یک سفر لذت‌بخش در روستای خرانق یزد
- ...
- ...
- تعداد کلمات
روستای خرانق در مرکز بخش خرانق در شهرستان اردکان استان یزد واقع شده‌است. این روستای تاریخی زیبا یکی از جاذبه‌های فرهنگی و طبیعی اردکان است که هرساله گردشگران داخلی و خارجی زیادی را میزبانی می‌کند. هرکسی که به یزد سفر می‌کند، سری هم به خرانق می‌زند.
روستای زیبا و کهن خرانق یزد یکی از بهترین مقصدهای گردشگری برای مسافران بین‌المللی است. این روستا بین دو منطقه کوهستانی و کویری قرارگرفته ولي با وجود همجواری با کویر، سرسبز است و آب‌وهوای معتدل و البته زمستان‌های تقریبا سردی دارد. به این روستای زیبا و دیدنی که پا می‌گذارید به این نکته جالب پی خواهید برد که این روستا در دل خود چندین اثر باستانی را جای داده‌است. در این مقاله با مجله گردشگری یوتراوز همراه باشید تا به یزد سفر کنیم، به شهر اردکان و زمانی هرچند کوتاه را در روستای باستانی خرانق سپری کنیم
آنچه از تجربه روستاگردی در خرانق می‌خوانید:
- موقعیت دقیق مکانی روستای خرانق
- وجه تسمیه خرانق و مسیر دسترسی به آن
- مکان‌های دیدنی که می‌توانید در خرانق بازدید کنید
- سبک زندگی در روستای خرانق اردکان
- چه زمانی برای سفر به روستای خرانق مناسب است؟
- در خرانق عکس‌های یادگاری زیبایی بگیرید
موقعیت دقیق مکانی روستای خرانق
روستای خرانق یکی از روستاهای تاریخی شهرستان اردکان است که در فاصله 60 کیلومتری این شهرستان و در فاصله 85 کیلومتری یزد واقع شده است. این روستای کهن در ناحیه کوهستانی استان یزد قرار دارد و در نتیجه آب‌وهوای آن در مقایسه با یزد بسیار خنک و دلپذیر است به‌طوری‌که گردشگران گرمای زیادی را احساس نمی‌کنند.
روستای خرانق از دوبخش جدید و قدیم تشکیل شده که در بخش جدید آن بیش از 500 نفر زندگی می‌کنند، اما بخش قدیم روستا یا همان «قلعه خرانق» به دلیل فرسودگی، چند سالی است که خالی از سکنه شده است. در حال‌حاضر قلعه خرانق یک سازه بزرگ خشتی است که به صورت متروکه در روستا قرار دارد و در نگاه اول نظر گردشگران را به خود جلب می‌کند.
وجه تسمیه خرانق و مسیر دسترسی به آن
روستای خرانق قدمت 4500 ساله دارد که ارزش تاریخی زیاد این روستا را می‌توانید از بناهای تاریخی خرانق تخمین بزنید. این روستای تاریخی یک میراث با ارزش از تاریخ ایران است. افراد محلی هنوز آن‌را به نام قدیمی‌اش یعنی «خورانق یا خورنق» می‌شناسند که به معنای «زادگاه خورشید» است.
این روستا در منطقه شمالی یزد واقع شده است و برای رفتن به آن باید راهی شهرستان اردکان شوید. می‌توانید با ماشین شخصی یا با استفاده از اتوبوس‌های بین شهری عازم سفر به خرانق شوید. برای این سفر باید از جاده اردکان به طبس عبور کنید و با طی‌کردن حدود ۵۰ کیلومتر مسافت به این روستای تاریخی برسید. بازدید از این روستا برای هر سن و سالی مناسب است و محدودیتی برای بازدید مسافران داخلی و خارجی وجود ندارد.
مکان‌های دیدنی که می‌توانید در خرانق بازدید کنید
روستای خرانق به دلیل موقعیت جغرافیایی و قرارگرفتن در حدفاصل کوه و کویر برای هر گردشگری جذابیت دارد اما آنچه که این روستا را مورد توجه گردشگران خارجی قرار داده، تاریخ کهن آن است. در این روستا عوارض و مکان‌هایی وجود دارد که بر قدمت تاریخی روستا صحه می‌گذارد.
قلعه خرانق
یکی از مهم‌ترین مکان‌های دیدنی روستای خرانق که در نگاه اول نظر گردشگران را به خود جلب می‌کند، قلعه خرانق است. قلعه خرانق درواقع یکی از بزرگ‌ترین قلعه های مسکونی شهر یزد بوده که در زمان ساسانیان ساخته شده و دور تا دور آن خندق‌های عمیقی به منظور جلوگیری از حمله و یورش دشمن و حفاظت از ساکنان آن حفاری شده است. ۶ برج نگهبانی در این قلعه دیده می‌شود. ۸۰ خانه در آن وجود دارد که گویا بیشتر آن‌ها از دو یا سه طبقه تشکیل شده‌اند. قلعه خرانق در فهرست آثار ملی ایران در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۸۳ به ثبت رسیده است.
حمام خرانق
حمام تاریخی خرانق که در کاروان‌سرایی نزدیک به کشتزار روستا قرار دارد، در دوران قاجار ساخته شده است. طراحی این حمام به گونه‌ای است که به دو بخش بزرگ و کوچک تقسیم می‌شود و دارای امکانات کاملی مانند بینه، خزینه، تون، گرم‌خانه، گلخن، سربینه و میاندر است. بخش کوچک حمام مخصوص زنان بوده و از صبح تا غروب در اختیار آن‌ها قرار داشته و بخش بزرگ‌تر حمام مخصوص آقایان بوده که از شب تا صبح استفاده می‌شده است. برای ساخت دیوارهای این حمام از آجر و برای ساخت سقف آن که به صورت گنبدی است، از آجرهای آب‌انباری استفاده شده است. این حمام نیز در تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۳۸۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
منارجنبان خرانق
منارجنبان خرانق یکی دیگر از بناهای تاریخی و بسیار با ارزش در روستای خرانق است که بر فراز مسجد روستا دیده می‌شود. این مناره ۱۵ ارتفاع دارد و در سه طبقه ساخته شده است. از طبقه بالای این برج به‌منظور دیده‌بانی و فانوس‌خانه استفاده می‌کردند. با توجه به اطلاعات به دست آمده قدمت منارجنبان خرانق از منارجنبان اصفهان بیشتر است. این اثر تاریخی هم در لیست فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
پل خرانق
در مورد قدمت و زمان احداث این پل در روستای خرانق اطلاعات دقیقی در دست نیست ولی اسنادی وجود دارد که نشان می‌دهد این پل متعلق به زمان اشکانیان است. هدف از ساخت این پل انتقال آب قنات خرانق به سمت رودخانه فصلی و آب‌رسانی به باغ‌ها و کشتزارها بوده است. طول این پل برابر با 40 متر و ارتفاع 7/5 متر است. این سازه به شیوه دوران ساسانی ساخته شده‌است. مصالح اصلی که در ساخت آن به‌کار رفته عبارتند از سنگ، ساروج و ملات.
مسجدجامع خرانق
قدمت مسجدجامع خرانق به قرن هشتم تا دهم هجری قمری می‌رسد. خشت و گل مهم‌ترین مصالحی است که در ساخت این مسجد تاریخی به‌کار رفته و در بعضی از قسمت‌های نمای حسینیه و مناره‌ی آن، آجر نیز به کار رفته‌است. این اثر هم در تاریخ ۱۸ آبان ۱۳۷۸ با شماره‌ی ۲۴۴۰ به عنوان یکی دیگر از آثارملی ایران به ثبت رسیده است.
سبک زندگی در روستای خرانق اردکان
شغل اصلی مردم روستای خرانق کشاورزی و دامداری است. همچنین این روستا به علت داشتن معادن سنگ آهن، اورانیوم، باریت، روی و گرانیت از نظر اقتصادی بسیار حائز اهمیت است. این روستا زیستگاه گونه‌های جانوری بسیاری از جمله یوزپلنگ، قوچ، میش، بز، گربه وحشی، خرگوش و روباه است و پرندگانی مثل تیهو، کبک، چکاوک بیابانی، زاغ بور و دودک از جمله پرندگانی هستند که دراین روستا می‌توانید ببینید.
از غذاهای بومی روستای خرانق می توان میرزا مملی، شولی و لقمه انجیری، مربای زردک و نان محلی را امتحان کرد. مردم روستا بیشتر به کشاورزی مشغولند اما «زردک» محصول اصلی آن‌ها است که با کیفیت بسیار زیادی تولید می‌شود. از صنایع‌دستی روستای خرانق هم میتوان به بافت سبدهای حصیری، اشیاء سفالی، پارچه‌ها و گلیم‌های دست‌بافت اشاره کرد. برای اقامت در این روستا هم «کاروانسرای تاریخی خرانق» را پیشنهاد می‌کنیم.
چه زمانی برای سفر به روستای خرانق مناسب است؟
شهر یزد جزء آن دسته مقصدهایی است که در تمام طول سال میزبان گردشگران داخلی و خارجی است. وقتی به این شهر سفر می‌کنید، می‌توانید در کنار جاذبه‌های تاریخی از جلوه‌های طبیعی هم لذت ببرید اما اگر سفر شما در بهار و تابستان است، پیشنهاد می‌کنیم روستای خرانق یزد را برای بازدید انتخاب کنید. چراکه آب‌وهوای خرانق نسبت به سایر مراکز استان خنک‌تر و معتدل‌تر است. اما در پاییز و زمستان که هوا سردتر می‌شود، خرانق مقصد چندان جالبی برای شما نخواهد بود مگر اینکه به سرمای هوا اعتنا نکنید و لباس گرم به اندازه کافی همراه خود داشته باشید. زمستان این روستا هم برای خودش حال‌وهوای خاصی دارد و می‌توانید به دور از سروصدای شهرهای بزرگ و آلودگی آن‌ها درکاروانسرای بازسازی شده که محل اقامت مسافران است، چند روزی را استراحت کنید.
در خرانق عکس‌های یادگاری زیبایی بگیرید
یکی از جالب‌ترین کارهایی که می‌توانید در روستای خرانق انجام دهید عکاسی از سبک زندگی بومی، کوچه‌پس‌کوچه ها، نمای کامل روستا و مکان‌های تاریخی آن است. عکاسی از منارجنبان، پل قدیمی و کاروانسرای خرانق با صحن بزرگ و زیبایش می‌تواند برایتان جالب باشد.
