عمارت شاپوری شیراز

عمارت شاپوری شیراز به‌قدری منحصربه‌فرد و زیباست، که تصور این‌ حقیقت که نزدیک به یک قرن از ساخت آن می‌‌گذرد، باورنکردنی است. اگر به دیدن باغ‌ها و عمارت‌های تاریخی شیراز رفته باشید، می‌توانید الگوی مشابهی بین تمام آن‌ها پیدا کنید. شکل عمارت‌ها، نحوه‌ جاگیری سازه‌ها، درخت‌کاری و گل‌کاری‌ها در این باغ‌ها، همگی از یک الگوی اصیل ایرانی پیروی می‌کنند. اما تمام این کلیشه‌ها در خانه شاپوری کنار گذاشته شده‌اند و تلفیق هنر ایرانی و اروپایی، به این باغ و عمارت آن جلوه‌‌ای انحصاری و خیره‌کننده داده است. این عمارت اکنون به رستورانی هیجان‌انگیز تبدیل شده است. اگر قلبتان مثل من با دیدن عمارت‌های تاریخی به تپش می‌افتد، قلمتان را بردارید و بازدید از خانه شاپوری را در لیست جاهای دیدنی شیراز خود اضافه کنید.

فهرست مطالبی که در این مقاله می‌خوانید:

• عمارت شاپوری شیراز کجاست؟
• راهنمای بازدید از عمارت شاپوری
• تاریخچه کوتاهی از خانه آقای شاپوری
• معماری باغ و عمارت شاپوری شیراز
• رستوران عمارت شاپوری شیراز
• منو رستوران عمارت شاپوری شیراز

عمارت شاپوری شیراز کجاست؟

• آدرس: استان فارس، شیراز، خیابان لطفعلی‌خان زند، خیابان انوری

عمارت شاپوری شیراز در نزدیکی جاهای دیدنی زیادی واقع شده و دسترسی به آن نیز بسیار ساده است. اگر با خودرو شخصی هستید، کافی‌ست از سمت چهارراه پارامونت و یا سه‌راه‌ نمازی در خیابان‌ لطفعلی‌خان برانید تا خیابان انوری را پیدا کنید. عمارت شاپوری تقریبا در اواسط خیابان انوری و در سمت چپ آن واقع شده است.

مسیر دسترسی با مترو:

ایستگاه مترو زندیه شیراز، فقط 550 متر با عمارت شاپوری فاصله دارد. برای رسیدن به این ایستگاه می‌توانید از خط 1 استفاده کنید. پس از پیاده‌شدن از مترو، مسیر خود را به‌ طرف خیابان انوری ادامه دهید. 200 متر در خیابان انوری حرکت کنید تا به این خانه تاریخی برسید.

مسیر دوم از سمت خیابان توحید است. این خیابان را تا رسیدن به خیابان اهلی ادامه دهید. این خیابان را تا انتها ادامه دهید و به چپ بپیچید. بعد از برداشتن چند قدم عمارت شاپوری را در مقابل خود می‌بینید.

مسیر دسترسی با اتوبوس:

برای دسترسی به خانه شاپوری با اتوبوس، می‌توانید از خطوط 70 و 78 استفاده کنید. نزدیک‌ترین ایستگاه‌های اتوبوس به این عمارت، ایستگاه سینما آریانا و ایستگاه چهارراه زند هستند. پس از پیاده‌شدن در این ایستگاه‌ها، می‌توانید با 2 دقیقه پیاده‌روی در خیابان انوری، به مقصد برسید.

راهنمای بازدید از عمارت شاپوری

عمارت شاهانه شاپوری در نزدیکی جاهای دیدنی زیادی قرار دارد. از آن‌جایی که این عمارت اکنون به کافه‌رستورانی مجلل تبدیل شده، پیشنهاد می‌کنم که بازدید خود از این خانه را به وقت صبحانه، نهار، عصرانه و شام موکول کنید

شماره تلفن عمارت شاپوری شیراز:

• شماره تماس: 07132347491

اینستاگرام عمارت شاپوری شیراز

• آدرس صفحه اینستاگرام: @emaratshapouri

هزینه ورودی و ساعت بازدید

هزینه ورودی برای گردشگران ایرانی 2 هزار تومان و برای گردشگران خارجی 5 هزار تومان است. اگر قصد استفاده از منوی رستوران شاپوری را داشته باشید، لازم به پرداخت هزینه ورودی نیست.

• ساعت کار: یک‌سره از 8 صبح تا 12 شب

جاهای دیدنی نزدیک

• موزه پارس | آرامگاه کریم‌خان زند: 3 دقیقه با خودرو، یک‌ربع با پای پیاده
• ارگ کریم‌خان: 5 دقیقه با خودرو، یک‌ربع فاصله با پای پیاده
• حمام وکیل شیراز: 5 دقیقه با خودرو، 17 دقیقه فاصله با پای پیاده
• مسجد وکیل شیراز: 7 دقیقه با خودرو، 16 دقیقه فاصله با پای پیاده
• بازار وکیل شیراز: 8 دقیقه با خودرو، 18 دقیقه فاصله با پای پیاده
• مدرسه خان شیراز: 8 دقیقه با خودرو، 20 دقیقه فاصله با پای پیاده

تاریخچه کوتاهی از خانه آقای شاپوری

تاریخ ساخت این عمارت شاهانه به اوایل دوران پهلوی بازمی‌گردد. سال 1310، آقای عبدالصاحب شاپوری که یکی از تاجران بزرگ شیراز بود و اصلیتی کازرونی داشت، پروژه ساخت عمارتش را آغاز کرد. 5 سال بعد، در سال 1315، کار ساخت بنا با معماری حاج ابوالقاسم مهندسی (یکی از بزرگ‌ترین معماران شیراز) به پایان رسید. این خانه با رویکردی آزادانه نسبت به معماری آن دوران ساخته شده بود و شباهت زیادی با خانه‌های زمان خودش نداشت.

عمارت باشکوه شاپوری برای 6 دهه ملک موروثی خاندان شاپوری بود تا این‌که در سال 1378 به سازمان میراث فرهنگی فروخته شد. این اثر ارزشمند یک سال بعد با شماره 2781، در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. متاسفانه خرید و ثبت خانه توسط سازمان میراث فرهنگی باعث نشد که از این یادگار تاریخی بهتر حفاظت شود و این مکان مدت‌ها به حال خود رها شده بود. تا این‌که سرانجام با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی از حالت متروکه درآمد و با مرمت‌های صورت‌گرفته، تبدیل به کافه‌رستورانی در دل تاریخ معاصر شد.

معماری باغ و عمارت شاپوری شیراز

عمارت شاپوری با درهم شکستن کلیشه‌های معماری و تلفیق هنر اصیل ایرانی با هنر اروپایی، جلوه‌ای بسیار دیدنی و محسورکننده دارد. این عمارت باشکوه با وسعت 840 مترمربع در باغی به مساحت 4635 مترمربع واقع شده است. باید اشاره کنیم که مجموعه شاپوری در گذشته فقط به عمارت اصلی آن محدود نمی‌شد. عمارت ورودی، عمارت اندرونی، عمارت کالسکه‌خانه، گلخانه و چاه، بخش‌های دیگر مجموعه بودند که از تمام این‌ها، فقط عمارت اصلی و باغش به سازمان میراث فرهنگی فروخته شده و در دسترس بازدید عموم قرار دارد.

حال بیایید گردش کوتاهی در این مجموعه تاریخی داشته باشیم و با جزئیات معماری بخش‌های مختلف آن بیشتر آشنا شویم.

• باغ ایرانی-اروپایی
• حوض‌ها
• نمای بیرونی خانه
• ورودی و پلکان
• طبقات و اتاق‌ها

باغ ایرانی-اروپایی

معماری باغ شاپوری درست مانند عمارت آن با سنت‌شکنی همراه بود؛ به‌طوری که خود الگویی برای باغ‌سازی قرار گرفت. اولین تفاوتی که در این باغ نسبت به الگوی باغ‌سازی ایرانی می‌بینیم، شکل و نحوه جاگیری حوض‌هاست. در باغ‌های ایرانی حوض‌ها مستطیل‌شکلند و حوض میانی هم‌راستا با ورودی و عمارت ساخته می‌شود. اما همان‌طور که در این باغ می‌بینیم، حوض اصلی به شکل پنج‌پر و مسیر دسترسی به آن برای سهولت عبور ماشین، دایره‌ای شکل طراحی شده است.

اگر از نمای کلی‌تر به باغ نگاه کنیم، در عین حال که مسیرها و حوض‌ها نسبت به محور اصلی قرینه‌سازی‌ شده، الگوی چهارباغ ایرانی و تقسیم باغ به باغ‌های قرینه کوچک‌تر را در این باغ مشاهده نمی‌کنیم. این قرینه‌گی در کاشت درخت‌ها هم مشاهده نمی‌شود و محور دید باغ به‌صورت باز طراحی شده است. اگر از ایوان خانه به باغ نگاه کنید بهتر متوجه این موضوع می‌شوید. خواهید دید که در یک سمت درختان چنار و در سمتی دیگر درختان سرو خودنمایی می‌کنند.

نحوه جاگیری عمارت اصلی هم متفاوت است. در الگوی باغ ایرانی که می‌توانید نمونه آن را در باغ دلگشا شیراز بخوانید، عمارت در مرکز باغ و در محور میانی قرار می‌گیرد. با این وجود عمارت شاپوری در ضلع شمالی ساخته شده است.

از شباهت‌های باغ هم می‌توان به قرینه‌سازی محورها، جاگیری آب‌نما به ازای هر کرت، و حصار دیواری باغ اشاره کرد. چندین نمونه درخت زینتی و مثمر در این باغ به چشم می‌خورند که به درختان کاج، سرو، افرا، چنار، انار، انجیر، نارنج و خرما، دسته‌بندی می‌شوند.

حوض‌ها

تا این‌جا متوجه شدیم که حوض اصلی باغ، برخلاف آن‌چیزی که در گذشته وجود داشت، به شکل پنج‌پر طراحی شده است. لبه‌های این حوض از جنس سنگ گندمک است و باغچه‌ای به شکل دایره اطراف آن را احاطه کرده است. به غیر از این حوض، به ازای هر کرت باغ، به یک حوض کوچک برمی‌خوریم. در ضلع جنوب‌غربی باغ به حوض جالب دیگری وجود دارد که طرحی از قلب دارد.

نمای بیرونی خانه

اولین چیزی که چشم‌ها را به خود خیره می‌کند، ستون‌های قرینه در گرداگرد بالکن و رنگ‌آمیزی‌های هنرمندانه نمای عمارت هستند. بالکن یکی دیگر از آن عناصری‌ بود که در معماری ایرانی جایگاهی نداشت و در معماری عمارت شاپوری به آن برمی‌خوریم. اگر کمی در نمای عمارت دقیق شوید، می‌بینید که هر دو ستونی که به قرینه هم هستند، گچ‌بری و رنگ‌آمیزی منحصربه‌فردی دارد. در انتها کمی بیشتر راجع به تزئینات به‌کاررفته در عمارت شاپوری می‌خوانید.

ورودی و پلکان

یکی دیگر از تابوشکنی‌های این عمارت در نحوه جاگیری ورودی آن است. دسترسی به ساختمان بنا از طریق ضلع روبه‌رو ممکن نیست و برای ورود به خانه باید 90 درجه بچرخید و از کنار ساختمان (ضلع شمالی بنا) وارد آن شوید.

اما نوآوری‌های معماری در این عمارت در همین‌ نقطه تمام نمی‌شوند. بعد از ورود به خانه، پلکانی دو طرفه را مشاهده می‌کنید که تا آن زمان در خانه‌های ایرانی بی‌سابقه بودند. پلکان مرکزی دسترسی به اتاق‌های طبقه دوم را امکان‌پذیر می‌کند. در گذشته پلکان خانه‌ها در حاشیه قرار می‌گرفتند و جنبه فرعی و جانبی داشتند. به‌طوری‌که دسترسی اتاق‌ها در خانه‌های سنتی ایرانی از طریق بازشوها انجام می‌گرفت و اتاق‌ها به‌صورت تودرتو به هم راه داشتند. اما در عمارت شاپوری کاربری جدیدی برای راه‌پله درنظر گرفته شده و از آن برای دسترسی به راهرو‌های خانه استفاده شده است. اتاق‌ها نیز بجای بازشوها از طریق راهروها به هم راه پیدا کرده‌اند.

تزئینات راه‌پله و پاگرد نیز بسیار قابل توجه هستند. نقاشی‌های دیدنی در چهار طرف دیوار به بیننده می‌گوید که راه‌پله فقط جنبه اتصال طبقات را ندارد و یکی از عناصر اصلی خانه است.

طبقات و اتاق‌ها

همان‌طور که به‌خوبی در عکس‌ها هم پیداست، عمارت شاپوری دو طبقه دارد که در هر طبقه اتاق‌های متعددی ساخته شده است. در این‌جا هم می‌توانید ساختارشکنی معمار را مشاهده کنید. اتاق‌ها در معماری خانه‌های سنتی ایرانی بدون کارکرد خاصی ساخته می‌شدند و در دوره‌های مختلف می‌توانستند کاربرد متفاوتی داشته باشند.

با این حال هر یک از اتاق‌ها در خانه شاپوری با هدف و منظور خاصی ساخته شده و کاربری آن در طول زمان ثابت بوده است. اتاق‌های نشیمن، اتاق‌های خواب، اتاق‌های مهمان و دیگر اتاق‌ها هر کدام کارکرد خود را تا زمان سکونت اعضا حفظ کرده بودند.

رستوران عمارت شاپوری شیراز

با هم خواندیم که عمارت شاپوری بعد از این که به مالکیت میراث فرهنگی درآمد، به حال خود رها شد و از آن باغ باشکوه، یک متروکه‌ به‌جا ماند. خوشبختانه این باغ مدتی بعد به همت سرمایه‌گذاری خصوصی مرمت و احیا شد و از آن زمان به‌عنوان کافه‌ و رستوران شاپوری اداره می‌شود.

در این کافه‌رستوران علاوه بر صرف غذای درجه یک ایرانی و فرنگی، می‌توانید در فضای مجموعه گردش کنید و از تماشای فضای تاریخی و در عین حال بدیع باغ و عمارت زیبای آن لذت ببرید. پوشیدن لباس‌های سنتی و عکاسی از لحظات خاطره‌انگیزتان در این باغ، یکی دیگر از تفریحات رستوران عمارت شاپوری شیراز است.

• تلفن رزرو: 07132347491 و 09300867744

ساعت کار رستوران عمارت شاپوری

• جهت صرف صبحانه: 8 صبح الی 11 صبح
• جهت صرف ناهار: 12 ظهر الی 5 عصر
• جهت صرف شام: 6 عصر الی 12 شب

منو رستوران عمارت شاپوری شیراز