جاهای دیدنی اربیل عراق؛ تجربه سفری متفاوت

اربیل، یکی از شهرهای قدیمی‌ جهان و مرکز اقلیم کردستان عراق، با قدمتی چندهزارساله ترکیبی منحصربه‌فرد از تاریخ و فرهنگ و توسعه‌یافتگی را در خود جای داده است. این شهر با وجود قلعه‌ای تاریخی که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده، به‌عنوان نمادی از تمدن و پایداری در خاورمیانه شناخته می‌شود.

جاذبه‌های طبیعی اربیل شامل کوه‌ها، دره‌ها، آبشارها و فضاهای سبز بکر است که چشم‌اندازهایی خیره‌کننده برای طبیعت‌گردان فراهم می‌کند. ناگفته نماند که در سال‌های اخیر، اربیل با سرعتی چشمگیر در حال توسعه و نوسازی بوده است. ساخت مراکز تجاری به‌روز و هتل‌های بین‌المللی چهره‌ای متفاوت از عراق را به نمایش گذاشته است.

اگر اهل سفر باشید، جاهای دیدنی اربیل عراق با تنوع فرهنگی، غذاهای محلی، بازارهای سنتی و مردمی مهمان‌نواز، تجربه‌ای متفاوت از سفر به عراق را برایتان رقم خواهد زد. تا پایان این مطلب همراه ما باشید تا با جاذبه های اربیل عراق آشنا شوید.

جاهای دیدنی استان اربیل

اربیل عراق منطقه‌ای کهن با جاذبه‌های طبیعی و شهری متنوع، مقصدی جذاب برای گردشگران است. اگر قصد دارید با خرید بلیط هواپیما خارجی به اربیل سفر کنید، طبیعتا اولین سوالی که به ذهنتان خطور می‌کند، این است که اربیل کجا بریم؟ در ادامه، مهم‌ترین جاهای دیدنی استان اربیل را معرفی می‌کنیم.

ارگ اربیل

ارگ اربیل ازجمله جاهای دیدنی اربیل عراق و یکی از مناطق مسکونی قدیمی‌ جهان با قدمتی بیش از ۶۰۰۰ سال و سکونتگاه اقوام مختلفی از‌جمله سومریان، آشوریان، بابلیان، ساسانیان، اعراب و عثمانی‌ها بوده است. این ارگ تاریخی در مرکز شهر واقع و از سال ۲۰۱۴ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. این ارگ تاریخی با ارتفاعی درحدود ۳۰ متر از سطح زمین اطراف، برفراز تپه‌ای بیضی‌شکل با مساحتی حدود ۱۰۲ هزار مترمربع قرار دارد.

در‌حال‌حاضر، برخی از بخش‌های ارگ برای بازدید عموم باز است و موزه‌هایی مانند موزه مردم‌شناسی کردستان نیز در این محوطه فعالیت می‌کنند. اگر با بلیط هواپیما تهران اربیل به این استان سفر کرده‌اید، گشت‌وگذار در اطراف ارگ را از دست ندهید، در حاشیه این مجموعه بازارهای سنتی، رستوران‌ها، کافه‌ها و فروشگاه‌های صنایع‌دستی محلی قرار دارند که تجربه‌ای سنتی و جذاب برای شما به ارمغان می‌آورند.

موزه منسوجات کردی

موزه منسوجات کردی یکی از جاذبه‌ های اربیل عراق است که در دل ارگ اربیل قرار دارد. در این موزه، مجموعه‌ای متنوع از پارچه‌ها، لباس‌های سنتی زنانه و مردانه، گلیم‌ها، قالی‌های دست‌بافت، روبالشی‌های تزیینی، کمربندها، دستارها و دیگر مصنوعات پارچه‌ای محلی به نمایش گذاشته شده‌اند. برخی از این آثار بیش از صد سال قدمت دارند و از مناطق مختلف کردستان گردآوری شده‌اند.

ساختمان موزه بازسازی شده است و با حفظ معماری سنتی کردی، حال‌وهوای اصیل آن دوران را برای بازدیدکنندگان تداعی می‌کند. یکی از بخش‌های جذاب‌ موزه، نمایش مراحل مختلف بافت سنتی پارچه و قالی با ابزارهای قدیمی و ارایه توضیحات کامل است. در فروشگاه موزه، می‌توان صنایع‌دستی کردی را نیز خرید.

مسجد جلیل خیاط

یکی از مساجد بزرگ‌ و باشکوه‌ اربیل عراق است که هم ازلحاظ معماری و هم ازلحاظ موقعیت مکانی، نقش مهمی در هویت فرهنگی و مذهبی شهر ایفا می‌کند. این مسجد در مرکز شهر اربیل و در نزدیکی خیابان ۶۰ متری واقع شده است. معماری مسجد جلیل خیاط ترکیبی از سبک‌های اسلامی عثمانی و عباسی و مغولی است.

گنبد اصلی مسجد خلیل خیاط شباهت زیادی به مسجد محمدعلی در قاهره دارد و مناره‌ها و تزیینات داخلی آن نیز یادآور شکوه مساجد ترکیه‌ای و عباسی است. گنبد اصلی مسجد بیش از ۴۸ متر ارتفاع دارد و با کاشی‌کاری‌های رنگارنگ و خوش‌نویسی‌های قرآنی مزین شده است. همچنین، مسجد پنج مناره دارد که بلندترین آن‌ها به بیش از ۶۶ متر می‌رسد و از فاصله دور نیز مشاهده‌کردنی است.

پارک سامی عبدالرحمان

از دیگر جاذبه‌های اربیل عراق پارک سامی عبدالرحمان است که در مرکز شهر و نزدیک ساختمان‌های دولتی و مراکز مهم شهری قرار دارد و با وسعتی حدود ۲۰۰ هکتار یکی از فضاهای سبز بزرگ‌ و مهم‌ اربیل و کل اقلیم کردستان عراق است. سامی عبدالرحمان یکی از شخصیت‌های برجسته سیاسی اقلیم کردستان بود که در سال ۲۰۰۴ در حمله‌ای تروریستی در اربیل کشته شد.

برخی از امکانات و دیدنی‌های پارک سامی عبدالرحمان عبارت‌ند از: دریاچه مصنوعی بزرگ در مرکز پارک، زمین‌های بازی و فضاهای مخصوص کودکان، مسیرهای مخصوص دوچرخه‌سواری، فضاهای پیک‌نیک، آب‌نماها، مجسمه‌ها و نمادهای هنری، یادبود قربانیان حملات تروریستی و کافه‌ها و رستوران‌های کوچک. 

شقلاوه

این شهر کوهستانی واقع در ۵۰ کیلومتری شمال‌شرقی اربیل و در دامنه‌های رشته‌کوه سفین به «عروس کردستان» معروف است. شقلاوه در میان دره‌ای سبز قرار گرفته و از دو طرف با کوه‌ها و چشمه‌ها احاطه شده است؛ به همین دلیل، یکی از محبوب‌ترین جاهای دیدنی اربیل عراق است. شقلاوه با جنگل‌های طبیعی، چشمه‌های جوشان، باغ‌های انار، گردو و انگور و چشم‌اندازهای کوهستانی معروف است.

مردم شقلاوه از کردهای مسلمان و مسیحیان آشوری و کلدانی هستند. کلیسای قدیمی مار یوسف یکی از کلیساهای تاریخی منطقه است. در بازار محلی شقلاوه، می‌توانید محصولات سنتی، شیرینی‌های محلی، عسل کوهی، لبنیات محلی، فرش و گلیم‌های دست‌بافت و ظروف مسی را تهیه کنید. رستوران‌های محلی غذاهای کردی اصیل مانند دلمه و کباب کردی و آش‌های محلی را سرو می‌کنند.

آبشارهای بیخال

این آبشارها با طبیعت بکر و مناظر زیبای خود در ۱۳۵ کیلومتری شمال اربیل و نزدیک به شهر رواندوز قرار دارند و جزو جاهای دیدنی استان اربیل و مقصدی محبوب برای طبیعت‌گردان محسوب می‌شوند. این آبشار در مسیر جاده‌ای کوهستانی و پرپیچ‌وخم واقع شده است که از میان روستاهای سرسبز و مناطق کوهستانی می‌گذرد.

آبشار بیخال از دل صخره‌ها و کوه‌ها بیرون می‌جهد و با شدت به پایین سرازیر می‌شود؛ به‌طوری‌که آب آن بر سطح جاده و پیاده‌روها هم می‌ریزد. در اطراف آبشار رستوران‌های سنتی، چای‌خانه‌های محلی، آلاچیق‌ها و فروشندگان صنایع‌دستی حضور دارند. بسیاری از رستوران‌ها میز‌و‌صندلی‌های خود را در دل آب چیده‌اند تا گردشگران هنگام غذاخوردن، پاهای خود را در آب خنک قرار دهند و از هوای پاک لذت ببرند.

پارک آبی آکوا تارین

پارک آبی آکوا تارین در منطقه ۱۰۰ متری اربیل واقع شده و یکی از مراکز تفریحی شیک و محبوب‌ در شهر اربیل عراق است که با امکانات متنوع آبی، فضای تمیز، طراحی حرفه‌ای و محیط خانوادگی، به یکی از مقاصد تفریحی اصلی اهالی شهر و گردشگران تبدیل شده است.

امکانات این پارک از این قرارند: سرسره‌های آبی بزرگ و هیجان‌انگیز برای بزرگ‌سالان و نوجوانان، استخرهای خانوادگی و استخر مخصوص کودکان، استخر موج و رودخانه آرام، منطقه مخصوص بازی کودکان با آب‌پاش‌ها و آبشارهای مصنوعی، سرویس‌های بهداشتی و رختکن‌های مجهز و کافه و رستوران با منو متنوع.

مناره مظفریه

در قرن چهاردهم میلادی و دوره حکومت امیر مظفرالدین از سلسله اردلان، این مناره ساخته شده است؛ به همین دلیل، «مظفریه» نامیده شده است. این بنا در اصل بخشی از مسجدی بزرگ بوده که اکنون تنها مناره‌ آن باقی مانده است. مناره مظفریه به‌صورت آجری و استوانه‌ای‌شکل ساخته شده و ارتفاع آن حدود ۳۶ متر است. یکی از ویژگی‌های جالب این مناره، طرح‌های هندسی و کتیبه‌های خط کوفی است که بر بدنه‌ی آن به چشم می‌خورد.

پله‌هایی مارپیچ درون مناره وجود دارند که در گذشته، مؤذن از آن بالا می‌رفت تا از فراز آن اذان بگوید. مناره مظفریه در نزدیکی ارگ تاریخی اربیل واقع شده است و اگرچه ورود به داخل مناره معمولا برای بازدیدکنندگان امکان‌پذیر نیست، فضای اطراف آن باز و مناسب برای پیاده‌روی و عکاسی و تماشای معماری تاریخی است. در شب نیز، اطراف مناره به‌زیبایی نورپردازی می‌شود که جلوه‌ای خاص به آن می‌دهد.

خیابان های اربیل

خیابان های اربیل عراق تجربه‌ای زنده و رنگارنگ از تلاقی سنت و مدرنیته را شکل می‌دهند. خیابان ۳۰ متری یکی از مهم‌ترین و پرترددترین خیابان‌ های اربیل عراق است که به‌نوعی شاهراه شهر محسوب می‌شود. این خیابان علاوه‌بر فروشگاه‌ها و رستوران‌ها و کافه‌ها، میزبان مراکز خرید به‌روزی نظیر Family Mall و Majidi Mall  وRoyal Mall  است.

خیابان قلعه در نزدیکی ارگ اربیل قرار دارد و مناسب‌ترین محل برای گشت‌وگذار در بافت تاریخی شهر است. در اینجا می‌توانید مغازه‌هایی را ببینید که صنایع‌دستی و لباس‌های کردی و اشیای قدیمی می‌فروشند. مسیرهای سنگ‌فرش‌شده و ساختمان‌های گلی سنتی و صدای اذان از مساجد اطراف، حال‌وهوایی خاصی به آن می‌دهد. خیابان شار یکی از خیابان‌های شلوغ و مدرن اربیل عراق است که هم اهالی شهر و هم گردشگران برای خرید روزانه یا شب‌گردی به آن سر می‌زنند.

همچنین، با خروج از ارگ اربیل وارد منطقه‌ بازار سنتی قیصریه می‌شوید. کوچه‌پس‌کوچه‌های اطراف این بازار با عطر ادویه و صدای چکش‌کاری زرگران و رفت‌وآمد مردم، یکی از بخش‌های زنده‌ شهر برای خیابان‌گردی است. در این مسیرها، می‌توانید چای سنتی کردی بنوشید و قالی و منسوجات دست‌بافت را ببینید یا سوغاتی بخرید.

سخن آخر

اربیل عراق شهری است که با ترکیبی از جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی و باستانی، تجربه‌ای متفاوت از سفر به عراق عرضه می‌کند. ارگ اربیل، مسجد جلیل خیاط، موزه منسوجات کردی و مناره مظفریه، تنها بخشی از دیدنی‌های این شهر هستند. مناطق کوهستانی مانند شقلاوه و آبشارهای بیخال طبیعت‌گردان را جذب و پارک‌هایی مانند سامی عبدالرحمان و پارک آبی آکوا تارین فرصت تفریح در فضای باز را فراهم می‌کنند. خیابان‌های زنده و بازارهای سنتی نیز روح فرهنگی شهر را به نمایش می‌گذارند. اربیل امروز شهری است که گذشته پرشکوه و آینده‌ای پویا را در کنار هم به تصویر می‌کشد.

سوالات متداول