خانه شوریده شیرازی

خانه تاریخی شوریده شیرازی، یکی از خانه‌ های تاریخی شیراز متعلق به دوران قاجار است. اما نه از آن دسته خانه‌های قاجاری‌ِ اشرافی که محسور کاشی‌کاری‌ها و آینه‌کاری‌هایشان می‌شویم. درواقع، شهرتِ فردی که روزگاری در این خانه زندگی می‌کرد، به آجرهای آن ارزش و اعتبار بخشیده است. حاج محمدتقی، متخلص به شوریده شیرازی، یکی از بزرگ‌ترین شاعران معاصر ایرانی‌‌ست که در دوره قاجار زندگی می‌کرد. در این برگ از مجله یومگ، درباره خانه تاریخی این شاعر بزرگ در شیراز می‌خوانید.

از خانه شوریده در این مطلب از یومگ می‌خوانید:

• شوریده شیرازی که بود؟
• خانه تاریخی شوریده شیرازی

شوریده شیرازی که بود؟

قبل از هرچیز بیایید با صاحب این خانه تاریخی آشنا شویم. حاج محمدتقی ملقب به فصیح‌الملک و مجدالشعرا، متخلص به شوریده، از شاعران بلندآوازه شیرازی در دوران قاجار به‌شمار می‌آمد. پدر او یکی از شاعران معروف در دوران صفویه و از نوادگان اهلی شیرازی (شاعر قرن نهمی) بود. این ادیب و شاعر بزرگ در سال 1239 هجری‌ِ شمسی پا به دنیا گذاشت و 7 سال بیشتر نداشت که به علت ابتلا به بیماری آبله، از هر دو چشم نابینا و پوستش آبله‌گون شد. در 9 سالگی هم پدر خودش را از دست داد. اما هیچ‌کدام از این‌ محرومیت‌ها جلودار استعداد و قریحه خدادادی او نبودند. او در مدتی کوتاه به ادبیات فارسی و عربی تسلط پیدا کرد و به یکی از بزرگ‌ترین علما و ادیبان عصر خود تبدیل شد.

زمانی که تنها 32 سال سن داشت، به تهران عزیمت کرد و با همراهی میرزا علی‌خان اتابک، صدراعظم ناصرالدین‌شاه، با احترام در دربار پذیرفته شد. او ابتدا لقب مجدالشعرا (شکوه شعرا) و سپس لقب فصیح‌الملک را از شاه دریافت کرد. بعد از آن هم وارد دربار مظفرالدین‌شاه شد و در آن زمان هم از عزت و احترام زیادی برخوردار بود. تا اینکه در سن 37 سالگی به شیراز برگشت و با مقرری‌ای که برایش تعیین شده بود، تا آخر عمر به خوبی زندگی‌اش را گذرانید. شوریده در سن 45 سالگی با بانو عصمت‌الملوک فصیحی، دختر شاهزاده محب‌علی میرزا، ازدواج کرد و حاصل ازدواجشان، 4 فرزند (3 پسر و 1 دختر) بود.

این شاعر نامدار معاصر در روز پنج‌شنبه، 21 مهرماه سال 1305 هجری‌شمسی از دنیا رفت و در جوار آرامگاه شاعر محبوبش، شیخ اجل سعدی، به خاک سپرده شد. مزار او (و دو فرزندش) در انتهای رواق آرامگاه سعدی قرار دارد.

• سایت رسمی شوریده شیرازی

خانه تاریخی شوریده شیرازی

در جوار حرم شاهچراغ شیراز، در گذری که به هفت‌پیچ معروف است، خانه‌ای دوطبقه وجود دارد که تا حد زیادی تخریب شده و از میان رفته است. اما از آن‌جایی که تاریخش با تاریخ یکی از بزرگ‌ترین شاعران فارس گره خورده، حتی ویرانه‌هایش هم یکی از ارزشمندترین بناهای تاریخی شیراز محسوب می‌شود. به‌همین‌جهت، در سال 1338، با شماره 55 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.

این خانه مشابه خانه‌های قاجاری، در دو طبقه و با معماری درونگرا ساخته شده و اتاق‌های آن دورتادور یک حیاط مرکزی قرار گرفته‌اند. بنا به دو بخش اندرونی و بیرونی تقسیم شده که به وسیله‌ راهروهایی به یکدیگر راه پیدا می‌کردند. تزئیناتی که در آن به‌کاررفته، شامل آجرکاری‌، گچ‌بری، سقف‌های تزئینی، سنگ‌های ازاره مشبک، ارسی‌های چوبی و کاشی‌کاری‌های معرق هستند.

خانه شوریده شیرازی در زمستان سال 1390 توسط میراث فرهنگی استان فارس و با اعتبار 25 میلیون تومان، مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت. استحکام‌بخشی پی، تعویض عایق پشت‌بام، جمع‌آوری بخش‌های فروریخته خانه، ساماندهی حیاط ضلع شمالی و مرمت پنجره‌ها، درها و سقف‌های چوبی، از جمله اقداماتی بود که برای بهسازی این اثر تاریخی صورت گرفت.

• آدرس خانه: خیابان 9 دی، در جوار حرم شاهچراغ، کوچه (گذر) تاریخی هفت‌پیچ منشعب از بازارچه حاج زینل، محله سرباغ