بند گلستان مشهد
- ...
- ...
- تعداد کلمات
یکی دیگر از زیباترین و دیدنی‌ترین جاذبه‌های گردشگری مشهد مقدس بند گلستان است. بند گلستان مشهد جزء جاذبه‌های طبیعی تماشایی در مشهد به شمار می‌رود اما متاسفانه تاکنون در میان گردشگران و مسافران ناشناخته مانده است. در ادامه با یومگ همراه باشید تا بند گلستان مشهد را بیشتر بشناسید.
بند گلستان در لیست مکان‌های دیدنی طبیعی مشهد قرار دارد و قدمتش به دوران تیموران بازمی‌گردد. در واقع بند گلستان یکی دیگر از بندهای تاریخی در استان خراسان رضوی است که در فاصله 8 کیلومتری غرب مشهد بر روی رودخانه گلستان احداث شده است. اکنون بند گلستان مشهد یک مکان توریستی است که با وجود آبی که در این بند وجود دارد، منطقه سرسبز و منظره‌ای زیبا ایجاد شده است. ویژگی مهم بند گلستان مشهد این است که حدود 500 سال از عمر این بند تاریخی می‌گذرد اما همچنان پابرجا مانده است. در این مقاله یومگ قصد دارد به معرفی بند گلستان مشهد بپردازد پس با ما همراه شوید تا با یکی از بندهای تاریخی ایران آشنا شوید.
آنچه درباره‌ی بند گلستان مشهد می‌خوانید:
- بند گلستان مشهد کجاست؟
- تاریخچه بند گلستان مشهد
- چگونگی ساختار بند گلستان مشهد
- تفریحات ایده‌آل در بند گلستان مشهد
- دیدنی‌های اطراف بند گلستان مشهد
- اطلاعات بازدید از بند گلستان مشهد
بند گلستان مشهد کجاست؟
بند گلستان مشهد در لیست جاذبه‌های گردشگری مشهد قرار دارد که در فاصله 8 کیلومتری غرب مشهد و بر روی رودخانه گلستان احداث شده است. این بند تاریخی در نزدیکی روستای قدیمی به نام گلستان و بر روی رودخانه‌ای به همین نام ساخته شده است و به همین جهت به بند گلستان در مشهد معروف شده است. این رودخانه از ترکیب سه رود دیگر به نام‌های مایان، جاغرق و دهبار به وجود آمده است. بند گلستان به دلیل آبیاری زمین‌های کشاورزی قریه آبکوه و زمین‌های اراضی پایین‌دست ایجاد شده است و یکی از اصلی‌ترین سرچشمه‌های سد گلستان مشهد روی رودخانه جاغرق است که این رودخانه از روستای جاغرق نشات می‌گیرد.
تاریخچه بند گلستان مشهد
این بنای تاریخی به دوره تیموریان تعلق دارد که البته در مورد سازنده آن نقل قول‌های زیادی موجود است. برخی معتقدند که سازنده این بنا شاهرخ پسر تیمور گورکانی است و برخی دیگر هم ساخت این بنا را به گوهرشاد بیگم همسر شاهرخ میرزا و سازنده مسجد گوهرشاد نسبت داده‌اند. در این میان برخی دیگر گلستان را به نام کنیز گوهرشاد می‌دانند، بنابراین قریه و بند گلستان را به او نسبت داده‌اند. همچنین در کتاب «اسناد و مکاتبات تاریخی ایران» تالیف دکتر عبدالحسین نوایی، سندی را مشاهده می‌کنید که در آن فرمان سلطان ابوسعید گورکانی خطاب به مردم مشهد درباره‌ی بند گلستان موجود است. اما در این سند تاریخی هیچ‌گونه تاریخی درج نشده است و نیز سلطان ابوسعید در سال 837 قمری کشته شده، بنابراین می‌توان فهمید که فرمان ساخت بند گلستان مربوط به چند سال قبل از مرگ وی است.
چگونگی ساختار بند گلستان مشهد
بند گلستان به گونه‌ای ساخته شده که عرض دره تنگ می‌شود و دو طرف آن صخره‌های عظیمی وجود دارد که همانند پشتیبان محکم برای این سد عمل می‌کنند. جنس سنگ‌های تکیه‌گاه از گرانیت و گرانودیوریت است که به لوکوگرانیت هم موسوم است. مصالح اصلی به‌کار رفته در ساخت این بنا شامل آجر، سنگ و ملات (مخلوط آهک، شن و خاک) است. قسمت میانی این سازه از از سنگ و ملات پر شده است و در سطوح خارجی بنا از آجر استفاده شده است. در قسمت پایه طول این بند در کف رودخانه 30.6 متر است که هرچه به طرف بالا ادامه یابد بر مقدار آن افزوده می‌شود که اکنون طول تاج در قسمت بالای بند 130 متر و عرض آن 10.5 متر و در پایین حدود 25 متر است. سر ریز این بند ارتفاع 20 متر دارد و مخزن بند گلستان در بالاترین ارتفاع حجمی معادل 2.7 میلیون متر مکعب دارد و حجم مفید این بند جدا از حجم اشغال شده رسوبات 1.5 میلیون متر مکعب است.
در طی سال‌ها چندین‌بار بازسازی بر روی این بند انجام شده است. تا سال 1351 ارتفاع بند گلستان 15 متر بود که خروج آب به صورت سرریز از روی تاج‌بند انجام می‌شد. در همین سال آستان قدس به منظور افزایش ظرفیت دریاچه بند تعمیراتی را انجام داد و بر ارتفاع بند 6 متر افزوده شد و همچنین در قسمت انتهای غربی تاج‌بند 5 دریچه خروجی آب با شش پایه بتنی ساخته شد. در نهایت طول این بند از 102 متر به 130 متر افزایش پیدا کرد. این تعمیرات تا پایان سال 1352 ادامه یافت و در فروردین ماه سال 1353 بند گلستان به صورت رسمی افتتاح شد و مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
لازم است بدانید در انتهای قسمت شرقی تاج‌بند بر روی صخره‌ها کتیبه‌ای نیز نصب شده که به مرور زمان نوشته‌های آن از بین رفته و اکنون به سختی خوانده می‌شود. بند گلستان مشهد اکنون جزو موقوفات علی بن موسی الرضا (ع) است که مالکیت آن به صورت مشترک میان آستان قدس و مسجد گوهرشاد است.
تفریحات ایده‌آل در بند گلستان مشهد
یکی از تفریحات جذاب و هیجان‌انگیزی که می‌توانید در بند گلستان مشهد همراه با عزیزان خود انجام دهید قایق‌سواری است. این تفریح آبی را برای مسافران و گردشگرانی که اولین‌بار به بند گلستان مشهد می‌روند، پیشنهاد می‌کنیم حتما امتحان کنند. اگر دوست دارید ساعات خوشی را در این منطقه بگذرانید حتما سری هم به کافه‌ها و رستوران‌های بند گلستان هم بزنید. پیشنهاد می‌کنیم غذاهای رستوران‌های سنتی این منطقه سری بزنید و حتما انواع غذاهای محلی را با نان داغ امتحان کنید. اگر دوست دارید اوقات خوشی را در بند گلستان مشهد بگذرانید توصیه می‌کنیم در فصل‌های بهار و تابستان به مشهد سفر کنید و بازدید از بند گلستان را در برنامه‌ی خود جا دهید. در این دو فصل سال شما می‌توانید چهره‌ی پر آب و سرسبز بند گلستان را تماشا کنید و یک گشت‌وگذار لذت‌بخش در این منطقه داشته باشید.
دیدنی‌های اطراف بند گلستان مشهد
بعد از بازدید و گشت‌وگذار در بند گلستان مشهد می‌توانید یک تیر و دو نشان بزنید و از جاذبه‌های گردشگری اطراف مشهد در این منطقه بازدید کنید. در این منطقه امام‌زاده‌‌هایی با عنوان برادران ناصر و یاسر قرار دارد که برای زیارت حتما سری بزنید زیرا این امام‌زاده‌ها از ارزش معنوی بالایی برخوردار هستند چراکه مهم‌ترین مراسم‌های مذهبی این منطقه در مرقد این امام‌زادگان برگزار می‌شود. روستاهایی با نام‌های ازغد و مایان در این منطقه قرار دارند که دارای آب‌و‌هوای خوبی هستند و گزینه مناسبی برای گردش در این منطقه به شمار می‌روند.
اطلاعات بازدید از بند گلستان مشهد
- آدرس بند گلستان مشهد: استان خراسان رضوی، فاصله 8 کیلومتری غرب مشهد، بعد از پارک جنگلی وکیل آباد، بر روی رودخانه گلستان.
- مسیر دسترسی: برای رفتن به بند گلستان مشهد باید به سمت انتهای بزرگراه وکیل آباد حرکت کنید سپس وارد جاده طرقبه شوید. بند گلستان دقیقا در سمت چپ این جاده قرار دارد که در حدود فاصله 4 کیلومتری طرقبه واقع شده است. اگر قصد دارید از مرکز شهر به بند گلستان بروید بایستی 29 کیلومتر مسیر را در 35 دقیقه طی کنید.
ملاحظه بفرمایید که درحال حاضر بندگلستان به آستان قدس رضوی واگذار گردیده و امکان بازدید از آن هنوز وجود ندارد.
از همراهی شما عزیزان در این مقاله سپاس‌گزاریم. اگر تجربه بازدید از بند گلستان مشهد را هم دارید حتما آن را با سایر خوانندگان یومگ به اشتراک بگذارید چون ما منتظر نظرات شنیدنی شما هستیم.
