کاخ خورشید کلات نادری مشهد

عمارت خورشید یکی از معروف‌ترین جاهای دیدنی کلات نادری مشهد و از نمونه‌های افتخارانگیز تاریخ ایران محسوب می‌شود. کمتر کسی ممکن است به مشهد بیاید و از این مکان زیبا دیدن نکند. کاخ خورشید به دستور نادرشاه افشار جهت اقامت و مکانی امن برای نگهداری سکه‌های طلا، جواهرات و غنایم جنگی ساخته شد. این بنای زیبای قدیمی به لحاظ جغرافیایی در فاصله ۱۵۰ کیلومتری شهر مشهد قرار گرفته‌ است. طراحی کلی عمارت به این شکل است که بنای اصلی، شامل سه طبقه می‌شود و کاخ در میانه باغی سرسبز و پردرخت ساخته شده است. برای آشنایی بیشتر با این بنای تاریخی با مجله گردشگری یوتراوز همراه شوید.

لیستی از آنچه درباره کاخ خورشید کلات نادری می‌خوانید:

• کاخ خورشید کلات کجاست؟
• معماری کاخ خورشید کلات نادری
• موزه کاخ خورشید کلات
• علت نامگذاری کاخ خورشید
• تاریخچه کاخ خورشید در کلات نادری

کاخ خورشید کجاست؟

• آدرس کاخ خورشید کلات: 150 کیلومتری جاده مشهد-کلات
• شماره تلفن کاخ خورشید کلات: 05134722239

کاخ خورشید در کلات نادری روی نقشه

 

معماری کاخ خورشید کلات نادری

به پلان کاخ خورشید کلات که نگاه کنید، شیفته جزییات ریزبینانه معماری این عمارت باشکوه می‌شوید. کاخ خورشید سه طبقه مجزا دارد. طبقه پایین کاخ به منظور محل امن و خزانه نادرشاه بوده است. طبقه اول کاخ، که با ۴ ردیف پله به طبقه اول کاخ می‌رسد. باتوجه به هشت ضلعی بودن سالن اصلی کاخ، دسترسی ورود به عمارت خورشید از ۸ جهت به داخل بنا امکان‌پذیر است. طبقه دوم یا همکف، مجموعه‌ای است از یک تالار بزرگ و اتاق‌هایی که آن را احاطه کرده‌اند. استوانه‌ای که در میان این هشت ضلعی قرار دارد دو طبقه است که در آن زمان محل اقامت دائمی شاه و خانواده شاه بوده است. سبک طراحی و تزیین این تالار به سبک صفویان خودنمایی می‌کند. ارتفاع این کاخ در گذشته به 25 می‌رسیده است اما امروز به علت تخریب شدن طبقه سوم نهایتا به 20 می‌رسد.

کاخ خورشید در کلات نادری مجموعا دارای 12 اتاق است که هر کدام از اتاق‌ها مجموعه‌ای از گچ‌بری‌ها و نقاشی‌های هنرمندانه هستند. جالب است بدانید که تا دهه‌های قبل، نقاشی‌هایی از شاهزادگان قاجار نیز در این بین به چشم می‌خورد. البته زیبایی این کاخ بیشتر به نمای بیرونی آن برمی‌گردد که به شکل کنگره‌ای ساخته شده که در آن سبک معماری گورکانی هندی خودنمایی می‌کند. در بنای بیرونی کاخ نقش‌هایی از میوه‌های گرمسیری و پرنده‌هایی مانند طوطی حک شده‌ است به همین جهت، می‌توان احتمال داد که افرادی که کار تزیینات نمای بیرونی را به عهده داشتند هندی بودند. 

 طراحی فضای سبز عمارت خورشید کلات نادری، یکی از جذابیت‌های دیگر این مجموعه است. 220 عدد درخت چنار و 156 فواره در حوضچه‌های اطراف باغ عمارت وجود دارند که زیبایی و طراوت کاخ خورشید کلات نادری را تکمیل می‌کنند.

آلبوم عکس کاخ خورشید کلات نادر

موزه کاخ خورشید کلات

در سالهای اخیر سازمان میراث فرهنگی در طبقه پایین عمارت خورشید فضایی را ترتیب داده و از آن به عنوان موزه مردم شناسی استفاده می‌کنند و سبک زندگی مردم در سال‌های آغاز حیات کاخ خورشید را به گردشگران امروز نشان می‌دهد. مجسمه هایی از مراسمات سنتی مانند عروسی، کشاورزی و ابزارآلات مورد استفاده در آن، عطاری، پرورش حیوانات و دامپروری، بافندگی و ریسندگی از جمله موضوعاتی است که در موزه کلات نادر نمایش داده می‌شود. این موزه بصورت دایره‌ای طراحی شده و حس قدم‌زدن را به بازدید کنندگان منتقل می‌کند. البته لازم است به این نکته اشاره کنیم که برای بازدید از این موزه نیازی به پرداخت هزینه اضافی نیست. قسمتی از موزه کاخ خورشید کلات نادری به کتاب‌های تاریخی اختصاص داده شده‌ است. کتاب‌هایی از بزرگان دوره افشاریه و همچنین زندگی‌نامه نادرشاه افشار در موزه کاخ خورشید کلات به چشم می‌خورد.

یکی دیگر از جاذبه‌های موزه کاخ خورشید کلات نادری سردابه‌ای است که در مرکز موزه و به شکل هشت ضلعی ساخته شده است. این سردابه که هوای بسیار خنکی دارد در ابتدا به خاطر دفن پیکر نادرشاه افشار ساخته شد اما در دوران قاجار از آن به عنوان زندان استفاده کردند. فضای داخل سردابه فضای بزرگی نیست اما، به دلیل اینکه پایین تر از سطح زمین قرار دارد، در تمام فصول سال سرد و خنک است. دیوار‌های دورتادور سردابه با قاب عکس‌هایی پوشیده شده که سیر تکامل و مرمت عمارت خورشید را در سال های مختلف به بازدید کنندگان نشان می‌دهد. باید به این نکته اشاره کرد که قبل از رسیدن به سردابه و ورود به موزه مردم شناسی کاخ خورشید دیوار‌های فضای ورودی با قاب عکس‌هایی زینت داده‌ شده که گردشگران را با دیگر اماکن تاریخی و طبیعی شهرستان کلات آشنا می‌کند.

علت نامگذاری کاخ خورشید

علت نامگذاری این کاخ روایات متفاوت دارد یکی از روایات این است که استوانه بالای کاخ که به شکل گنبد است، از بالا تصویری مانند خورشید تابان را در ذهن آدمی تداعی می‌کند. یکی دیگر از روایات این است که نام همسر نادرشاه افشار نیز خوشید بوده است.

تاریخچه کاخ خورشید در کلات نادری

کاخ خورشید کلات نادری در سال 1108 هجری شمسی به درخواست نادرشاه افشار ساخته شد تا در آینده حکومت افشاریه مقری مناسب در مکانی استراتژیک، شهر کلات که با کوه‌های هزارمسجد محاصره شده است داشته باشد. از دلایل دیگر ساخت این کاخ نگهداری از جواهرات ارزشمند سلطنتی و غنائم جنگی بوده که مهمترین آنها الماس کوه نور است. جالب است بدانید کاخ خورشید کلات در واقع یک بنای آرامگاهی است و شاخته شد تا بعد از مرگ نادرشاه، پیکر او در این مقبره به خاک سپرده شود. به همین جهت هم در کتیبه‌های داخلی نیز سوره «بناء» حک شده که در مورد مرگ و زندگی است. متاسفانه نادرشاه بنای کامل شده این عمارت را هیچ‌گاه ندید. با مرگ او در سال 1160 هجری قمری عملیات ساخت و ساز نیمه کاره باقی ماند و پس از گذشت مدتی این مکان به دست قاجارها با تغییرات کوچکی احیا و آماده بهره‌برداری شد.

کلام آخر

کاخ خورشید یکی از اصلی ترین جاذبه‌های گردشگری شهرستان کلات نادر و خراسان رضوی است. با نگاهی ریزتر و دقیق‌تر به آن می‌توان به حس وطن‌پرستی و عشق امیدی که نادرشاه به ایران و ایرانی داشته پی برد انگار که در همان زمان که نقشه ساخت این بنا را طرح کرده بودند نادرشاه به فکر عزت و باور آیندگان بوده که در میان کوه‌های هزار مسجد دستور ساخت چنین نگین گرانبهایی را داده بود. برای دیدن این اثر تاریخی باشکوه، بلیط ارزان هواپیما و رزرو هتل آسان با کم‌ترین قیمت را در یوتراوز، از ما بخواهید.

سوالات متداول

بهترین زمان بازدید از کاخ خورشید کلات نادری کِی است؟

اوایل فصل پاییز و اول بهار که هوا معتدل‌تر است، بهترین زمان بازدید از کاخ خورشید در کلات نادری است.

عمارت خورشید کلات نادری چه ساعاتی باز است؟

از ساعت 8:00 تا ساعت 18:30 درهای کاخ خورشید کلات به روی گردشگران باز است.

هزینه ورودی کاخ خورشید کلات نادر چقدر است؟

هزینه ورودی کاخ خورشید برای گردشگران ایرانی 4000 تومان و برای گردشگران خارجی 50000 تومان است.

چگونه از مشهد به کاخ خورشید برویم؟

از میدان امام حسین (ع) مشهد وارد بلوار خواجه ربیع شوید. با کمک تابلوهای راهنما به سمت جاده مشهد- کلات بروید. عمارت باستانی کاخ خورشید در کیلومتر 150 این جاده قرار دارد.