مسجد شیخ لطف الله اصفهان

مسجد شیخ لطف الله اصفهان با گنبدی زیبا که به رنگ‌های نخودی، آبی و فیروزه‌ای مزین شده، در میدان نقش جهان اصفهان، ذوق و اشتیاق هر کسی را زنده می‌کند تا به آن‌جا برود. معماری باشکوه این مسجد به قدری خیره‌کننده هست که دوست دارید ساعت‌ها در آن‌جا بمانید و غرق در تماشای نقش‌ونگارها، کاشی‌کاری‌ها و زیبایی‌های مسجد شوید. این مسجد جزو تاریخی‌ترین مسجدهای اصفهان است و از دوران صفویه تا به امروز در میدان نقش جهان پاربرجاست. در ادامه این مطلب از مجله گردشگری یوتراوز بیش‌تر با این سازه حیرت‌انگیز آشنا می‌شوید.

لیستی از آنچه درباره مسجد شیخ لطف الله اصفهان می‌خوانید:

• مسجد شیخ لطف الله اصفهان کجاست؟
• معرفی مسجد شیخ لطف الله اصفهان
• شیخ لطف الله کیست؟
• تاریخچه مسجد شیخ لطف الله اصفهان
• معماری مسجد شیخ لطف الله اصفهان

مسجد شیخ لطف الله اصفهان کجاست؟

مسجد شیخ لطف الله در میدان نقش جهان که آن را بان نام میدان امام هم می‌شناسند، بنا شده‌است. برای بازدید از ان مسجد باید به ضلع شرقی میدان بروید.  مسجد شیخ لطف‌الله از معروف‌ترین مسجدهای نصف جهان است پس نگران نباشید، در میدان نقش‌جهان از هرکس سراغ آن را بگیرید، راهنمایی‌تان می‌کند.

• آدرس مسجد شیخ لطف الله اصفهان: ضلع شرقی میدان نقش جهان، روبه‌روی کاخ عالی قاپو

مسیر دسترسی:

شما از طریق مترو، اتوبوس، وسیله نقلیه شخصی یا تاکسی‌های بین شهری می‌توانید به میدان امام و سپس مسجد شیخ لطف الله بروید. در ادامه مسیر دسترسی با هر کدام از وسایل نقلیه را به این مسجد برایتان توضیح می‌دهیم:

• اتوبوس: اگر قصد سوار شدن و استفاده از اتوبوس برای رسیدن به مسجد شیخ لطف الله را دارید، می‌توانید سوار خطوطی شوید که در ایستگاه میدان امام حسین یا ایستگاه بیمارستان خورشید توقف دارند
• مترو: در صورت استفاده از مترو در ایستگاه متروی امام حسین پیاده شوید و مابقی مسیر را با تاکسی‌های بین شهری طی کنید
• ماشین شخصی یا تاکسی‌: در صورت استفاده از تاکسی‌سرویس یا ماشین شخصی می‌توانید از طریق خیابان حافظ یا خیابان سپه خود را به مسجد امام برسانید. پیشنهاد ما خیابان سپه است؛ چون پارکینگی با ظرفیت 300 خودرو دارد و از بابت جای پارک نگرانی ندارید. بعد از پارک خودرو، باید مسیر مشخصی را پیاده‌روی کنید تا به مسجد شیخ لطف الله برسید.

بهترین زمان بازدید از مسجد شیخ لطف الله

بازدید از مسجد شیخ لطف الله در تمام روزهای سال به جز هنگام اذان ظهر امکان‌پذیر است. شما می‌توانید در فصل بهار و تابستان از ساعت 9:00 تا 12:30 و 14:00 تا 17:00 و در فصل پاییز و زمستان از ساعت 9:00 تا 11:30 و 13:00 تا 16:30 از مسجد شیخ لطف الله اصفهان بازدید کنید.

معرفی مسجد شیخ لطف الله

مسجد شیخ لطف الله که یک بنای باشکوه و جزو دیدنی‌ترین جاهای اصفهان است، به دست معماری هنرمند و مشهور به نام «محمد‌رضا اصفهانی» ساخته شد. معماری این بنا به قدری زیباست که خبرگزاری اسپوتنیک از آن به عنوان عجایب هفتگانه ناشناخته در تمام دنیا یاد کرده است. در واقع ساخت این بنا به گونه‌ای است که کوچکترین ضعفی در آن احساس نمی‌کنید!

مسجد شیخ لطف‌الله اصفهان با تمام مسجدهای ایران دو فرق مهم و اساسی دارد: یکی نداشتن مناره و دیگری نداشتن حیاطی 4 ایوانی. 

انعکاس صدا در مسجد شیخ لطف الله اصفهان نیز به صورت هفت‌باره است که یکی از ویژگی‌های جذاب این مسجد شناخته می‌شود. چیزی که زیبایی بسیار زیادی به این مسجد بخشیده، کتیبه‌های آن هستند که توسط خطاط‌های مشهور زمان صفویه یعنی علیرضا عباسی و باقر بنا ساخته شده‌اند.

شیخ لطف الله کیست؟

شاید برای شما هم جالب باشد بدانید که چه شد که اسم زیباترین مسجد اصفهان را شیخ لطف الله گذاشتند؟ شیخ لطف‌الله که بود؟! در پاسخ باید بگوییم که شیخ لطف الله یکی از علمای بزرگ دنیای اسلام بود و در منطقه جبل عامل کشور لبنان زندگی می کرد. او به درخواست شاه عباس صفوی به کشور ایران مهاجرت کرد.

شاه عباس صفوی ارادت زیاد به شیخ لطف الله داشت و بعد از مهاجرت او به ایران و تحصیل در شهرهای مشهد و قزوین، دستور داد تا مسجدی را به نام شیخ لطف الله بسازند. شیخ تا آخر عمر خود یعنی سال 1035هجری قمری، در این مسجد نماز جمعه را هر هفته بر پا می کرد و چراغ‌های مسجد به لطف او همیشه روشن بود.

تاریخچه مسجد شیخ لطف الله اصفهان

مسجد شیخ لطف الله روی مسجدی مخروبه در سال 982 هجری شمسی و به دستور شاه عباس صفوی بنا شده است. ساخت این مسجد 18 سال طول کشید و بعد از ساخت، هیچ‌کس جز خانواده صفویان اجازه ورود به آن را نداشتند. طبق اسناد تاریخی گفته می‌شود که شاه عباس صفوی از سال 998 هجری شمسی تا پایان عمر خود، برای انجام فرایض دینی به این مسجد می‌رفت.

در دوره صفویه مردم نام‌های دیگری به مسجد شیخ لطف الله دادند که از جمله آن‌ها می‌توان به مسجد صدر و فتح الله اشاره کرد. اما طولی نکشید که دوباره این مسجد با همان نام شیخ لطف الله بین مردم شناخته شد.

مرمت مسجد شیخ لطف الله

مرمت مسجد شیخ لطف الله در طول تاریخ چندین بار تکرار شد. مثلا اسناد تاریخی حکایت از آن دارند که یک ایران‌شناس آمریکایی به نام «آرتور پوچ» در سال 1315 از رضا شاه پهلوی خواست که این بنا را مرمت کند و رضا شاه هم با درخواست او موافقت کرد. حالا کتیبه نمای خارجی گنبد که در مسجد شیخ لطف الله وجود دارد، اثری به‌جامانده از همان مرمت است.

در سال 1397 نیز یعنی همین چند سال پیش قسمتی از گریو مسجد تخریب و زیرساخت آن دچار مشکل شد. مهندسان با شماره‌گذاری قطعات کاشی‌ها، زدن قالب گریو و کتیبه و چیدمان کاشی‌ها بر اساس شماره‌گذاری‌شان تعمیرات گریو مسجد به پایان رساندند.

معماری مسجد شیخ لطف الله اصفهان

گنبد این مسجد به قدری حرفه‌ای و زیبا طراحی شده که سال‌ها بعد از ساخت مسجد هنوز هم معماران زیادی آن را به عنوان شاهکاری معماری دوران صفویان می‌شناسند.

مسجد شیخ لطف الله شبستان ورودی ندارد و معماران به دلیل رعایت اصل تقارن در میدان نقش جهان از احداث آن خودداری کردند. همچنین به دلیل موقعیت مکانی مسجد که در روبروی عمارت عالی قاپو است، امکان جاگذاری صحن و حیاط در آن‌جا وجود نداشت.اگر کنجکاوید قبل از اینکه به بازدید مسجد شیخ‌ لطف‌الله بروید، جزییاتی درباره معماری بی‌نظیرش بدانید؛ خواندن ادامه متن را از دست ندهید.

• ورودی مسجد شیخ لطف الله اصفهان
• گنبد مسجد شیخ لطف الله اصفهان
• محراب مسجد شیخ لطف الله اصفهان
• شبستان اصلی مسجد شیخ لطف الله اصفهان
• چرا مسجد شیخ لطف الله مناره ندارد؟
• جهت مسجد شیخ لطف الله نسبت به قبله
• راهروی زیرزمینی مسجد شیخ لطف الله اصفهان
• نورپردازی در مسجد شیخ لطف الله اصفهان
• کاشی‌کاری مسجد شیخ لطف الله اصفهان

ورودی مسجد شیخ لطف الله اصفهان

بخش‌های شمالی و جنوبی ورودی مسجد شیخ لطف الله و همچنین دیوار رو به میدان غربی مسجد، با کاشی‌هایی هفت رنگ تزیین شده‌اند که زیبایی خاصی دارند.در بخش سردر ورودی این مسجد، می‌توانید هنر زیبای مقرنس‌کاری و کاشی‌کاری را ببینید که به جذابیت مسجد اضافه می‌کنند.

راهروی ورودی مسجد شیخ لطف الله با 28 متر طول، یک مسیر پیچشی دارد که با گذر از آن در واقع به دور مسجد طواف می‌کنید. نور راهروی ورودی مسجد کم است و حتی با وجود پنجره‌های مشبک با پرتوهای نوری روشنایی نسبتا کمی دارد.

گنبد مسجد شیخ لطف الله اصفهان

خب حالا به سراغ گنبد مسجد شیخ لطف الله می‌رویم که ارتفاع راس تا آن زمین 32 متر، دهانه‌اش هم 12 متر و قطر بیرونی‌اش هم 22 متر است. این گنبد روی هشت‌طاق جناقی قرار دارد و در بالای طاق‌ها 16 پنجره مشبک به‌چشم می‌خورد که فاصله‌شان با هم 170 سانتی‌متر است. پنجره‌های بالای طاق‌ها نقش‌ونگارهای اسلیمی بسیار چشم‌نوازی دارند و زیبایی گنبد را بیشتر می‌کنند.

در بین پنجره‌های گنبد کتیبه‌هایی را می‌بینید که در آن‌ها آیاتی از قرآن استفاده شده است. دو کتیبه دیگر هم از خطاط‌های مشهور اصفهانی که در قبل در موردشان حرف زدیم، در همین قسمت قرار دارند که فوق‌العاده زیبا و تماشایی هستند.

مرکز داخلی گنبد مسجد شیخ لطف الله اصفهان نقوش لوزی شکلی دارد که با تابش نور خورشید به آن‌ها، می‌توانید پرهای یک طاووس را ببینید که با عوض شدن جهت نور، پرها باز و بسته می‌شوند. این گنبد مسجد را می‌توان یکی از خلاقانه و زیرکانه‌ترین ترفندهای معماری آن زمان دانست.

محراب مسجد شیخ لطف الله اصفهان

محراب مسجد شیخ لطف الله با هنر کاشی‌کاری معرق و مقرنس‌کاری مزین شده و زیبایی خاصی به خود گرفته است. این محراب با طاق دندانه‌دار خود که با هنر مقرنس‌کاری و نقش‌ونگارهای اسلیمی زیباتر شده، به عنوان یکی از دیدنی‌ترین بخش‌های مسجد شناخته می‌شود. در اطراف محراب مسجد کتیبه‌هایی نصب شده‌اند که اثر «علیرضا عباسی» بوده که شامل متن‌ها و اشعاری زیبا درباره پیامبر اکرم، امام ششم و شیخ بهایی می‌شوند.

شبستان اصلی مسجد شیخ لطف الله اصفهان

شبستان مسجد شیخ لطف الله مربعی شکل هست و 19 متر طول دارد. با فاصله گرفتن شبستان از زمین، شکل آن هم تغییر کرده و با رسیدن به ساقه گنبد از حالت هشت ضلعی به دایره‌ای تغییر می‌کند. پلان مسجد شیخ لطف الله اصفهان که از مربع به دایره‌ای هست، جزو جالب‌ترین ویژگی‌های معماری آن شناخته می‌شود.

چرا مسجد شیخ لطف الله مناره ندارد؟

مناره‌ها که در گذشته به منظور مسیریابی و اطلاع مردم از وجود مسجد در یک محل استفاده می‌شدند، در مسجد شیخ لطف الله وجود ندارند چون این مسجد فقط مخصوص خاندان شاه بود. در واقع مردم عادی حق استفاده از این مسجد را نداشتند و برای همین هم معماران از ساخت این سازه خودداری کردند. بر اساس برخی روایت‌ها، گنبد نمادی از زن و مناره هم نمادی از مرد است و چون در گذشته این مسجد فقط مخصوص زنان بود، پس معماران مناره‌ها را نساختند. شواهدی در همین زمینه وجود دارد که می‌گوید از مسجد شیخ لطف الله در گذشته به عنوان حرمسرا استفاده می‌شد و برای همین مناره‌ها را نساختند. داستان دیگری هم درباره نداشتن مناره در این مسجد نقل می‌شود که طبق آن چون داخل کاخ عالی قاپو از بالای مناره دیده می‌شد، مسجد بدون مناره است.

جهت مسجد شیخ لطف الله نسبت به قبله

وقتی وارد شبستان مسجد شیخ لطف‌الله شوید، روبروی قبله قرار می‌گیرید. معماران آن زمان برای اینکه مسجد را روبروی قبله تنظیم کنند از چرخشی 45 درجه‌ای استفاده کردند و با تماشای مسجد از بیرون، هیچ نکته اشتباهی در معماری آن نمی‌بینید.

راهروی زیرزمینی مسجد شیخ لطف الله اصفهان

معماران راهرویی زیرزمینی را در مسجد ساختند که باعث اتصال عمارت عالی قاپو با مسجد می‌شد. خانم‌ها در آن زمان در واقع برای تردد از این راهرو استفاده می‌کردند.با گذشت زمان و مرمت میدان امام، حوضی بزرگ در آن ساختند که باعث قطع ارتباط دو بخش این راهرو با هم شد.

نورپردازی در مسجد شیخ لطف الله اصفهان

نورپردازی مسجد شیخ لطف الله یکی از ویژگی‌های جالب آن است. محمد رضا اصفهانی معمار مسجد شیخ لطف الله در زیر گنبد مسجد دو پنجره مشبک سوراخ‌دار قرار دارد که سوراخ‌های آن‌ها مقابل هم نبودند. با این شگرد، معمار کاری کرد که قبل از اینکه نور به مسجد بتابد، دوباره شکسته شود. به واسطه این اتفاق، نوری که فضای مسجد را در بر می‌گیرد، فضایی روحانی‌تر به آن می‌بخشد.

اگر به دیواره بیرونی مسجد نیز نگاه کنید، آیاتی قرآنی را می‌بنید که با زاویه تابش نور خورشید تناسب دارند و برای همین، نور خورشید در هر ساعتی که بتابد، یک آیه از قرآن روی دیوار دیده می‌شود.

کاشی‌کاری مسجد شیخ لطف الله اصفهان

در مسجد شیخ لطف الله از کاشی‌های لاجوردی، کاشی‌های هفت‌رنگ، کاشی معرق و کاشی‌های فیروزه‌ای مارپیچی استفاده شده که گوشه‌به‌گوشه مسجد را زیباتر کرده‌اند.

سفر به اصفهان با یوتراوز

حالا که با یکی از جاذبه‌های گردشگری اصفهان آشنا شدید؛ پیشنهاد ویژه‌ای برای سفر به این شهر برایتان داریم. ما در یوتراوز عالی‌ترین خدمات سفر را در اختیار شما خوانندگان عزیز قرار داده‌ایم. کافی‌ست برای خرید بلیط هواپیما یا خرید بلیط قطار اصفهان یوتراوز را انتخاب کنید. ما بستری را فراهم کرده‌ایم تا خیلی سریع و بی‌دردسر و تنها با چند کلیک بتوانید بلیط سفر به اصفهان و سایر نقاط جهان را بخرید. علاوه بر آن برای رزو هتل‌های اصفهان هم می‌توانید روی ما حساب کنید. با شماره 1548📞 تماس بگیرید و علاوه بر اطلاع از کدهای تخفیف پرواز، قطار و رزرو هتل، از مشاوره رایگان همکاران ما بهره‌مند شوید.

سوالات متداول

آدرس مسجد شیخ لطف الله اصفهان کجاست؟

ضلع شرقی میدان نقش جهان، روبه‌روی کاخ عالی قاپو