تاج محل؛ نماد عشق‌‌هایی که هرگز نمی‌میرند

تاج محل با سنگ‌های مرمرین و تزیینات جواهرنشان خود، بحق عنوان‌دار رمانتیک‌ترین سازه جهان است. برای آشنایی با تاریخچه و معماری و سایر دانستنی‌های جالب این بنا تا پایان با ما همراه باشید.

چند منظره در جهان می‌توانند با تاج محل (Taj Mahal) مشهور رقابت کنند؟ این بنای عظیم در شهر تاریخی آگرای هند، یکی از زیباترین جاهای دیدنی هند به شمار می‌رود. تاج محل شاهکار معماری مغولی و نماد عشق پایدار افسانه‌ای است. هرساله میلیون‌ها گردشگر از سراسر جهان برای تحسین عظمت و زیبایی این بنا به هند می‌روند و در باغ‌های جادویی آن قدم می‌زنند و از مناظر شگفت‌انگیزش لذت می‌برند.

تاج محل کجاست؟

احتمالاً همه می‌دانند تاج محل در هند است؛ اما کجای هند؟ تاج محل در ایالت اوتار پرادش هند و شهر آگره (آگرا) واقع شده است و ۲۰۰ کیلومتر با دهلی نو فاصله دارد.

• آدرس: هند، ایالت اوتار پرادش، شهر آگرا

مشاهده تاج محل روی نقشه

راهنمای بازدید از تاج محل

برای بازدید از مقبره و باغ‌ها و ساختمان‌های اطراف تاج محل به دو یا سه ساعت زمان نیاز دارید. حداکثر زمان مجاز برای بازدید سه ساعت است (در زمان ماه کامل تنها 30 دقیقه مجاز است). هنگام طلوع آفتاب جمعیت کمتر و هوا دل‌پذیر و نور ایدئالی وجود دارد. برای همین توصیه می‌کنیم که بازدید خود را به صبح زود موکول کنید. ناگفته نماند که دیدن تاج محل در شب هم لطف خودش را دارد. جزئیات بازدید را در ادامه می‌خوانید:

• بازدید از تاج محل در شش ماه اول سال: هر روز به‌جز جمعه‌ها از ساعت ۶ تا ۱۸:۳۰ عصر
• بازدید در شش ماه دوم سال: هر روز به‌جز جمعه‌ها از ساعت ۵:۳۰ تا ۱۷
• دلیل تعطیلی تاج محل در روز جمعه: برگزاری نماز جمعه است که فقط به‌روی مسلمانان و نمازگزاران باز است.
• هزینه ورودی: برای گردشگران خارجی و بومی متفاوت است (برای کودکان کوچک‌تر از ۱۵ سال رایگان است).
• بهترین زمان برای بازدید از تاج محل: دقیقا پیش از طلوع و غروب آفتاب
• بازدید شبانه: فقط ۵ شب در هر ماه امکان‌پذیر است که البته به شکل ماه بستگی دارد.

معماری تاج محل هند

تاج محل یکی از برجسته‌ترین آثار معماری جهان به شمار می‌رود که بر‌پایه طراحی‌های گورکانی و با الهام از معماری ایرانی ساخته شده است. این بنای تاریخی از خصوصیات معماری تیموری و گورکانی مانند گور امیر در سمرقند و آرامگاه همایون در دهلی و مسجد کبود مزارشریف در افغانستان الهام گرفته است. برخلاف استفاده رایج از ماسه‌سنگ سرخ در بناهای گورکانی، شاه‌جهان دستور داد برای ساخت تاج محل از سنگ مرمر سفید مزین به گوهرسنگ‌ استفاده کنند.

مقبره تاج محل؛ قلب مجموعه

مقبره تاج محل در بخش مرکزی این مجموعه را به‌صورت مرمرین و متقارن طراحی کرده‌اند. این بنای هشت‌ضلعی گنبدی بزرگ به ارتفاع ۳۵ متر دارد که به‌دلیل طراحی خاصش، به گنبد پیازی شهرت دارد. چهار مناره زیبا در اطراف مقبره وجود دارند که ارتفاعشان به حدود ۴۰ متر می‌رسد. ویژگی برجسته دیگر مقبره تزیینات داخلی و خارجی آن است. از‌جمله این تزیینات می‌توان به پنل‌های مرمرین با نقش‌برجسته‌های گل و گیاه و خاتم‌کاری‌هایی مزین به یشم و مرمر سبز و زرد اشاره کرد. همچنین، خوش‌نویسی‌های قرآنی هم در بسیاری از بخش‌های مقبره به چشم می‌خورد که هنر امانت‌خان شیرازی است.

باغ گورکانی؛ جلوه‌ای از بهشت

باغ اطراف تاج محل با طراحی چهارباغ ایرانی، نمادی از بهشت وصف‌شده در کتاب‌های آسمانی است. این مسیرها به چهار بخش تقسیم می‌شوند و استخر مرکزی زیبایی مضاعفی به این باغ بخشیده است. ردیف‌های درختان و آب‌نماهای موجود چشم‌اندازی از هماهنگی و تعادل را به بازدیدکنندگان القا می‌کنند و وجود باغ مهتاب در طرف دیگر رود جمنا هم بر زیبایی مجموعه می‌افزاید.

بناهای جانبی تاج محل

در اطراف تاج محل، بناهای ماسه‌سنگی سرخ‌رنگی مانند مسجد تاج محل و ساختمانی به نام «جواب» قرار گرفته‌اند که به تعادل طراحی کمک کرده‌اند. این ساختمان احتمالا به‌عنوان مهمان‌خانه استفاده می‌شده است. مسجد تاج محل با ۵۶۹ طرح سجاده‌ای از مرمر سیاه، برای برپایی نماز طراحی شده است و ساختمان جواب نیز با طراحی تقریبا مشابه مسجد، کاربردی هنری و معماری دارد.

تاریخچه تاج محل؛ یک داستان عاشقانه غم‌انگیز

تاج محل داستان عشقی ابدی را روایت می‌کند که در سنگ مرمر سفید جاودانه شده است. این بنا مقبره بزرگی است که امپراطوری داغ‌دیده به یاد همسرش می‌سازد. در اتاق داخلی مقبره، سنگ‌قبرهای شاه‌جهان و ممتاز محل (ارجمند بانو بیگم) قرار دارند. افسانه‌ها می‌گویند که امپراتور مغول، شاه‌جهان، برای اولین بار ممتاز محل را در بازار آگرا و در میان ابریشم و مروارید دید. او بلافاصله عاشق شد و پنج سال تمام تلاش کرد تا او را به همسری درآورد. متاسفانه ممتاز بعد از تولد چهاردهمین فرزندشان درگذشت.شاه‌جهان به یاد ممتاز، تاج محل را ساخت و برای بنای آن از معماران و هنرمندان سراسر سرزمین خود کمک گرفت. ساخت این بنای سنگی زیبا در سال ۱۶۳۲ شروع و بنای مقبره در سال ۱۶۴۳ تکمیل شد؛ البته ساختمان‌های اطراف و باغ تاج محل پنج سال بعد کامل شدند. حدود ۲۰ هزار نفر کارگر، از‌جمله معمار، سنگ‌تراش‌، کنده‌کار، نقاش، خوش‌نویس، گنبدساز و سایر هنرمندان از هند و آسیای مرکزی و ایران در این پروژه مشارکت کردند. پس‌از تکمیل این بنا، شاه جهان به دست پسر خود از سلطنت برکنار و در قلعه‌ای زندانی شد. تنها منظره‌ای که از آنجا می‌دید، مقبره غم‌انگیز همسر محبوبش، ممتاز محل بود.

بهترین فصل سفر

اگرچه می‌توانید در تمام طول سال از تاج محل بازدید کنید، بهترین زمان سفر به آگرا فصل زمستان است که شرایط مناسبی برای گشت‌و‌گذار وجود دارد. در تابستان، دما ممکن است به 50 درجه سانتی‌گراد برسد و بارش‌های موسمی نیز تا شهریور ادامه پیدا می‌کنند.

نظرات مردم درباره تاج محل

برای اینکه با حال‌وهوای تاج محل بیشتر آشنا شوید، دو نمونه از نظرات بازدیدکنندگان در گوگل مپ تاج محل را گلچین کرده‌ایم.

محسن آهنچی نوشته:من ۲ بار از تاج محل بازدید کردم. بنای یادبود و مقبره بسیار زیبا و چشم‌نواز با معماری کاملا مشابه مسجدهای اصیل و قدیمی ایرانی ساخته‌شده به دستور شاه جهان. وقتی وارد محوطه و باغ تاج محل می‌شوید، انگار به یک باغ ایرانی بسیار بزرگ و باشکوه وارد شده‌اید. درختان زیبا و سر‌به‌فلک‌کشیده یک محیط فوق‌العاده فراهم کرده. پیشنهاد می‌کنم حتما حداقل یک بار از این بنای باشکوه دیدن کنید.

ایزابل:مکانی که یک بار در زندگی باید از آن بازدید کرد. خیلی نمادین و باشکوه است. ما روز پنجشنبه ساعت 8 صبح رفتیم. در ورودی و محل اصلی افراد بیشتری بودند؛ اما در طرفین بسیار خلوت‌تر بود. جمعیت زیاد نبود. برای خارجی‌ها 1050 روپیه هزینه دارد. از اینکه در محوطه با راهنما و مواردی از‌این‌دست مواجه نشدیم، تعجب کردیم. فقط چند نفر از بچه‌ها پرسیدند که آیا می‌خواهیم عکس بگیریم یا نه. محل تمیز است و به‌خوبی مدیریت می‌شود. حدود 90 دقیقه در اینجا سپری کردیم. وقتی ما داشتیم برمی‌گشتیم شلوغ شده بود. باید ۱ ساعت زودتر می‌رفتیم؛ اما خیلی بد نبود.

سخن آخر

تاج محل در کنار رودخانه یامونا قرار دارد. نمای رودخانه به‌ویژه هنگام طلوع و غروب آفتاب، تصویر زیبایی از این بنای تاریخی بازتاب می‌دهد. آسمان همیشه در حال تغییر با ابرهای مهیج، پس‌زمینه‌ای مناسب برای نمایش شکوه تاج محل ایجاد می‌کند. آسمان هنگام سپیده‌دم رنگ عسلی به خود می‌گیرد، در طول روز به آبی کبالت تغییر می‌کند، در هنگام غروب به رنگ صورتی درمی‌آید و در زیر نور ماه کامل هم درخششی خیره‌کننده پیدا می‌کند. بنابر این، فراموش نکنید که هنگام بازدید از تاج محل، از همه زوایای آن دیدن کنید تا بهترین نماها را از این شاهکار معماری ثبت کنید. اگر برای سفر به هند بلیط هواپیما یا تور و هتل خواستید هم می‌توانید روی ما حساب کنید. تنها کافی است با شماره ۱۵۴۸ تماس بگیرید و بقیه کارها را به همکاران ما در یوتراوز بسپارید.

سوالات متداول

تاج محل در زمان کدام پادشاه ساخته شد؟

تاج محل در زمان پنجمین پادشاه گورکانی، شاه‌جهان و به دستور او ساخته شده است.

تاج محل هند توسط چه کسی ساخته شد؟

بنابر روایات تاریخ معاصر، احمد لاهوری معمار تاج محل بوده است.

تاج محل در کدام شهر است؟

تاج محل در شهر آگرای هند قرار دارد.

چرا تاج محل از عجایب هفتگانه است؟

تاج محل به‌دلیل شکوه و جزئیات معماری در سال ۲۰۰۷ و با رأی‌گیری جهانی، به‌عنوان یکی از عجایب هفتگانه جدید جهان انتخاب شد.

تاج محل در چه قرنی ساخته شده است؟

تاج محل بنایی متعلق به قرن هفدهم است.

معمار تاج محل اهل کجاست؟

براساس روایات متون تاریخی جدید، معمار تاج محل ایرانی بوده است.