مسجد هفتاد و دو تن مشهد

مسجد هفتاد و دو تن، یکی از جاهای دیدنی نزدیک حرم مشهد است. اگر در نزدیکی حرم مطهر رضوی اقامت دارید و بدتان نمی‌آید گشتی در اطراف بزنید، این مژده را بدهیم که انتخاب‌های خوبی برای سرگرمی و لذت‌بردن از آثار تاریخی و فرهنگی مشهد در اختیار دارید. بازار بزرگ رضا، خانه‌های تاریخی، موزه مردم‌ شناسی مشهد (حمام مهدی قلی بیک) و مسجد تاریخی هفتاد و دو تن مشهد گزینه‌های پیش‌روی شما هستند که با حرم مطهر فاصله چندانی ندارند. در مقاله‌ای که می‌خوانید قرار است به سراغ معرفی مسجد هفتاد و دو تن مشهد برویم و هر آنچه قبل از بازدید لازم است بدانید را در اختیارتان بگذاریم. پس تا انتها همراه ما در مجله گردشگری یومگ باشید.

آدرس مسجد هفتاد و دو تن مشهد

• خیابان خسروی، ابتدای بازار سرشور

موقعیت مکانی روی نقشه 👇

تاریخچه مسجد هفتاد دو تن مشهد

قدیمی‌ترها؛ مسجد هفتاد و دو تن را به نام «مسجد شاه» می‌شناسند. چرا که در گذشته محل کنونی مسجد، مقبره «امیر غیاث‌الدین ملک» معروف به «ملکشاه» بود. اگر به عقب‌تر برگردیم، باید بگوییم که امیر غیاث‌الدین ملک، از امرا و بزرگان دربار تیمور گورکانی (تیمور لنگ) بوده‌ است. مسجد شاه در قرن هشتم هجری (بین سال‌های 807 تا 817) ساخته شد و به‌عنوان آرامگاه ملکشاه، برای مردم قابل احترام و با ارزش بود. این بنا در سال 1119 هجری قمری، در دوران حکومت شاه سلطان حسین صفوی بازسازی شد و بعد از آن برای بار دوم در دوران حکومت نادرشاه قاجار (1155هجری قمری) مورد مرمت قرار گرفت. آرامگاه ملکشاه از جاذبه‌های فرهنگی مشهد نیز به شمار می‌رفت و تا قبل از پیروزی جمهوری اسلامی، به نام مسجد شاه شناخته می‌شد. تا اینکه نام آن به مسجد هفتاد و دو تن تغییر یافت.

معماری مسجد هفتاد و دو تن در مشهد

همانطور که می‌دانید مسجدها یکی از اجزای جدانشدنی فرهنگ ما هستند و علاوه بر ارزش معنوی که دارند، از لحاظ تاریخی هم ارزشمندند. به‌جرات می‌توان گفت که بعضی شهرهای ایران به اعتبار مسجدهای زیبا و حیرت‌انگیزشان، به‌عنوان مقصد گردشگران ایرانی و خارجی انتخاب می‌شوند. مسجد هفتاد و دو تن مشهد هم از همین نمونه‌هاست.

پیش‌تر گفتیم که در طول تاریخ این مسجد را به عنوان آرامگاه ملکشاه گرامی‌ ‌داشته‌اند و قدمت آن به قرن هشتم هجری برمی‌گردد. احتمالا حدس‌زده‌اید که جذابیت‌های معماری یک بنای تاریخی که در قرن 15 هجری قمری، بعد از حدود 7 قرن، هم‌چنان پابرجاست چقدر می‌تواند دیدنی باشد! به‌ خواندن ادامه دهید تا بیش‌تر با جزییات معماری مسجد هفتاد و دو تن یا همان آرامگاه امیر غیاث‌الدین ملک در مشهد، آشنا شوید.

سبک معماری مسجد هفتاد و دو تن مشهد، سبک آذری است. در این سبک معمولا بنا، به‌صورت برون‌گرا طراحی می‌شود و تناسبات انسانی در پلان و نمای طرح تا حد زیادی موردتوجه قرار می‌گیرد. ساخت گنبد دو پوسته، تنوع در کاشی‌کاری‌ها، ایوان‌های بلند، مناره‌های نزدیک به‌هم و حجم‌های موزون از دیگر مشخصه‌های معماری آذری‌ست که در مسجد هفتاد و دو تن مشهد به‌خوبی دیده می‌شود. در ورودی مسجد دو مناره در دو گوشه بنا در ایوان اصلی قرار گرفته که هر کدام با تزییناتی ظریف و چشم‌نواز پوشیده شده‌اند. پلان مسجد نشان‌دهنده یک فضای چهار تاقی‌ست که با راهرو به‌هم ارتباط دارند. همه این عناصر در کنار کاشی‌کاری‌های جذاب و رنگارنگ با زمینه آبی فیروزه‌ای، آرامش خاصی را به چشمانتان هدیه می‌کنند.

همه را گفتیم تا:

یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری کلان‌شهر مشهد را به شما عزیزان معرفی کردیم. چه خوب است اگر بعد از دیدن مسجد هفتاد و دو تن مشهد، تجربه بازدید خود را با ما و دیگر خوانندگان مجله گردشگری یومگ در میان بگذارید. ما در قسمت ثبت دیدگاه منتظر نظرات ارزشمندتان هستیم.

سوالات متداول

مسجد هفتاد و دو تن به کدام باب حرم امام رضا (ع) نزدیک‌تر است؟

نزدیک‌ترین در حرم مطهر به مسجد هفتاد و دو تن، «باب‌الهادی» است. البته این مسجد با «باب‌الجواد» هم فاصله چندانی ندارد.