چاه های تلا قشم

چاه ‌های تلا قشم یکی از جاهای دیدنی جنوب ایران است. این چاه‌ها که شاهکار مهندسی به حساب می‌آیند در بندر لافت قرار گرفته‌اند و نوع معماری و قدمت آن‌ها باعث شده تا بسیاری از گردشگران تنها برای بازدید از این جاذبه منحصربه‌فرد به بندر لافت بروند. البته که چاه‌های تلا لافت علی‌رغم ارزش تاریخی و فرهنگی، هنوز در بین بسیاری از افراد ناشناخته و گمنام مانده‌اند. بابراین جای تعجب نیست اگر شما هم اولین بار است نام این چاه‌ها را می‌‍شنوید.

در این مطلب از مجله گردشگری یوتراوز می‌خواهیم از چاه‌های تل آو، نحوه ساخت و چرایی منحصربه‌فرد بودن آن بگوییم. پس چنانچه بلیط هواپیما خود را خریده‌اید و به زودی عازم جزیره زیبای قشم هستید، نام این چاه‌ها را به خاطر بسپارید. شک نداریم بعد از مطالعه این مقاله، در اولین فرصت برای بازدید از چاه‌های تلا بندر لافت برنامه‌ریزی کرده و سایر اطرافیانتان را هم از وجود یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی قشم، مطلع می‌کنید.

آنچه در این مطلب درباره چاه‌ های تلا قشم می‌خوانید:

• چاه ‌های تلا قشم کجاست؟
• نحوه دسترسی به چاه‌ های تلا بندر لافت قشم
• بهترین زمان بازدید از چاه‌ های تلا قشم
• معرفی چاه‌های تلا لافت
• تاریخچه چاه ‌های تلا قشم
• معماری چاه‌ های تلا لافت
• ویژگی منحصربه‌فرد‌ چاه ‌های تلا قشم
• نحوه برداشت آب از چاه‌ های تلا بندر لافت قشم
• جاهای دیدنی نزدیک چاه‌ های تلا قشم

چاه‌ های تلا قشم کجاست؟

چاه‌های تلا بندر لافت (Tallaght wells Loft) همانطور که از نام آن پیداست، در بندر لافت قرارگرفته‌اند. اما این بندر کجاست؟ روستای بندری لافت در شمال غرب جزیره قشم و در 23 کیلومتری این جزیره واقع شده و فاصله آن‌ها تا فرودگاه قشم، 26 کیلومتر است. طبق شواهد و آثار به دست آمده از این منطقه، بسیاری از تاریخ‌دانان معتقدند که قدمت بندرلافت به اولین تمدن‌های تاریخی می‌رسد و می‌توان ردپایی از سومریان، ببابلیان و ایلامیان پیدا کرد.

📍 آدرس چاه‌های تلا قشم: شمال غرب جزیره قشم، دهستان سلخ، روستای لافت

نقشه چاه ‌های تلا قشم

نحوه دسترسی به چاه ‌های تلا بندر لافت قشم

در همین ابتدا باید این مژده را بدهیم که دسترسی به بندر لافت و چاه‌های منحصربه‌فرد آن بسیار آسان است. ما در ادامه نحوه دسترسی به چاه‌های تل آو را با هواپیما، قطار و ماشین شخصی توضیح می‌دهیم تا هیچ دغدغه‌ای درباره رفت‌وآمد خود نداشته باشید. فقط کافیست بعد از رسیدن به بندر لافت، سراغ چاه‌های تل آو را از محلی‌ها بگیرید یا در برنامه‌های مسیریاب، نام این شاهکارهای مهندسی را جستجو کرده و طبق مسیر پیشنهادی حرکت کنید.

نحوه دسترسی با هواپیما ✈

آسان‌ترین روش دسترسی به بندر لافت، خرید بلیط هواپیما قشم است. شما می‌توانید به محض پیاده شدن از هواپیما در قشم، به کمک تاکسی یا اجاره ماشین، خود را به روستای بندری لافت برسانید و در عرض کمتر از 25 دقیقه به چاه‌های تلا برسید.

نحوه دسترسی با قطار 🚉

اگر شما هم از طرفداران سفر ریلی و علاقمند به تماشای منظره‌ها از پنجره کوپه قطار هستید، پیشنهاد می‌کنیم در اولین فرصت بلیط قطار به مقصد بندرعباس را تهیه کنید و تجربه‌ای متفاوت برای خود رقم بزنید. بعد از رسیدن به بندرعباس، به سمت اسکله حقانی بروید، سوار لنج های مقصد قشم شوید و از آنجا به بندر لافت حرکت کنید.

نحوه دسترسی با ماشین شخصی 🚗

سفر با ماشین شخصی اولویت بسیاری از افراد است. به همین دلیل هم قید مزایای سفر با هواپیما و قطار را زده و به دل جاده می‌زنند. اگر شما هم از این دسته افراد هستید، باید بگوییم با وجود طولانی بودن مسیر، تجربه‌ها و خاطرات جذابی در انتظار شماست. پس تردید نکنید و خود را به بندر پل (در مسیر بندرعباس به بندر لنگه) برسانید. سپس به کمک لندینگ کرافت (شناورهای خودروبر) به اسکله بندر لافت بروید.

بهترین زمان بازدید از چاه ‌های تلا قشم

حتما از شدت گرما، میزان رطوبت و شرجی بودن هوای شهرهای جنوب ایران سال شنیده‌اید. شهر قشم و بندرلافت هم از این قاعده مستثنا نیست و گرمای هوا در اواخر نیمه اول سال، به اوج خودش می رسد. بنابراین توصیه می‌کنیم در اواسط پاییز تا اواسط زمستان به این مناطق بروید تا فارغ از هر نوع دغدغه‌ و نگرانی بابت دما و رطوبت هوا، بتوانید خاطره‌سازی کنید و به تمام جاهای دیدنی معروف، سری بزنید.

البته که در ایام نوروز هم به دلیل تعطیلات طولانی، بندر لافت و به خصوص جزیره قشم، مقصد محبوبی برای گردشگران است. اگر شلوغی و ازدحام جمعیت برایتان آزاردهنده نیست، می‌توانید روی تعطیلات عیدنوروز هم برای بازدید از چاه‌های تلا لافت حساب باز کنید. فقط یادتان نرود که برای رزرو هتل باید خیلی زودتر اقدام کنید، چون ظرفیت بسیاری از هتل‌های قشم زودتر از آنچه که فکرش را کنید تکمیل می‌شود.

معرفی چاه های تلا لافت

حتما شنیده‌اید که می‌گویند جنگ‌جهانی بعدی، بر سر «آب» است! دسترسی به این مایه گوارا و زندگی‌بخش از ابتدای پیدایش تمدن‌های بشری، دغدغه تمام افراد بوده و همین مساله زمینه‌ساز بروز خلاقیت‌های فراوانی شده است. چاه‌های تلا قشم یکی از همین موارد هستند که نحوه معماری و حتی تعداد آن‌ها نشان از نبوغ و دانش اهالی بندر لافت دارد.

در بندر لافت به دلیل وجود آب‌های زیرزمینی شور، امکان حفر قنات برای استفاده از آب نبوده و باید برای تهیه آب شیرین، راهکاری پیدا می‌کردند. در نهایت مردم لافت تصمیم گرفتند تعدادی چاه به عمق 3 تا 10 متر حفر کرده و از آب باران استفاده کنند. البته که همه چیز به این سادگی که می‌خوانید نبوده و نیست! اگر به منطقه وسیعی که این چاه‌ها در آنجا حفر شده‌اند بروید و به مکانیسم ساده اما در عین حال پیچیده این چاه‌ها توجه کنید، می‌بینید که با یک شاهکار طرف هستید!

366 حلقه چاه با اشکال مختلف و با دهنه‌ای عریض در زمین حفر شده‌اند. دهانه این چاه‌ها کمی بالاتر ازسطح زمین قرارگرفته تا گل و لای وارد آن‌ها نشود. با بارش باران مردمی که خوشحال از این نعمت الهی بودند منتظر می‌ماندند تا چاه‌ها پر شود و سپس درب آن‌ها را می‌گذاشتند تا آب همچنان سالم و گوارا بماند. حتما برایتان عجیب است اگر بگوییم آبی که در چاه های بندر لافت جمع می‌شد تا مدت‌ها خنک می‌ماند. این به دلیل جنس کف این چاه‌ها و نبوغ سازندگان آن در استفاده از گچ است.

متاسفانه از بین 366 چاه تل آو، در حال حاضرکمتر از 100 عدد چاه قابل استفاده است و بقیه در گذر زمان یا پر شده‌ یا به علت عدم لایروبی صحیح و به موقع، از بین رفته‌اند.

اگر برای شما هم نام این جاذبه دیدنی سوال است و می خواهید از معنی آن سردربیاورید، باید بگویم که «تلا» از دو بخش «تل» به معنی پُشته و «او» به معنی آب تشکیل شده است. البته که به اشتباه این چاه‌ها را با اسم چاه های طلا قشم هم می‌شناسند و معتقدند که این نشان از ارزش و اهمیت آب در آن دوران دارد. اما در هیچ منبع موثقی نام طلا برای این جاذبه تاریخی، ذکر نشده است.

تاریخچه چاه ‌های تلا قشم

هر فردی که گذرش به چاه های بندر لافت قشم می‌خورد و از نحوه معماری خلاقانه آن باخبر می‌شود، اولین سوالی که در ذهنش به وجود می‌آید این است که این چاه‌ها در چه زمانی و توسط افراد چه دوره‌ای حفر شده‌اند.

راستش را بخواهید روایت‌های متفاوتی درباره تاریخچه چاه‌های تلا لافت وجود دارد که هرکدام یک دوره تاریخی خاص را شرح می‌دهند. برخی اعتقاد دارند این چاه‌ها پیش از اسلام و در زمان ساسانیان حفر شده‌اند و مکانیسم جمع‌آوری آب شیرین در بندر سیراف بوشهر را که قدمت آن به دوره ساسانی می‌رسد، گواه این ادعا می‌دانند.

اما روایتی که بسیاری از محققان آن را معتبرتر می‌دانند، از قدمت 400 ساله چاه‌ های تلا قشم حکایت دارد. می‌گویند در آن دوران، خواجه کریم که مردی مدبر و کاردان بود؛ به عنوان حاکم لافت دستور ساخت و حفر این چاه‌ها را صادر کرد.

معماری چاه‌ های تلا لافت

شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید چاه‌های تلا بندر لافت هرکدام به شکل‌های متفاوتی حفر شده‌اند. بعضی از آنها به شکل مربع، برخی مستطیل و تعدادی هم به صورت گلابی شکل در زمین دیده می‌شوند. جنس دیواره‌ها و زمین چاه‌های تلا قشم، مرجانی است که همین مساله این چاه‌ها را متفاوت و منحصربه‌فرد می‌کند چرا که آب جمع شده در محدوده چاه‌ راحت‌تر به داخل چاه ریخته می‌شود.

البته که هرفردی که به جنس سخت و محکم مرجانی خاک لافت پی می‌برد، از چگونگی حفر این 366 چاه حیرت می‌کند. کسی نمی‌داند که 400 سال پیش و به کمک ادوات و تجهیزات ابتدایی، چگونه به سختی زمین غلبه کرده‌ و توانسته‌اند آن را حتی تا عمق 10 متر هم حفر کنند.

ویژگی منحصربه‌فرد‌ چاه ‌های تلا قشم

حتما شنیده‌اید که می‌گویند هیچ کدام از کارهای مردم در قدیم، بی حکمت نبوده است! این نکته را می‌توانیم حتی در تعداد چاه‌های تل آو قشم هم ببینیم. تعداد این چاه‌ها براساس تعداد روزهای سال +1 بوده و علت آن هم برداشت روزانه از هر چاه عنوان شده است. یعنی برای تامین آب شرب روستا، هرروز در یکی از چاه‌ها باز می‌کردند و از آن آب موردنیاز همان روز را برداشت می‌کردند.

البته که این تنها ویژگی جالب چاه‌های تلا لافت نیست. تعدادی درخت کهن و عظیم کهور در اطراف این چاه‌‌ها قرار دارد که از قدیم الایام به عنوان نگهبان چاه‌های تل آو شناخته می‌شدند و حتی کیفیت و میزان آب درون چاه‌ها را هم از سرسبزی این درختان و شادابی برگ‌های آن، می‌سنجیدند. چرا که ریشه‌های درهم تنیده و عجیب درختان کهور تا نزدیکی عمیق‌ترین چاه‌ها نفوذ کرده و از آب آنها، تغذیه می‌کردند. شاید در هنگام بازدید از چاه‌های تلا بندر لافت قشم متوجه پارچه‌های سبز رنگی شوید که به شاخه‌های درختان کهور آویزان شده‌اند. برای بسیاری از مردم محلی، این درختان مقدس هستند و حتی برخی از این افراد اعتقاد دارند که برای برآورده شدن حاجات می‌توانند پیش این درختان بروند و با عبادت و حتی قربانی‌‌‌‌‌‌‌کردن، خود را به خدا نزدیکتر کنند تا زودتر حاجت روا شوند.

نحوه برداشت آب از چاه‌ های تلا بندر لافت قشم

آداب و رسوم برداشت آب از چاه‌های تلا قشم، خود حکایت دیگری‌ست! می‌دانیم تعجب می‌کنید اگر بگوییم وظیقه نگهبانی و برداشت آب این چاه‌ها بر عهده زنان بوده است. مردم آن منطقه اعتقاد داشتند انتخاب بانوان برای اینکار برای پاسداشت و حفظ حرمت و ارزش آب‌ها بوده و انتخابی جز این را نوعی بی احترامی قلمداد می‌کردند. بانوان به کمک کوزه (جهله) آب را از چاه برداشت کرده و براس یک برنامه‌ریزی درست و دقیق، آن را بین اهالی تقسیم می‌کردند.

البته که مردان هم نقش پررنگی در حفظ و نگهداری چاه‌های طلا قشم داشتند. آن‌ها هرهفته و به خصوص قبل از بارش باران در اواخر پاییز، چاه‌ها را لایروبی می‌کردند تا آب شرب مردم روستا همچنان گوارا و سالم بماند.

جاهای دیدنی نزدیک چاه‌ های تلا قشم

اگر تماشای چاه‌های تلا شما را سر ذوق آورده است و می‌خواهید از سایر جاذبه‌ها و آثار تاریخی بندر لافت سر در بیاورید، باید این مژده را بدهیم که شگفتی‌های بسیاری در انتظار شماست. در ادامه برخی از جاهای دیدنی لافت را که فاصله چندان زیادی از چاه‌های تل آو ندارند، معرفی می‌کنیم:

قلعه نادری

در چندقدمی چاه‌های تلا بندر لافت قشم، قلعه‌ای قرارگرفته که سال ساخت آن را به دوران پیش از اسلام نسبت می‌دهند. قلعه نادری که برخی به اشتباه فکرمی‌کنند بین نام آن و نادرشاه افشار ارتباطی وجود دارد؛ از سنگ، گچ خمیر و ملات ساروج ساخته شده و نوع معماری آن به قلعه پرتقالی‌ها شبیه است. در واقع قلعه نادری لافت، پشت چاه‌های تل آو واقع شده، بنابراین هر فردی که به دیدن این چاه‌های عجیب می‌رود، از این قلعه هم دیدن می‌کند.

جنگل حرا

ممکن است نام جنگل‌های حرا را به عنوان جاذبه‌های دیدنی قشم و حتی چابهار شنیده باشید. این درختان با وسعت 22 هزار کیلومتری خود بخش گسترده‌‌ای از سواحل خلیج فارس و دریای عمان را در برگرفته‌اند. پیشنهاد می‌کنیم بعد از بازدید از چاه‌های تلاو لافت، به سمت ساحل این منطقه بروید، سپس قایقی اجاره کرده و به سمت جنگل‌های پررمزوراز حرا حرکت کنید. حتما شکوه و زیبایی جنگل حرا حیرت‌زده‌تان می‌کند. می‌دانیم لذت تماشای درختانی که در دل آب‌های شور خلیج فارس رشد کرده‌اند و به هنگام پایین آمدن سطح دریا، ریشه‌های درهم تنیده‌شان بیرون می‌آید، قابل وصف نیست.

کلام آخر

در این مطلب درباره چاه‌های تلا قشم؛ یکی از شگفتی‌های منطقه لافت صحبت کردیم. این چاه‌ها به منظور برداشت آب شیرین حفر شده‌اند و منبع تامین‌کننده آن‌ها هم فقط آب باران است. امیدواریم این مطلب توانسته باشد شما را برای بازدید از این شاهکار مهندسی ترغیب کند تا در سفرهای آینده خود حتما سری هم به بندر لافت و جاذبه‌های دیدنی گمنام آن نظیر چاه‌های تل آو بزنید.

برای اطلاع از سایر زیبایی‌های کمترشناخته شده جنوب، می‌توانید روی تیم پشتیبانی یوتراوز هم حساب باز کنید. فقط کافیست با شماره 📞1548 تماس بگیرید و سوالات خود را از آن‌ها بپرسید. اگر به سفر با تور هم علاقه دارید، باید این مژده را بدهیم که واحد تور یوتراوز متناسب باشرایط و بودجه شما بهترین اقامتگاه‌ها و ارزان‌ترین قیمت بلیط‌های قطار و هواپیما را پیشنهاد می‌کند. پس حتما با این شرکت گردشگری در ارتباط باشید تا کیفیت سفرهایتان را بالا ببرید!

سوالات متداول

چاه های تلا قشم کجاست؟

چاه‌های تلا قشم در بندر لافت و در 23 کیلومتری جزیره قشم قرارگرفته‌اند.

قدمت چاه های تلا بندر لافت چقدر است؟

طبق یکی از روایت‌های معتبر تاریخی، چاه‌های تل آو حدود 400 سال قبل ساخته و حفر شده‌اند.