راهنمای سفر به قلعه بابک؛ دژ استوار اشکانی!
زمان مطالعه: 8 دقیقه
بازدید: 43نقل است که سپاه بابک خرمدین از 20 نفر تجاوز نمی‌کرد؛ اما لشکر دشمن بیش از 100 هزار نفر بود. بابک و سربازانش به یاری قلعه‌ای استوار و بلندبالا، دشمن را در کوه‌ها سرگردان کردند و در حفاظ دیوارهای دژ از گزند آن‌ها در امان ماندند.
قلعه بابک دژ مستحکمی واقع در آذربایجان‌شرقی است که قدمتش به عصر اشکانی و ساسانی می‌رسد. روایت‌های تاریخی حاکی از آن است که سردار شهیر ایرانی، «بابک خرمدین»، به مدت 20 سال در این قلعه در برابر هجوم اعراب به کشور جنگیده است.
طبیعت‌گردان شیفته تاریخ در نیمه اول سال دشواری پیمایش مسیر قلعه را بر خودشان هموار می‌کنند و دوست‌داران بابک خرمدین هر سال در سال‌روز تولدش، یعنی پانزدهم تیر، در قلعه دور هم جمع می‌شوند. در مقاله حاضر، مسیر و داستان و اسرار این قلعه را می‌خوانید.
آنچه در این مقاله درباره قلعه بابک می‌خوانید:
قلعه بابک خرمدین کجاست؟
📌 آدرس قلعه بابک: شهرستان کلیبر، محدوده جنگل ارسباران
- فاصله کلیبر تا قلعه بابک: 14 کیلومتر
- فاصله اهر تا قلعه بابک: 50 کیلومتر
- فاصله تبریز تا قلعه بابک: 200 کیلومتر
♦♦♦
✈ اگر قصد سفر هوایی دارید، با تهیه بلیط هواپیما تبریز، امن و سریع به مقصد برسید. ✈
قلعه بابک خرمدین کلیبر در یک نگاه
در فصل تابستان اگر به دیدن قلعه بابک بروید، با منظره سیاه‌چادرهای ایل «شاهسون» در دامنه کوه روبه‌رو خواهید شد و اگر بخت با شما یار باشد، همان‌جا می‌توانید محصولات لبنی طبیعی تولیدی عشایر را تهیه کنید. پیش‌از اینکه گشت‌وگذارمان را شروع کنیم، راهنمای بازدید از قلعه بابک را به‌اختصار بررسی می‌کنیم تا ببینیم چه چیزی درانتظارمان است.
♦♦♦
|
ارتفاع قلعه بابک چقدر است؟ |
2 هزار و 300 متر از سطح دریا |
|
قلعه بابک چند پله دارد؟ |
هزار پله |
|
اسم‌های دیگر قلعه بابک چیست؟ |
قلعه بذ و قلعه جمهور |
|
بهترین زمان بازدید از قلعه بابک چه زمانی است؟ |
فروردین تا خرداد و شهریور تا مهر |
|
بازدید از قلعه بابک به چه کسانی توصیه نمی‌شود؟ |
افراد سال‌خورده و دچار ناتوانی حرکتی و کودکان |
|
هزینه بازدید از قلعه بابک چقدر است؟ |
رایگان |
|
در قلعه بابک کجا اقامت کنیم؟ |
کمپ در محل قلعه هتل بابک نزدیک روستای شجاع‌آباد اقامتگاه‌های بومگردی شهر کلیبر |
♦♦♦
مسیر قلعه بابک
برای رفتن به قلعه بابک خرمدین در کلیبر، باید ابتدا خودتان را به تبریز برسانید. بعداز حدود 60 کیلومتر رانندگی در سمت شمال و پشت‌سر‌گذاشتن «اهر»، به شهرستان کلیبر می‌رسید که سه کیلومتر با قلعه فاصله دارد. نکته مهم اینکه جاده و مسیر پیاده‌روی قلعه بابک صعب‌العبور است. در ادامه، سه راه رسیدن به قلعه را توضیح می‌دهیم.
- پیاده‌روی: از هتل بابک نزدیک روستای شجاع‌آباد آغاز می‌شود و دو تا سه ساعت زمان می‌برد و از حدود هزار پله بالا می‌روید.
- کوه‌نوردی: از کمپ گردشگری «قلعه سی» در ۷ کیلومتری کلیبر شروع می‌شود. ادامه مسیر از مبدا کمپ را در مسیری جنگلی می‌پیمایید و حدودا سه ساعت زمان می‌برد.
- آفرود: از ۶ کیلومتر بعداز هتل بابک و جاده‌ای فرعی شروع می‌شود. بعداز حدود 20 دقیقه رانندگی در راه خاکی، پیاده‌روی 45 تا 60 دقیقه‌ای تا قلعه در پیش دارید.
♦♦♦
🔸 در مقاله جاهای دیدنی تبریز، با لیست مفصل جاذبه‌های طبیعی و تاریخی و تفریحی این شهر آشنا شوید. 🔸
تاریخچه قلعه بابک خرمدین
پیش‌تر اشاره کردیم که روایات می‌گویند قلعه کلیبر به بابک خرمدین و لشکرش کمک کرد تا بر سپاهی 5 هزار برابر بزرگ‌تر غالب شوند. در ادامه، تاریخچه این قلعه را با هم بررسی می‌کنیم.
🔸 از روی سفالینه‌های یافت‌شده در محدوده قلعه بابک، به نظر می‌رسد که قلعه در زمان هخامنشیان احتمالا محل سکونت اقوام طالشی بوده است.
🔸 سبک معماری قلعه بابک به دوره ساسانی نزدیک است؛ به همین دلیل، عده‌ای ساخت قلعه را به ساسانیان نسبت می‌دهند. گروهی هم براساس کاربری نظامی و دفاعی قلعه، آن را متعلق به دوره اشکانیان می‌دانند.
🔸 موقعیت مکانی قلعه، قرارگرفتن در ارتفاعات، وجود دره‌های عمیق پیرامون قلعه و بلند‌بودن دیوارها، به سپاه سردار ایرانی کمک کرده است که دو دهه در برابر خلفای عباسی مقاومت کند. در زمان بابک، ساختمان قلعه دچار تغییرات و بازسازی‌هایی شده است.
♦♦♦
🔸 اگر به تماشای دژهای باستانی علاقه‌مندید، مقاله قلعه ضحاک هشترود واقع در 137 کیلومتری تبریز را بخوانید. 🔸
معماری قلعه بابک
داستان مقاومت 20 ساله بابک خرمدین و یارانش در قلعه الهام‌بخش و شنیدنی است؛ اما آنچه قلعه بابک کلیبر آذربایجان‌شرقی را به جاذبه‌ای گردشگری تبدیل کرده، مهارت و زیرکی سازندگانش است. گرچه اسم معماران این دژ شگفت‌انگیز در طول تاریخ گم شده است، می‌توانیم ابعاد هنرمندانه کارشان را بررسی و تحسین کنیم.
🔸 قلعه بابک دژی سه‌طبقه است که با دره‌هایی به عمق 400 تا 600 متر محاصره شده است.
🔸 مصالح اصلی قلعه بابک سنگ است و فضای داخلی ازجمله آب‌انبارهایش با ساروج پوشیده شده است. نفوذناپذیری ساروج آب ناشی از برف و باران را برای مدت طولانی در آب‌انبارها حفظ و ساکنان قلعه را از محیط بیرونی بی‌نیاز می‌کرده است.
🔸 چهار برج بلند دورتادور قلعه را فراگرفته‌اند که به دیده‌بانان کمک می‌کرده است تا به دورترین مسافت‌ها از قلعه تسلط داشته باشند.
🔸 تنها راه ورود به قلعه، دالان سنگی 200 متری است که فقط برای عبور یک نفر جا دارد.
🔸 قلعه یادشده هفت تالار دارد که همگی به تالار مرکزی می‌رسند. در ضلع شرقی قلعه نیز، اتاق‌ها و آب‌انبارها واقع شده‌اند.
نکات مهم در بازدید از قلعه بابک
پیش‌تر اشاره کردیم که قلعه تماشایی بابک خرمدین مسیر بسیار سخت و پرزحمتی دارد. حالا نکاتی را مرور می‌کنیم که به شما کمک می‌کند تا سفری بدون مشکل و بی‌دردسر تجربه کنید.
- اگر با خودرو شخصی سفر می‌کنید، پیش‌از راه افتادن از سالم‌بودن خودروتان مطمئن شوید. خودروهای آفرود برای پیمودن مسیر قلعه مناسب‌ترند.
- کفش و عصای کوه‌نوردی و لباس سبک و درعین‌حال گرم و کلاه همراه داشته باشید.
- اگر قصد دارید شب در اطراف قلعه بمانید، تجهیزات کمپ شما باید کامل باشد.
- در مسیر قلعه، سوپرمارکت و سرویس بهداشتی وجود دارد. با‌این‌حال، بهتر است مایحتاجتان را با خودتان ببرید.
- بازدید از قلعه بابک را در فصل تابستان به‌دلیل گرمای زیاد و افزایش احتمال آتش‌سوزی در مسیر جنگلی و در فصل زمستان به‌دلیل سرمای شدید و یخ‌زدگی معابر توصیه نمی‌کنیم.
جاهای دیدنی نزدیک قلعه بابک
بعداز دیدار با قلعه بابک تبریز، اگر فرصت و حوصله تفریح بیشتر داشتید، سری هم به دیدنی‌های نزدیک قلعه بزنید.
- جنگل ارسباران کلیبر: جنگل ارسباران یا «قره‌داغ» منطقه‌ای کوهستانی و پوشیده از درختان انبوه است که چندین چشمه و رودخانه از میانش می‌گذرد.
📌 فاصله از قلعه بابک: 500 متر
- پارک مکیدی: پارکی جنگلی است که با درختان فندق، گردو، تمشک و… محصور شده و موقعیت مناسبی برای شب‌مانی در طبیعت دارد.
📌 فاصله از قلعه بابک: 14 کیلومتر
- قلعه پیغام: دژی در نزدیکی روستایی به همین نام است که قدمتش به دوره اشکانیان می‌رسد و آن را یکی از قلاعی می‌دانند که لشکر بابک خرمدین از آن استفاده کرده است.
📌 فاصله از قلعه بابک: 25 کیلومتر
- منطقه حفاظت‌شده اینالو (آینالو): منطقه‌ای جنگلی است که به نگه‌داری از مارال‌ها و آهوهای وحشی اختصاص داده شده است.
📌 فاصله از قلعه بابک: 44 کیلومتر
- پل‌های تاریخی خداآفرین: دو پل تاریخی ساخته‌شده روی رود ارس هستند که قدمت آن‌ها را به دوره پادشاهی کورش نسبت می‌دهند.
📌 فاصله از قلعه بابک: 94 کیلومتر
نظرات درباره قلعه بابک خرمدین
اگر دوست دارید تجربه کسانی را بدانید که از قلعه بابک بازدید کرده‌اند، این قسمت برای شماست. در ادامه، تعدادی از نظرات ثبت‌شده در صفحه گوگل‌مپ قلعه بابک را می‌خوانید.
کاربر شماره یک: «حتما با انرژی کامل و زمان کافی برای بازدید برید تا بتونید حسابی لذت ببرید. با خودرو شخصی یا سرویس‌هایی که ایستگاهشون رو توی جاده می‌بینید، می‌شه تا پای پلکان رفت. طی‌کردن مسیر از پای پله‌ها برای کسانی که آمادگی بدنی کافی ندارند، توصیه نمی‌شه و بیشتر از دو ساعت طول می‌کشه. همچنین به برگشت هم باید فکر کنید.»
کاربر شماره دو: «اوایل خرداد واقعا بهشته. راه رسیدن به قلعه سخت هست؛ اما ارزش دیدن داره. امکانات اسکان کم هست؛ اما طبیعت فوق زیبایی داره و در کل هدف گردشگری جذابی هست.»
کاربر شماره سه: «دو تا مسیر داشت: یه مسیر پیاده‌روی که خیلی طولانی بود و یه مسیر که با ماشین پاترول تا نزدیکی کوه می‌برند. باز هم پیاده‌روی داره؛ ولی کمتر از قبلی. ما اواخر خرداد رفتیم، هوا هم خیلی گرم بود. ما از مسیر پیاده‌روی طولانی رفتیم و برگشت با پاترول اومدیم پایین کنار ماشین. حدود سه تا چهار ساعت زمان می‌بره.»
کاربر شماره چهار: «خیلی زیبا بود. از کنار هتل و با پله‌ها که ما رفتیم، زیاد سخت نبود. جنگل یه کم سخته و باید کفش مخصوص کوه‌نوردی داشته باشید. من اواخر آبان رفتم و هوا خیلی عالی بود و برف کمی که باریده بود، فضا رو خیلی زیبا کرده بود.»
تصاویر قلعه کلیبر بابک خرمدین
زیبایی و شکوه قلعه بابک را جز با دیدار حضوری نمی‌توانید درک کنید. با این‌حال تماشای تصاویر این قلعه خالی از لطف نیست.
قلعه بابک در پاییز
قلعه بابک در زمستان
قلعه بابک در مه
سخن آخر
قلعه بابک دژی جای‌گرفته روی کوهی مرتفع است که قصه شنیدنی و موقعیت مکانی ویژه و ویژگی‌های کم‌نظیرش آن را به مقصد سفری مخصوص افراد ماجراجو تبدیل کرده است. در مقاله حاضر، سعی کرده‌ایم پاسخ جامعی به این پرسش بدهیم که چرا باید از قلعه بابک دیدن کنید؟
اگر دیر یا زود راهی تبریز هستید، برای تهیه بلیط قطار یا هواپیما و رزرو هتل، روی ما حساب کنید. شماره تلفن 24 ساعته 1548، شما را به کارشناسان سفر یوتراوز وصل می‌کند.
سوالات متداول
قلعه بابک در کدام شهر است؟
قلعه بابک خرمدین در شهرستان کلیبر از توابع استان آذربایجان شرقی واقع شده است.
قلعه بابک چند سال قدمت دارد؟
درباره زمان ساخت قلعه بابک، روایات مختلفی وجود دارد. با‌این‌حال، اغلب نظرات این قلعه را متعلق به دوره اشکانیان و ساسانیان می‌دانند.
از کدام مسیر به قلعه بابک برویم؟
برای رسیدن به قلعه بابک، سه مسیر پیش‌رو دارید: مسیر اول، دو تا سه ساعت پیاده‌روی دارد و مرسوم‌ترین راه است؛ مسیر دوم، کوه‌پیمایی سه‌ساعته‌ای است که از مبدأ «قلعه سی» شروع می‌شود؛ مسیر سوم، به ماشین آفرود و راندن در جاده خاکی نیاز دارد و پس‌از پیاده‌روی حداکثر 60 دقیقه‌ای به قلعه می‌رسد.
