خانه پیشهوران مشهد؛ عمارت قاجاری که کافه شد!
- ...
- ...
- تعداد کلمات
سالها میگذرد از روزگاری که حیاطهای مشجر، حوضهای باصفا و اتاقهای دلباز از خانهها پر کشیدند. با اینحال در گوشهوکنار شهر، تکوتوک عمارتهایی پیدا میشوند که از تخریب و ویرانی جان سالم بهدر بردهاند. خانه پیشهوران مشهد، یکی از این بازماندگان است.
خانه پیشهوران، عمارتی قاجاریست در محله «ده دی» که بعد از 80سال کاربری مسکونی، حالا بهعنوان کافه، پذیرای ساکنان و مسافران مشهد است. طرح مرمت و بازسازی خانه، گَرد کهنگی را از عمارت پیشهوران زدوده و آن را به یکی از دوستداشتنیترین خانههای تاریخی مشهد تبدیل کردهاست.
مقاله پیشرو، شما را به ملاقات این خانه سالخورده و همچنان زیبا میبرد؛ آدرس، تاریخچه و معماری خانه پیشهوران را در ادامه خواهیدخواند و با شکلوشمایل جدیدش با نام «کافه حوالی» آشنا خواهیدشد.
آنچه در این مقاله درباره خانه پیشهوران میخوانید:
- خانه پیشهوران مشهد کجاست؟
- مشخصات خانه پیشهوران
- تاریخچه خانه پیشهوران
- معماری خانه پیشهوران
- کافه حوالی؛ کاربری امروزیِ خانه پیشهوران
- نزدیک خانه پیشهوران کجا برویم؟
خانه پیشهوران مشهد کجاست؟
📌 لوکیشن: محله ده دی، خیابان آخوند خراسانی 5، کوچه سهشهید، پلاک 42
اگر قصد دارید با وسایل نقلیه عمومی به خانه تاریخی پیشهوران بروید، راهنمای زیر کمکتان میکند:
- خانه پیشهوران با مترو: نزدیکترین ایستگاه مترو به خانه پیشهوران، ایستگاه «بسیج» در خط یک است که حدودا 30دقیقه پیاده با مقصد فاصله دارد.
- خانه پیشهوران با اتوبوس: در محله ده دی، نزدیکترین ایستگاه اتوبوس به خانه پیشهوران در خیابان آخوند خراسانی 6 واقع شدهاست.
♦♦♦
هتلهای مشهد با تخفیف ویژه را در وبسایت یوتراوز رزرو کنید.
مشخصات خانه پیشهوران
پیش از اینکه به ملاقات خانه پیشهوران برویم، نگاهی میاندازیم به مشخصات این عمارت.
♦♦♦
زیربنا | 200متر مربع |
هزینه پروژه بازسازی | 5.5میلیارد ریال |
دسترسی به جای پارک | ندارد |
وضعیت ترافیکی محدوده | طرح کاهش ترافیک |
مالک | بخش خصوصی |
♦♦♦
تاریخچه خانه پیشهوران
خانه تاریخی پیشهوران مشهد، متعلق به «غلامحسین پیشهور» بودهاست. بعدها شخصی بهنام «مرتضی حسینی»، خانه را میخرد و بعد از او، عمارت به مالکیت شهرداری مشهد درمیآید. شهرداری هم پروژه بازسازی و مرمت خانه را ازطریق مناقصه به بخش خصوصی واگذار میکند. به اینترتیب، خطر نابودی و تبدیل شدن به برج از سرِ پیشهوران میگذرد و به کافه تبدیل میشود تا همچنان سرپا بماند.
محلهای که خانه پیشهوران در آن واقع شدهاست و بهاسم «ده دی» میشناسیمش، پیشتر «ارگ» نامیده میشد. ارگ، قلعهای بود متعلق به دوره صفویه که حکومتیهای سرشناس و نظامیهای بلندرتبه در آن زندگی میکردند. دوروبر قلعه هم تا دلتان بخواهد باغ و قنات پیدا میشد. گفته میشود که قلعه ارگ براثر آتشسوزی ازبین رفت. این منطقه اعیاننشین و خوشآبوهوا هم اواخر دوره قاجار تخریب شد و خیابان جدیدی جایش را گرفت.
خیابان ارگ جدید، رفتهرفته چهرهای امروزی به خودش گرفت؛ ساختمانهای اداری و نظامی مهمی مثل پست، شهرداری و گمرک در محله ساخته شدند و سروکله چندتایی کافه هم پیدا شد. این کافهها محل رفتوآمد مشاهیر مشهد بودند، کسانی مثل «محمدرضا شفیعی کدکنی»، «علی شریعتی» و «مهدی اخوان ثالث».
معماری خانه پیشهوران
خب حالا ما اینجا هستیم. در حیاط باصفای عمارت که حوض آبیرنگ و باغچه سرسبزش، قند توی دل آب میکند. مرمت خانه پیشهوران که بهدست مهندسان معمار کاربلدی سپرده شده، شانس ملاقات با این یادگار عصر قاجار را برای ما فراهم کردهاست. در ادامه، بیشتر درباره معماری خانه پیشهوران خواهیدخواند.
- خانه پیشهوران از دو بخش تشکیل شدهاست. بخش جنوبی و غربی عمارت، پیشتر وجود داشته و صرفا بازسازی شده اما بخش شمالی و شرقی، درجریان مرمت ساخته و به خانه اضافه شدهاست.
- بیشتر مصالح استفادهشده در خانه پیشهوران، آجر است. سقف و در و پنجرهها از جنس چوباند و پشتبام، با کاهگل عایق شدهاست.
- تزیینات خانه پیشهوران شامل کاشیکاری، آینهکاری، گچبری و حاشیهکاری معرق با آجرکاری خفته است.
- ورودی خانه پیشهوران، دری است به ارتفاع دو متر که کتیبه «ماشاالله» بالای آن قرار دارد و به حیاطی مستطیلشکل با دو جبهه شمالشرقی و غربی باز میشود.
- خانه پیشهوران شامل، سه اتاق در طبقه اول و دو اتاق بزرگ در طبقه دوم است که همگی به حیاط راه دارند.
کافه حوالی؛ کاربری امروزیِ خانه پیشهوران
پیشتر اشاره کردیم که عمارت پیشهوران، بعد از گذراندن عمر 80سالهاش بهعنوان خانه، درنهایت به کافه تبدیل شد. حالا ما هم مثل ساکنان گذشته خانه، این بخت را داریم که توی حیاطی پردرخت بنشینیم، حوض ماهی را تماشا کنیم و در آرامش لیوان نوشیدنیمان را جرعهجرعه سر بکشیم. اگر مسافر مشهد هستید، تجربه دیدار با خانه پیشهوران قدیم و کافه حوالی امروز را ازدست ندهید. در ادامه، این کافه صمیمی و دوستداشتنی را بیشتر میشناسید:
- منوی کافه حوالی: منوی کافیشاپ: قهوه، دمنوش، سردنوش، بستنی، شیک و کیک، منوی صبحانه: نیمروخرما، پنیر برشته گیلانی، املت شاپوری، نیمروبیکن، منوی نهار و شام: کشکوبادمجان، کتلت، شلهمشهدی، کوفته و میرزاقاسمی
- ساعت کاری کافه حوالی: 09:00 تا 23:30
- شماره تلفن کافه حوالی: ۰۹۳۶۷۲۶۵۷۰۰
- وبسایت کافه حوالی: www.havalicafe.com
- پیج اینستاگرام کافه حوالی: havalicafe@
نزدیک خانه پیشهوران کجا برویم؟
بعد از سر زدن به خانه پیشهوران کجا برویم؟ در محدوده خیابان ارگ سابق در مشهد، میتوانید سری بزنید به:
- گنبد سبز: بنای آرامگاه «شیخ محمد مومن استرآبادی»، متعلق به دوره صفویه
🗺️ فاصله از خانه پیشهوران: حدود 9دقیقه پیاده، موقعیت روی نقشه
- باغ ملی: پارکی بهجامانده از دوره قاجار با وسعت 26هزار مترمربع
🗺️ فاصله از خانه پیشهوران: حدود 10دقیقه پیاده، موقعیت روی نقشه
- آرامگاه و موزه نادرشاه افشار: مقبره نادرشاه و موزهای شامل سلاحهای دوره افشاری، وسایل سوارکاری، نسخ خطی و...
🗺️ فاصله از خانه پیشهوران: حدود 12دقیقه پیاده، موقعیت روی نقشه
- خانه ملک: خانه شخصی «حاج حسین ملک»، متعلق به اواخر دوره قاجار که محل برگزاری کارگاههای هنری و صنایع دستی است.
🗺️ فاصله از خانه پیشهوران: حدود 14دقیقه پیاده، موقعیت روی نقشه
سخن آخر
خانه پیشهوران مشهد، یکی از نمونههای اعلای معماری قاجاریست که برای دچار نشدن به سرنوشت سایر خانههای تاریخی، بازسازی و به کافه تبدیل شد. کافه حوالی، اسم جدید این عمارت است که روزگاری در محله اعیاننشین ارگ برای خودش بروبیایی داشت.
در مقاله پیشرو، خانه پیشهوران را بهطور کامل معرفی کردهایم. برای سفر به مشهد، روی ما حساب کنید. شماره تماس 1548، در هر ساعتی از شبانهروز آماده راهنمایی شما برای تهیه بلیط، رزرو هتل و... است.
سوالات متداول
آدرس خانه پیشه وران مشهد کجاست؟
نشانی خانه پیشهوران، به اینترتیب است: محله ده دی، خیابان آخوند خراسانی 5، کوچه سهشهید، پلاک 42.
مرمت خانه پیشه وران تمام شدهاست؟
بله، خانه تاریخی پیشهوران حالا با کاربری جدید، با نام «کافه حوالی» آماده پذیرایی از شماست.
چطور با مترو به خانه پیشهوران در مشهد برویم؟
نزدیکترین ایستگاه مترو به خانه پیشهوران، ایستگاه «بسیج» در خط یک است.
فاصله خانه پیشهوران مشهد از حرم چقدر است؟
از خانه پیشهوران تا حرم مطهر، با ماشین حدود 10دقیقه و پیاده تقریبا 30دقیقه راه است.