.
- بیشتر مصالح استفاده‌شده در خانه پیشه وران، آجر است. سقف و در و پنجره‌ها از جنس چوب‌اند و پشت‌بام، با کاهگل عایق شدهاست.
- تزیینات خانه پیشه وران شامل کاشی‌کاری، آینه‌کاری، گچ‌بری و حاشیه‌کاری معرق با آجرکاری خفته است.
- ورودی خانه پیشه وران، دری است به ارتفاع دو متر که کتیبه «ماشاالله» بالای آن قرار دارد و به حیاطی مستطیل‌شکل با دو جبهه شمال‌شرقی و غربی باز می‌شود.
- خانه پیشه وران شامل، سه اتاق در طبقه اول و دو اتاق بزرگ در طبقه دوم است که همگی به حیاط راه دارند.
کافه حوالی؛ کاربری امروزیِ خانه پیشه وران
پیش‌تر اشاره کردیم که عمارت پیشه وران، بعد از گذراندن عمر 80ساله‌اش به‌عنوان خانه، درنهایت به کافه تبدیل شد. حالا ما هم مثل ساکنان گذشته خانه، این بخت را داریم که توی حیاطی پردرخت بنشینیم، حوض ماهی را تماشا کنیم و در آرامش لیوان نوشیدنی‌مان را جرعه‌جرعه سر بکشیم. اگر مسافر مشهد هستید، تجربه دیدار با خانه پیشه وران قدیم و کافه حوالی امروز را ازدست ندهید. در ادامه، این کافه صمیمی و دوست‌داشتنی را بیشتر می‌شناسید:
- منوی کافه حوالی: منوی کافی‌شاپ: قهوه، دمنوش، سردنوش، بستنی، شیک و کیک، منوی صبحانه: نیمروخرما، پنیر برشته گیلانی، املت شاپوری، نیمروبیکن، منوی نهار و شام: کشک‌وبادمجان، کتلت، شله‌مشهدی، کوفته و میرزاقاسمی
- ساعت کاری کافه حوالی: 09:00 تا 23:30
- شماره تلفن کافه حوالی: ۰۹۳۶۷۲۶۵۷۰۰
- وب‌سایت کافه حوالی: www.havalicafe.com
- پیج اینستاگرام کافه حوالی: havalicafe@
نزدیک خانه پیشه وران کجا برویم؟
بعد از سر زدن به خانه پیشه وران کجا برویم؟ در محدوده خیابان ارگ سابق در مشهد، می‌توانید سری بزنید به:
- گنبد سبز: بنای آرامگاه «شیخ محمد مومن استرآبادی»، متعلق به دوره صفویه
🗺️ فاصله از خانه پیشه وران: حدود 9دقیقه پیاده، موقعیت روی نقشه
- باغ ملی: پارکی به‌جامانده از دوره قاجار با وسعت 26هزار مترمربع
🗺️ فاصله از خانه پیشه وران: حدود 10دقیقه پیاده، موقعیت روی نقشه
- آرامگاه و موزه نادرشاه افشار: مقبره نادرشاه و موزه‌ای شامل سلاح‌های دوره افشاری، وسایل سوارکاری، نسخ خطی و...
🗺️ فاصله از خانه پیشه وران: حدود 12دقیقه پیاده، موقعیت روی نقشه
- خانه ملک: خانه شخصی «حاج حسین ملک»، متعلق به اواخر دوره قاجار که محل برگزاری کارگاه‌های هنری و صنایع دستی است.
🗺️ فاصله از خانه پیشه وران: حدود 14دقیقه پیاده، موقعیت روی نقشه
سخن آخر
خانه پیشه وران مشهد، یکی از نمونه‌های اعلای معماری قاجاری‌ست که برای دچار نشدن به سرنوشت سایر خانه‌های تاریخی، بازسازی و به کافه تبدیل شد. کافه حوالی، اسم جدید این عمارت است که روزگاری در محله اعیان‌نشین ارگ برای خودش بروبیایی داشت.
در مقاله پیش‌رو، خانه پیشه وران را به‌طور کامل معرفی کرده‌ایم. برای سفر به مشهد، روی ما حساب کنید. شماره تماس 1548، در هر ساعتی از شبانه‌روز آماده راهنمایی شما برای تهیه بلیط، رزرو هتل و... است.
سوالات متداول
آدرس خانه پیشه وران مشهد کجاست؟
نشانی خانه پیشهوران، به اینترتیب است: محله ده دی، خیابان آخوند خراسانی 5، کوچه سهشهید، پلاک 42.
مرمت خانه پیشه وران تمام شدهاست؟
بله، خانه تاریخی پیشهوران حالا با کاربری جدید، با نام «کافه حوالی» آماده پذیرایی از شماست.
چطور با مترو به خانه پیشهوران در مشهد برویم؟
نزدیکترین ایستگاه مترو به خانه پیشهوران، ایستگاه «بسیج» در خط یک است.
فاصله خانه پیشهوران مشهد از حرم چقدر است؟
از خانه پیشهوران تا حرم مطهر، با ماشین حدود 10دقیقه و پیاده تقریبا 30دقیقه راه است.
