خیابان سی تیر تهران

خیابان سی تیر تهران یکی از جاهای دیدنی پایتخت است. شاید برای شما هم این سوال پیش بیاید که یک خیابان چطور می‌تواند به جاذبه گردشگری تبدیل شود و 30 تیر چه چیزی دارد که نه تنها گردشگران که اهالی تهران را هم سمت خود می‌کشاند؟!

در هر کدام از کلان شهرهای جهان، خیابان‌های خاصی وجود دارند که با دیگر خیابان‌های شهر متفاوتند، در این خیابان‌ها شور زندگی و پویایی بیش از دیگر خیابان‌های شهر دیده می‌شود و قدم‌زدن در کوچه‌پس‌کوچه‌های این خیابان ها به تفریحی هیجان‌انگیز و لذت‌بخش بدل می‌شود. گاه می‌توان ساعت‌ها گوشه این خیابان‌ها ایستاد و به تماشای شب‌های زنده‌ آن نشست. خیابان سی تیر تهران یکی از همین خیابان‌هاست.

این خیابان از قدیمی‌ترین و زیباترین خیابان‌های تهران است که به لطف جاذبه‌های تاریخی متعدد، در سالیان گذشته لقب کوچه ادیان را داشته و حالا با وجود غذاهای خیابانی‌اش، بهشت شکم‌گردان به‌حساب می‌آید. شک نداریم بعد از شناخت زیبایی‌های خیابان 30 تیر، بلیط هواپیما تهران را تهیه کرده و برای بازدید از این خیابان دوست‌داشتنی، برنامه‌ریزی می‌کنید. ما در این مقاله از مجله گردشگری یوتراوز، به گوشه گوشه خیابان سی تیر سرک می‌کشیم و از جاذبه‌های دیدنی‌اش می‌گوییم. پس این شما و این هم فود استریت تهران!

آنچه در این مقاله از خیابان سی تیر تهران می‌خوانید:

• خیابان سی تیر کجاست؟
• چگونه به خیابان سی تیر برویم؟
• دیدنی‌های خیابان سی تیر
• خیابان سی تیر در شب
• عکس خیابان سی تیر تهران

خیابان سی تیر کجاست؟

خیابان سی تیر در منطقه 12 تهران قرار دارد. این خیابان از سمت جنوب از خیابان امام خمینی آغاز می شود و از سمت شمال به تقاطع میرزا کوچک‌خان می‌رسد. ناگفته پیداست که نام این خیابان برگرفته از قیام 30 تیر است. قبل از انقلاب اسلامی، خیابان سی تیر به پاس بزرگداشت احمد قوام که خود ساکن این خیابان بوده، به نام خیابان قوام‌السلطنه نام‌گذاری شده بود که هنوز هم عده‌ای این خیابان را به این نام می‌شناسند.

📍 آدرس خیابان سی تیر تهران: منطقه ۱۲ تهران، خیابان امام خمینی، بین میدان امام خمینی و میدان حسن آباد

خیابان سی تیر تهران در نقشه

چگونه به خیابان سی تیر برویم؟

از آنجاکه خیابان سی تیر در محدوده طرح ترافیک شهر تهران قرار دارد، طبیعتا راحت‌ترین راه برای دسترسی به آن از طریق سامانه حمل‌ونقل عمومی است. نزدیک‌ترین ایستگاه مترو به خیابان سی تیر، ایستگاه مترو امام خمینی (ره) است. پس از خروج از این ایستگاه و کمی پیاده‌روی و توجه به تابلوهای راهنما خیلی آسان و سریع به خیابان سی تیر خواهید رسید. بنابراین چندان فرقی نمی‌کند که محل اقامت شما، کدام‌یک از هتل‌ های تهران است، برای دسترسی به این خیابان، کار سختی در پیش ندارید!

خیابان سی تیر غذا

یکی از جالب‌ترین نکات درباره خیابان سی تیر وجود غذاهای خیابانی است! پس از سنگفرش‌شدن این خیابان در سال 1395، کم‌کم دکه‌ها، کافه‌های سیار و بازارهای خیابانی در آن تاسیس شدند و فضای خیابان سی تیر را تبدیل به یک فضای جذاب و دلنشین کردند. امروزه خیابان سی تیر ما را به یاد بعضی از خیابان‌های کشورهای آسیای شرقی می‌اندازد. بوی غذاهای دلپذیر سراسر خیابان را پر کرده است و شلوغی خیابان به گونه‌ای‌ست که فضای زنده و پویایی را برای عابرین پیاده رقم می‌زند.

یکی از اصلی‌ترین دلایل بازدید شهروندان شهر تهران از این خیابان، همین غذاهای خیابانی آن است! طوری که بسیاری از مردم خیابان سی تیر را نه با بناهای تاریخی بی‌شمار آن بلکه با غرفه‌های ریز و درشت و کافه‌های سیار آن می‌شناسند. پس اگر از علاقه‌مندان به غذاهای خیابانی هستید و قصد دارید برای یک‌بار هم که شده خوراکی‌های وسوسه‌کننده دکه‌های خیابانی را تجربه کنید، خیابان سی تیر تهران قطعا نظر شما را جلب می‌کند. پس در خرید بلیط قطار تردید نکنید و برای تجربه لحظاتی شیرین و به‌یادماندنی خود را در اولین فرصت به خیابان 30 تیر برسانید.

دیدنی‌های خیابان سی تیر

 خیابان سی تیر تهران به علت داشتن بافت تاریخی و وجود ساختمان‌های قدیمی، یکی از جاهای دیدنی تهران است. پس اگر به هوای خوردن غذاهای خوشمزه این خیابان به آنجا رفتید، گشت‌وگذار در بافت تاریخی‌ آن را از دست ندهید. در ادامه درباره مهم‌ترین ساختمان‌های خیابان 30 تیر تهران صحبت می‌کنیم:

موزه ملی ایران

 موزه ملی ایران را می‌توان مهمترین ساختمان موجود در خیابان سی تیر دانست. این موزه با قدمتی 60 ساله بزرگ‌ترین و مهم‌ترین موزه تاریخی حال حاضر ایران است. موزه ملی ایران در سال 1313 هجری شمسی به دستور رضاخان ساخته شد. طراح این موزه، معمار فرانسوی، اندره گدار بوده که بهترین و زیباترین شکل ممکن فضای بیرونی و داخلی این بنا را طراحی کرده است. یکی از خاص‌ترین ویژگی‌های این موزه این است که بیشترین یافته‌های باستان ‌شناسی حاصل از کاوش‌های علمی از دوران پارینه سنگی تا اسلامی در آن نگهداری می‌شوند. آثار موجود در این موزه بزرگ در دو بخش «ایران باستان» و «دوران اسلامی» نگهداری می‌شوند. به این نکته توجه کنید که این موزه بسیار بزرگ و غنی است و بازدید کامل از آن حداقل ۲ ساعت از زمان شما خواهد گرفت.

کلیسای انجیلی یا پطرس مقدس

 قدمت این بنا به سال 1891 میلادی و به دوران قاجار باز می‌گردد. ارتفاع دیوارهای این کلیسا 11 متر بوده و با مصالح خشت و آجر ساخته شده و در طراحی آن از هر دو سبک ایرانی و اروپایی استفاده شده است. کلیسای انجیلی در سال 1379 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و اکنون به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری تهران شناخته می‌شود. اگر قصد تماشای یکی از زیباترین کلیساهای موجود در شهر تهران را دارید حتما بازدید از کلیسای پطروس مقدس را در برنامه خود قرار دهید.

خانه ایرج میرزا

خانه ایرج میرزا، شاعر پرآوازه ایرانی نیز جز یکی از قدیمی‌ترین بناهای  خیابان سی تیر است. متاسفانه بخش اصلی این خانه بزرگ ویران شده و بخش باقیمانده آن نیز در اختیار شهرداری تهران است. بافت قدیمی خانه و حیاط زیبای آن یادآور فرهنگ غنی آن روزهای ایران‌زمین  است. اگر جزو علاقه‌مندان به ایرج میرزا و آثار او هستید و قصد دارید درباره محل زندگی این شاعر بزرگ بیشتر بدانید، از بازدید خانه ایرج میرزا در خیابان سی تیر تهران غافل نشوید.

موزه آبگینه

بی‌شک موزه آبگینه یا همان خانه قوام السلطنه، نه تنها یکی از زیباترین بناهای قدیمی موجود در خیابان سی تیر بلکه یکی از جذاب‌ترین بناهای دیدنی شهر تهران است. این خانه در حدود سال ۱۲۹۹ شمسی، پس از کنار رفتن حکومت قاجاری و روی کار آمدن حکومت پهلوی اول، به دستور احمد قوام، ملقب به قوام السلطنه، یکی از پرنفوذترین سیاستمداران ایرانی، در ناحیه خیابان سی تیر ساخته شد. 

خانه قوام السلطنه تا سی سال اقامتگاه احمد قوام بود تا اینکه در سال 1331 به صفارت مصر واگذار شده و نهایتا در سال 1356 و پس از آن تبدیل به موزه شیشه و سرامیک ایران شد. در این موزه منحصر به فرد، آثاری همچون ظروف شیشه‌ای و سفالینه‌های دوران‌های تاریخی مختلف ایران یافت می‌شود، همچنین وجود فروشگاهی در مجاورت موزه باعث شده تا علاقه‌مندان به خرید ظروف سفالی سنتی ایرانی بتوانند محصولات مورد نظر خود را از آنجا تهیه کنند.

اگر قصد بازدید از یکی از زیباترین موزه‌های تاریخی ایران را دارید حتما سری به موزه آبگینه واقع در خیابان سی تیر بزنید.

موزه ملک

موزه ملک که با نام کتابخانه ملی ایران نیز شناخته می‌شود یکی از بزرگترین بناهای موجود در خیابان سی تیر است. این مجموعه فرهنگی در سال ۱۳۱۶ شمسی توسط حسین آقا ملک تأسیس شده و به همراه املاک او وقف آستان قدس رضوی شد. این موزه نخستین موزه موقوفی ایران و یکی از شش کتابخانه بزرگ کشور است که دارای حدود ۷۰ هزار کتاب چاپی، ۳۴۰۰ کتاب چاپ سنگی و ۵۴۸ عنوان نشریه ادواری در ۴۰۰۰ مجلد است. بازدید از موزه ملک به تمامی علاقه‌مندان به کتب کهن ایرانی پیشنهاد می‌شود. 

کافه گل رضاییه

اگر از علاقه‌مندان به کافه‌گردی هستید، حتما سری به کافه گل رضاییه در خیابان سی تیر تهران بزنید. این کافه یکی از کافه‌های بسیار قدیمی تهران است که از سال 1310 فعالیت خود را آغاز کرده و روزگاری پاتوق شخصیت‌های بزرگی همچون صادق هدایت و فروغ فرخزاد بوده است. امروزه در این کافه زیبا، دیوار‌های پوشیده از عکس‌های نویسندگان و شاعران معروف ایرانی، میز و صندلی‌های چوبی ساده با نور قرمز، بخاری خاموش قدیمی، لیوان‌ها و فنجان‌های قدیمی و تمیز با چیدمانی مرتب به‌ اضافه بوی گرم و ملایم قهوه، همه و همه دست به دست هم داده تا شمارا به دهه سی یا چهل تهران ببرند و حس نوستالژیک خاص آن زمان را برای شما به وجود آورند.

با کافه‌های قدیمی تهران بیشتر آشنا شوید!

باغ ملی تهران

درست درکنار موزه ملک، یکی دیگر از دیدنی‌ترین بناهای خیابان سی تیر یعنی باغ ملی تهران واقع شده است. باغ ملی تهران مجموعه تاریخی بزرگی‌ست که بنای سر در باغ ملی و موزه‌های فراوانی مانند موزه پست و مخابرات و موزه عبرت را در خود جای داده است. قدمت بناهای این مجموعه فرهنگی به سال های 1301 تا 1303 باز می‌گردد و اکنون یکی از نمادهای شهر تهران است. دروازه سردر باغ ملی مهمترین بنای این مجموعه است که به‌منظور ورود به میدان مشق در زمان فتحعلی شاه قاجار احداث شد و آن را در آن دوران با نام «دروازه میدان مشق» می‌شناختند.

در زمان قاجار میدان مشق از بزرگ‌ترین میدان‌های نظامی در تهران و در اختیار نیروهای شاهنشاهی بود. پس از ساخت این دروازه، اولین باغ همگانی پایتخت به نام «باغ ملی» در زمین‌های داخل میدان مشق ساخته شد و پس از آن به علت مجاورت این دروازه با باغ ملی، نام آن به «سردر باغ ملی» تغییر یافت. متاسفانه امروزه چیز زیادی از باغ ملی و میدان مشق باقی نمانده و تنها بنای سردر باغ ملی از آن دوران به یادگار مانده است. بازدید از باغ ملی تهران را به تمامی تاریخ دوستان ایرانی پیشنهاد می‌کنیم.

مدارس تاریخی خیابان سی تیر

یکی از نکات جذاب درباره این خیابان وجود سه مدرسه بسیار قدیمی‌ست که قدمت آنها به دوران قاجار و پهلوی باز می‌گردد. هنرستان شهید بهشتی، اولین هنرستان صنعتی تهران با افتتاح در سال ۱۲۸۶ شمسی در خیابان سی تیر قدیمی‌ترین مدرسه این خیابان است. هنرستان دخترانه وارتان یا دبستان‌های مهر مریم و مهر جردن (شهدای مرصاد امروزی) که در سال ۱۳۲۷ تاسیس شده است دومین مدرسه قدیمی این خیابان است. 

دبیرستان ماندگار فیروز بهرام در خیابان میرزا کوچک‌خان نیز یکی از مدارس تاریخی ناحیه خیابان سی تیر تهران است. بازدید از این مدارس، می تواند یادآور دوران کهنی باشد که بسیاری از پدر بزرگان و مادربزرگان ما از آن سخن گفته و خاطرات شیرین آن را برای ما تعریف کرده‌اند.

خیابان سی تیر در شب

اگر نظر ما را بخواهید بهترین زمان برای بازدید از خیابان سی تیر، پس از غروب خورشید است. درست پس از آنکه خورشید در ابتدای‌ شب فرو می‌رود، خیابان زنده و پویایی مانند سی تیر در اعماق شب خودنمایی می‌کند. این خیابان در شب، شلوغ‌ترین و پرترددترین لحظات خود را تجربه می‌کند و علت آن هم وجود موسیقی‌های شبانه، نورپردازی‌های خیره‌کننده و جذاب، رستوران‌های زیبا و شلوغ، دکه‌های فروش غذا و کافه‌های سیاری است که همه باعث شده‌اند که در شب‌های خیابان سی تیر زندگی جریان داشته باشد. حتی اگر به عنوان یک عابر پیاده در حال گذر از بین غرفه‎‌ها و دکه‌های موجود در این خیابان باشید، وسوسه خواهید شد که به سمت یکی از غرفه‌ها رفته و غذاهای لذیذ موجود در آنها را امتحان کنید.

ازدحام جمعیت در کنار غرفه‌ها همگی نشان از آن است که خیابان سی تیر به خوبی توانسته به یک منطقه جذاب برای پایتخت نشینان تبدیل شود. اگر از دوست داران شلوغی پر هیاهوی شب هستید حتما پس از غروب آفتاب سری به خیابان سی تیر  بزنید. البته که خیابان سی تیر ساعت کاری خاصی ندارد و همیشه آغوشش به روی دوست‌داران غذا و علاقمندان به تاریخ باز است.

عکس خیابان سی تیر تهران

کلام آخر

 امیدواریم در آینده شاهد ساخته شدن خیابان های بیشتری همانند خیابان سی تیر تهران در هر کدام از شهر های ایران باشیم. خیابان‌هایی که نه تنها نقش شریان‌های شهر را بازی می کنند بلکه به معنای واقعی کلمه زندگی در آنها جریان داشته و پویایی را می توان در آنها مشاهده کرد. خیابان سی تیر تهران با تمامی ویژگی‌های خاصی که در طول مقاله به آنها اشاره شد، پتانسیل این را دارد که به پاتوقی برای علاقه‌مندان به تاریخ و شب‌گردان پایتخت‌نشین تبدیل شود و خاطره‌ای جذاب و به یادماندنی را برای آنها رقم بزند.

سوالات متداول

آدرس دقیق خیابان سی تیر تهران کجاست؟

خیابان سی تیر در منطقه ۱۲ تهران، خیابان امام خمینی، بین میدان امام خمینی و میدان حسن آباد واقع شده است

نحوه دسترسی به خیابان سی تیر با مترو چگونه است؟

اگر می‌خواهید با مترو به خیابان 30 تیر تهران بروید، فقط کافیست در ایستگاه امام خمینی پیاده شوید.