موزه ملک تهران
- ...
- ...
- تعداد کلمات
موزه ملک یکی از جاذبه‌های گردشگری منحصربفرد تهران است. سالانه گردشگران بی‌شماری از کتابخانه و موزه ملی ملک بازدید می‌کنند تا آثار ارزشمند و دیدنی این موزه را از نزدیک تماشا کنند. اگر به دنبال جزئیات بیشتری از موزه و کتابخانه ملک، ساعت بازدید و مسیر دسترسی آن هستید، به خواندن ادامه دهید چون جای درستی را انتخاب کرده‌اید.
موزه ملک را به عنوان یکی از ارزشمندترین جاهای دیدنی تهران می‌شناسند که سالانه میزبان گردشگران داخلی و خارجی زیادی است. کتابخانه و موزه ملی ملک نخستین موزه وقفی و خصوصی در ایران به شمار می‌رود و آثار ارزشمند و نایابی در خود دارد. کتابخانه ملک جزو 6 کتابخانه بزرگ کشور است که با موضوع نسخه‌های خطی در ایران شهرت پیدا کرده است. این مجموعه فرهنگی ارزشمند با بیش از 80 سال قدمت همچنان پابرجا مانده و اکنون یکی از جاذبه‌های فرهنگی بزرگ پایتخت به شمار می‌رود. در این مقاله یومگ قصد دارد به معرفی دقیق کتابخانه و موزه ملی ملک تهران بپردازد. پس با ما همراه باشید تا بزرگترین مجموعه فرهنگی کشور را بیشتر بشناسید.
آنچه درباره‌ی موزه کتابخانه ملی تهران در ادامه می‌خوانید:
- موزه ملک تهران کجاست؟
- تاریخچه کتابخانه و موزه ملی ملک
- بخش‌های مختلف موزه ملک
- آثار موزه ملک از کجا آمده‌اند؟
- درباره‌ی کتابخانه ملک
- مسیر دسترسی به کتابخانه و موزه ملی ملک
- دیدنی‌های اطراف موزه ملک
موزه ملک تهران کجاست؟ (نقشه 👇)
- آدرس موزه کتابخانه ملی تهران: تهران، خیابان امام خمینی، باغ ملی
موزه ملک یکی از دیدنی‌ترین جاهای تهران است که در بافت تاریخی این شهر قرار دارد. کتابخانه و موزه ملی ملک یک مکان فرهنگی ارزشمند در پایتخت کشورمان محسوب می‌شود که در سال 1316 توسط فردی به نام حسین آقا ملک تاسیس شده و سپس وقف آستان قدس رضوی شده است و در حال حاضر نیز تحت نظارت مستقیم تولیت آستان قدس رضوی اداره می‌شود.
ویژگی بارز و ستودنی این مجموعه فرهنگی و تاریخی ارزشمند وجود اشیاء کم‌نظیر و نایاب در آن است. شما در بازدید از موزه ملک می‌توانید 3 هزار سال تاریخ و فرهنگ اسلام و ایران را به تماشا بنشینید و یک سفر هیجان‌انگیز در تاریخ کشورمان را تجربه کنید.
تاریخچه کتابخانه و موزه ملی ملک
کتابخانه و موزه ملی ملک که به «موزه کتابخانه ملی ایران» هم شهرت دارد، ابتدا در سال 1316 توسط حاج حسین آقا ملک تاسیس و به همراه املاک و مستغلات اطراف آن وقف آستان قدس رضوی شد. این مرکز فرهنگی ابتدا در خانه ملک که در بافت بازار بزرگ تهران قرار داشت برپا بود و ایشان در تاریخ 6 آبان‌ماه سال 1316 هجری شمسی خانه پدری خود را که در بازار بین الحرمین تهران بود وقف آستان قدس رضوی کرد.
حاج حسین تصمیم گرفت که این مجموعه را گسترش دهد به همین دلیل قطعه زمینی به مساحت 6000 مترمربع در باغ ملی تهران برای ساختمان جدید کتابخانه و موزه در تیرماه سال 1323 وقف کرد. با وجود وقف این زمین ایشان هرگز در دوران حیات خود ساختمان جدید کتابخانه و موزه را ندید. احداث ساختمان جدید این مجموعه از سال 1364 آغاز شد و در سال 1375 پایان یافت. پس از فوت ایشان ساختمان جدید این مجموعه فرهنگی با تلاش آستان قدس رضوی با مساحت 10000 مترمربع آماده شد و سپس همه چیز به محل کنونی این مجموعه در باغ ملی تهران انتقال یافت. در حال حاضر کتابخانه و موزه ملی ملک به عنوان یک موسسه غیردولتی و غیرانتفاعی زیر نظر تولیت آستان قدس رضوی اداره می‌شود.
درباره حاج حسین ملک
حاج حسین ملک در سال 1288 هجری قمری در خانواده‌ای که اصالتا اهل تبریز و مجتهد بودند، چشم به جهان گشود. ایشان جزو تجار معروف و ثروتمند ایران بودند که موقوفات بسیاری از خود بر جای گذاشته‌اند. کتابخانه و موزه ملی ملک جزو موقوفات وی در تهران است. گستردگی موقوفات حاج حسین ملک به قدری زیاد است که در تشکیلات آستان قدس رضوی، اداره موقوفات ملک نیز وجود دارد. از بزرگترین یادگاری‌های برجای مانده از حاج حسین ملک، می‌توان به موزه و خانه ملک در مشهد اشاره کرد. همچنین پارک وکیل آباد مشهد از موقوفات حاج حسین ملک است.
بخش‌های مختلف موزه ملک
معماری این مجموعه فرهنگی به این صورت است: در طبقه همکف و زیر همکف ساختمان موزه قرار دارد و این بخش شامل مجموعه متنوعی از دوره‌های تاریخی مختلف است. موزه ملک از 6 بخش شامل سکه، مجموعه آثار هنری، مجموعه هنر لاکی، مجموعه تمبر، مجموعه فرش، مجموعه آثار خوش‌نویسی و همچنین مجموعه بانو ملک (آثار اهدایی خانم ملک شامل تابلوهای نقاشی، نسخه‌های خطی، قلمدان، سر قلیان و دیگر موارد) تشکیل شده است که در ادامه به معرفی بیشتر آن می‌پردازیم:
مجموعه سکه و نشان موزه ملک
موقعیت مکانی این مجموعه در سمت راست لابی موزه است. مجموعه سکه و نشان موزه ملک دارای بیش از 10 هزار سکه و مدال ایرانی از قرن ششم پیش از میلاد تا دوران پهلوی است که در این میان سکه‌هایی از یونان، جانشینان اسکندر، امپراتوری بیزانس، خلفای اسلامی و امپراتوری عثمانی نیز نگهداری می‌شوند. از سکه‌های کمیاب این بخش می‌توان به سکه فتحعلی شاه در لباس ایل و سکه سلطنت 50 روزه حسینعلی میرزا اشاره کرد.
مجموعه آثار هنری موزه ملک
این بخش تماشایی از موزه، شامل تابلوهای نقاشی با ارزش و گران‌بها از اساتید معروفی همچون کمال الملک غفاری، لطفعلی صورتگر، هادی خان تجویدی و تعدادی از نقاشان اروپایی است. تابلوهای موجود با تکنیک‌های آبرنگ، مداد رنگی، رنگ روغن روی بوم، طراحی با مداد و دیگر تکنیک‌های نقاشی است که می‌توانید آثاری از دوره‌های قاجار، پهلوی و پس از انقلاب را در این بخش تماشا کنید. مجموعه آثار هنری در بخش غربی لابی موزه قرار دارد.
مجوعه هنر لاکی موزه ملک
در این بخش از موزه ملک می‌توانید 86 قطعه قلمدان، قاب، آیینه و اشیاء دیگر را که با نقاشی لاکی تزئین شده‌اند تماشا کنید.قدمت برخی از آثار موجود در این بخش به حدود 300 سال قبل می‌رسد.
مجموعه تمبر موزه ملی ملک
در این بخش از موزه 100 هزار قطعه تمبر به نمایش گذاشته شده است. این تمبرهای جذاب شامل نخستین تمبرهای چاپ شده در ایران و سراسر جهان تا به امروز است. از تمبرهای تماشایی و منحصربفرد این بخش می‌توان به تمبر ویکتور امانوئل از پادشاه ایتالیا اشاره کرد که بنابر اظهارات سفیر این کشور نمونه این تمبر در خود کشور ایتالیا هم وجود ندارد.
مجموعه فرش موزه ملی ملک تهران
یکی دیگر از بخش‌های دیدنی موزه ملک به مجموعه فرش تعلق دارد. در این مجموعه 44 تخته قالی و قالیچه در معرض بازدید است. در این بخش شما می‌توانید فرش‌هایی را تماشا کنید که حاصل تلاش هنرمندان و بافندگان ماهر دو قرن گذشته است و این مجموعه باارزش و نفیس در موزه ملک بسیار دیدنی است. از آثار کم‌نظیر و زیبای این بخش می‌توان به قالیچه با قدمت بالغ بر 160 سال اشاره کرد که به شهر سنندج تعلق دارد و به طور کامل این فرش از ابریشم بافته شده است. مجموعه فرش در طبقه‌ی زیر همکف موزه قرار دارد.
مجموعه بانو ملک
یکی دیگر از بخش‌های موزه ملک، «مجموعه بانو ملک» است. در سال 1385 شمسی آثار ارزشمندی از «بانو عزت‌الملوک ملک» دختر حاج حسین ملک به موزه اهدا شد. از آثار ارزشمند و نفیس این مجموعه می‌توان به تابلوهای نقاشی متعلق به دوران قاجار، نسخه‌های خطی، سر قلیان، قلمدان و آثار لاکی اشاره کرد.
مجموعه آثار خوش‌نویسی
یکی دیگر از بخش‌های زیبا و محبوب موزه ملک مجوعه آثار خوش‌نویسی آن است. می‌توانید در این بخش آثاری از معروف‌ترین و بهترین هنرمندان خوش‌نویسی ایران و اسلام تماشا کنید. از خوش‌نویسان مشهور می‌توان به یاقوت مستعصمی، علیرضا عباسی، میر عماد، احمد نیریزی، درویش عبدالمجید طالقانی و میراز غلامرضا اصفهانی اشاره کرد که آثار این هنرمندان بزرگ در این بخش از موزه به نمایش گذاشته شده است. این آثار ارزشمند از دوره‌های ایلخانان، تیموریان، زندیه، صفویه، عباسیان، قاجار، پهلوی و غیره به یادگار مانده‌اند.
آثار موزه ملک از کجا آمده‌اند؟
حتما با تماشای این مجموعه فرهنگی ارزشمند این سوال برای شما مطرح می‌شود که آثار موزه از کجا آمده‌اند؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که آثار موزه ملی ملک شامل مجموعه وقفی حاج حسین آقا ملک، دو مجموعه اهدایی بانو ملک، مجموعه وقفی دکتر علی حجت‌زاده، مجموعه اهدایی خانم ایران دستغیب، مجموعه خانم تاج الملوک، مجموعه خانم شهنیا (بحری)، مجموعه اهدایی خانم نسرین دستغیب، مجموعه خریداری از آقای بنی رضی، مجموعه خریداری از آقای دهقان گلستان، مجموعه تمبر شرکت پست، مجموعه اهدایی بنیاد عزت‌الملوک سودآور، مجموعه اهدایی آقای محمود کاظمی، مجموعه اهدایی خاندان پزشک، مجموعه اهدایی مهندس میر حیدر، مجموعه اهدایی مرحوم حسین حسینی زاهد، اسناد انتقالی از کتابخانه ملک و دیگر موارد است.
درباره کتابخانه ملک
کتابخانه ملک را به عنوان یکی از غنی‌ترین و با ارزش‌ترین کتابخانه‌های ایران می‌شناسند چرا که در این کتابخانه 19 هزار نسخه خطی با ارزش و کمیاب نگهداری می‌شود. به همین دلیل کتابخانه ملک یکی از 6 گنجینه بزرگ نسخ خطی در ایران است. در این بخش 1600 عنوان در 3540 جلد و مجموعه کتاب‌های چاپ سنگی وجود دارد که تعدادی از آن‌های مصور هستند. جالب است بدانید تاریخ چاپ تعداد زیادی از کتاب‌ها به پیش از 1320 خورشیدی بازمی‌گردد و نخستین کتاب‌های چاپی در ایران به شمار می‌روند.
بخشی از کتابخانه به کتب فارسی و عربی تعلق دارد که شامل 45300 عنوان در 90 هزار و 200 جلد است. همچنین از دیگر کتاب‌های متنوع این بخش می‌توان به کتاب‌هایی به زبان‌های فرانسوی، انگلیسی، آلمانی، روسی، ایتالیایی، اسپانیایی، لهستانی، دانمارکی، ترکی (آذربایجان و استانبولی)، سوئدی، رومانیایی، اردو و گرجی اشاره کرد.
در این مجموعه ارزشمند فرهنگی نشریات ادواری نیز از مهم‌ترین آثار هستند که شامل 800 عنوان در بیش از 7 هزار مجله، روزنامه، هفته‌نامه، ماهنامه، گاهنامه، فصلنامه و سالنامه می‌شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر، جهت عضویت و ساعات بازدید از کتابخانه می‌توانید با شماره 02166751291 تماس بگیرید.
به طور کلی کتابخانه و موزه ملی ملک شامل بخش‌های زیر می‌شوند:
- کارگاه‌های آموزشی
- بخش کتابخانه‌ای از نسخه‌های نفیس خطی
- تالار محققان و نشریات
- تالار سکه‌ها
- موزه ملی ملک
- تالار کتابت و نگارگری
- نمایشگاه دائمی آثار لاکی
- تالار کمال الملک و خاندان غفاری
- نمایشگاه تک اثر
- نمایشگاه دائمی آثار اهدایی بانو عزت الملوک ملک
- نمایشگاه دائمی حاج حسین آقا ملک
- نگارخانه ملک
امکانات کتابخانه و موزه ملی ملک
از امکانات این مجموعه فرهنگی ارزشمند می‌توان به راهنما، کارگاه‌های آموزشی، محل برگزاری نمایشگاه و سرویس بهداشتی اشاره کرد.
مسیر دسترسی به کتابخانه و موزه ملی ملک
برای رفتن به موزه ملک می‌توانید به راحتی از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنید. اگر قصد دارید با اتوبوس بروید می‌توانید از خطوطی مربوط به خیابان امام خمینی استفاده کنید و در ایستگاه خیام پیاده شوید و با کمی پیاده‌روی به سر در باغ ملی برسید. برای استفاده از مترو نیز می‌توانید سوار خطوط 1 و2 مترو شوید و در ایستگاه خیابان امام خمینی پیاده شوید، سپس با کمی پیاده‌روی به سردر باغ ملی می‌رسید که از آنجا با گذر از سر در باغ ملی، سمت چپ ورودی موزه ملک را می‌بینید. در آخر اگر قصد دارید با اتومبیل شخصی خود به موزه ملک بروید باید بدانید این موزه در محدوده طرح ترافیک قرار دارد.
روزهای بازدید از موزه همه روز به جزء جمعه‌ها و تعطیلات رسمی است، اما برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص ساعات بازدید و هزینه بلیط می‌توانید با شماره 02166726613 تماس بگیرید.
دیدنی‌های اطراف موزه ملک
اگر بعد از بازدید کتابخانه و موزه ملک تهران هنوز فرصت کافی برای گشت‌وگذار داشتید، می‌توانید از موزه ارتباطات، سر در باغ ملی، موزه ملی ایران، موزه عبرت و موزه ملی علوم و فناوری تهران دیدن کنید.
