جاهای دیدنی کربلا؛ 24 جاذبه مذهبی، تاریخی و تفریحی

کربلا میعادگاه عاشقان امام حسین (ع) و زیارتگاه شیعیان سراسر دنیاست. تاریخ این شهر مقدس به قبل از اسلام برمی‌گردد اما شهادت مظلومانه اباعبدالله در واقعه عاشورا و دفن بدن مبارک ایشان در این مکان، علت پدیدار شدن و توسعه کربلای کنونی بوده‌است. با این‌حال جاهای دیدنی کربلا به حرمین مطهر امام حسین (ع) و حضرت عباس (ع) منحصر نمی‌شود. با نهر علقمه، آرامگاه امیرکبیر، دریاچه رزازه، قصر نخیله و سایر جاذبه‌های تاریخی و تفریحی شهر در مقاله پیش‌رو، از مجموعه راهنمای سفر به کربلا، آشنا می‌شوید.

لیست جاهای دیدنی شهر کربلا

پیش از این‌که سفرمان به کربلا را شروع کنیم، نگاهی می‌اندازیم به جاذبه‌های این شهر تا ببینیم چه چیزی درانتظارمان است.

• جاهای دیدنی زیارتی کربلا: حرم امام حسین (ع)، حرم حضرت عباس (ع)، بین‌الحرمین، قتلگاه امام حسین (ع)، تل زینبیه، خیمه‌گاه امام حسین (ع)، مرقد شهدای مطهر کربلا، مقام‌های زیارتی کربلا، حرم طفلان مسلم، مرقد حر بن ریاحی، مرقد سید ابراهیم مجاب، مرقد حبیب‌بن مظاهر، مرقد ابن‌فهد حلی، مرقد ابن‌حمزه، مرقد امام‌زاده اخرس
• جاهای دیدنی و تاریخی کربلا: قلعه هندی، قلعه اخضیر، قصر عطشان، قصر نخیله، آرامگاه امیرکبیر، پل سفید
• جاهای دیدنی و تفریحی کربلا: نهر علقمه، دریاچه رزازه، چشمه امام علی

✈️ بلیط هواپیما تهران نجف ✈️

حرم امام حسین (ع)

بارگاه حضرت اباعبدلله نخست توسط «مختار ثقفی» ساخته شد. پس از آن با وجود تخریب‌های مکرر، بارها توسط عاشقان و محبان این امام معصوم مرمت یافت و توسعه داده شد. پیکر پاک فرزندان ایشان، حضرت علی اکبر و علی اصغر (ع) نیز در این بارگاه دفن شده‌است. حضرت علی اصغر بر روی سینه مبارک امام حسین و حضرت علی اکبر در پایین پای ایشان دفن شده‌اند. در قسمت شرقی ضریح نیز پنجره‌ای نقره‌ای وجود دارد که آرامگاه شهیدان کربلاست.

📌 موقعیت روی نقشه

📽️ زیارت مجازی حرم امام حسین (ع) 📽️

حرم حضرت عباس (ع)

حرم حضرت عباس (ع) در فاصله 378متری و در شمال شرقی حرم برادر بزرگوار ایشان، امام حسین (ع) واقع شده است. به حدفاصل این دو حرم، بین‌الحرمین گفته می‌شود. این حرم به سبک معماری اسلامی ساخته شده و متشکل از صحن، ضریح، رواق، ایوان، سقاخانه، گلدسته و گنبد است. تاریخچه ساخت آن نیز به دوران آل بویه برمی‌گردد. خبر خوب برای زائران این‌که در محدوده حرم امام حسین (ع) و حضرت عباس (ع)، اقامتگاه‌های متنوعی ساخته شده‌است. در مقاله لیست بهترین هتل های کربلا، راهنمای اقامت در این شهر را می‌خوانید.

📌 موقعیت روی نقشه

بین‌ الحرمین

همان‌طور که اشاره شد، صحنی را که در حدفاصل حرم امام حسین (ع) و حرم حضرت عباس (ع) قرار دارد، بین‌ الحرمین می‌گویند. این صحن در زمان «صدام» با هدف ایجاد فضای لازم برای زائران به وجود آمد. فضای بین دو حرم پیش از آن با منازل مسکونی و ساختمان‌های تجاری اشغال شده‌بود.

📌 موقعیت روی نقشه

قتلگاه امام حسین (ع)

گودال قتلگاه، مکانی است که امام حسین (ع) در آن به شهادت رسید. این مکان در جنوب غربی حرم ایشان واقع شده و چهار طرف آن با پنجره‌های فولادی محصور شده‌است. زائران می‌توانند از پشت پنجره‌، این مکان را زیارت کنند. این سرداب به گودال عمیق‌تری راه دارد که گفته می‌شود اسب امام در آن به زمین افتاده‌است.

📌 موقعیت روی نقشه (ثبت نشده‌است.)

تل زینبیه

در نزدیکی حرم امام حسین (ع)، تپه‌ کوتاهی وجود دارد که به تل زینبیه معروف است. این مکان جایی است که حضرت زینب در واقعه کربلا برای مشاهده وضعیت جنگ بر روی آن می‌ایستادند. برای زیارت این مکان مقدس کافی است از باب‌الزینبیه در حرم امام حسین (ع) خارج شوید تا بنای آن را روبه‌روی خود مشاهده کنید.

📌 موقعیت روی نقشه

خیمه‌گاه امام حسین (ع)

حدود 250متری جنوب غربی حرم اباعبدالله، در فاصله بین‌الحرمین، مکانی وجود دارد که منتسب به خیمه‌گاه لشکر امام حسین (ع) در واقعه کربلاست. در این محل، جایگاه خیمه‌ هر یک از اهل بیت با ضریحی مشخص شده‌است. اولین خیمه و ضریح منتسب به حضرت عباس (ع) است و در پیشاپیش خیمه‌های دیگر قرار دارند.

در مرکز خیمه‌ها، جایی که خیمه امام حسین (ع) قرار داشته، ساختمانی با چند گنبد سبز رنگ و به شکل خیمه ساخته شده‌است. در سمت راست و چپ این بنا سازه‌های آجری به شکل کجاوه ساخته شده‌اند که یادآور 16 کجاوه‌ای هستند که خانواده شهدا را از کربلا به کوفه می‌بردند. زیر این خیمه‌گاه نیز چاهی وجود دارد که به چاه حضرت عباس (بئر العباس) معروف است.

📌 موقعیت روی نقشه

مرقد مطهر شهدای کربلا

شهدای کربلا که درمجموع شمارشان به 72 تن می‌رسد، در نزدیکی قبر امام حسین (ع) به خاک سپرده شده‌اند. در جنوب غربی ضریح امام حسین (ع) پنجره‌ای نقره‌ای به طول 5متر قرار دارد که قبور شهدا از طریق آن دیده می‌شود.

📌 موقعیت روی نقشه (به لوکیشن حرم امام حسین (ع) مراجعه کنید.)

مقام‌های زیارتی کربلا

یکی دیگر از جاهای دیدنی کربلا، چهار مقام‌ زیارتی این شهر است. این مقام‌ها، توضیحات و محل واقع شدنشان را در ادامه می‌بینید.

• مقام دست چپ حضرت عباس: در جنوب شرقی حرم مطهر حضرت عباس (ع) در محله «باب‌الخان»، مکانی وجود دارد که گفته می‌شود محل قطع شدن دست چپ حضرت عباس بوده‌است. این مقام به شکل یک بنای کوچک هشت‌ضلعی، در میان بازار قرار گرفته‌است و به‌دلیل ازدحام جمعیت نمی‌توانید طولانی‌مدت در این محل زیارت کنید.
• مقام دست راست حضرت عباس: در شمال شرقی حرم حضرت ابوالفضل (ع) در محله «باب بغداد»، بنای مستطیل‌شکل کوچکی وجود دارد که محل قطع شدن دست راست حضرت بوده‌است.
• مقام امام صادق: مقام حضرت جعفر صادق (ع) در حدود یک‌کیلومتری حرم امام حسین (ع) قرار گرفته‌است. روایت می‌شود ایشان هرگاه به زیارت جدشان می‌آمدند، در این مکان سکونت می‌کردند. بنای اصلی این مقام در زمان صدام تخریب شد اما به کوشش یکی از اهالی منطقه پایه‌های بنای جدید در همان مکان بنا شد.
• مقام حضرت مهدی: مقام حضرت مهدی (عج) در محله «باب‌السلالمه» و در کنار رودخانه الحسینی بنا شده است. این مکان یکی از مهم‌ترین مقام‌های زیارتی کربلا محسوب می‌شود اما درباره پیشینه آن اطلاعات دقیقی دردسترس نیست. گفته می‌شود یکی از علمای بزرگ خواب دیده که حضرت مهدی (ع) در آن مکان مشغول به عبادت بوده‌است. این مقام نیز در دوران حکومت صدام به‌دست رژیم بعث تخریب و در سال 1414 هجری قمری به‌همت یکی از تاجران بزرگ کربلا بازسازی شد.

حرم طفلان مسلم

آرامگاه طفلان مسلم یکی از مشهورترین زیارتگاه‌های عراق است که مدفن دو کودک مسلم‌بن عقیل است. روایت می‌شود این دو کودک پس از واقعه عاشورا به اسارت گرفته شدند و کنار رود فرات به شهادت رسیدند. آرامگاه این دو تن در جاده کربلا به بغداد قرار دارد و دارای دو ضریح است. ضریح شرقی متعلق به «ابراهیم‌بن مسلم» و ضریح غربی متعلق به «محمدبن مسلم» است.

📌 موقعیت روی نقشه

مرقد حر بن یزید ریاحی

در 9کیلومتری کربلا در روستایی به‌نام «کمالیه»، بارگاه «حر بن یزید ریاحی» قرار دارد؛ اولین شخصی که راه را بر روی امام حسین (ع) و همراهان ایشان بست اما درنهایت در رکاب ایشان جنگید و به مقام شهادت نائل شد. اولین بنای آرامگاه این شهید بزرگوار توسط «عضدالدوله دیلمی» ساخته و به یکی از شاخص‌ترین جاهای دیدنی کربلا عراق تبدیل شد.

📌 موقعیت روی نقشه

مرقد سید ابراهیم مجاب

مرقد «سید ابراهیم مُجاب»، نوه امام موسی کاظم (ع) در قسمت غربی صحن امام حسین (ع) قرار دارد. درباره دلیل شهرت یافتنش به «مجاب» -به‌معنی کسی که جواب او را داده‌اند- گفته می‌شود هنگامی که به قبر امام حسین (ع) سلام داده، از جانب قبر ایشان به او پاسخ داده شده‌است.

📌 موقعیت روی نقشه

مرقد حبیب بن مظاهر

«حبیب بن مُظاهر اسدی»، از یاران خاص امام علی (ع) و جزو کسانی بود که به امام حسین (ع) نامه نوشت و از ایشان خواست به کوفه بیاید. او پس از این که عهدشکنی کوفیان را دید، مخفیانه از کوفه خارج شد و خود را به امام رساند تا در رکاب حضرت باشد. مرقد حبیب‌بن مظاهر در حرم امام حسین (ع) در ضریحی جدا از سایر شهدای کربلا قرار دارد.

📌 موقعیت روی نقشه

مرقد ابن فهد حلی

«جمال‌الدین احمدبن شمس‌الدین محمدبن فَهْد حِلّی اسدی» از فقیهان و محدثان بزرگ شیعی است که آرامگاهش در باغ «نقیب علویین» کربلا قرار دارد. از تاریخ دقیق احداث مقبره ابن‌‎فهد، اطلاعاتی دردست نیست اما ساخت این بنا را به شاه عباس صفوی نسبت داده‌اند.

📌 موقعیت روی نقشه

مرقد ابن حمزه

«ابن حمزه طوسی» از نوادگان بزرگوار حضرت عباس (ع) و از فقیهان و محدثان برجسته اسلام است. بارگاه او در جنوب شرقی حرم حضرت عباس و در جاده کربلا-طویرج قرار دارد.

📌 موقعیت روی نقشه

مرقد امامزاده اخرس بن کاظم

«محمدبن ابی‌الفتح» معروف به «الاخرس»، از نوادگان امام موسی‌بن‌جعفر (ع) است که در محله «الابتر» در کربلا به خاک سپرده شده‌است. مرقد ایشان، از جاهای دیدنی کربلا و زیارتگاه بسیاری از عاشقان خاندان اهل بیت است.

📌 موقعیت روی نقشه

قلعه‌ هندی

این قلعه تاریخی نخست توسط آقا محمدخان قاجار برای حفظ و افزایش امنیت شهر ساخته شد اما قبل از اتمام آن از دنیا رفت. پس از مرگ او، «سید علی طباطبایی» هزینه ساخت قلعه را تأمین و «آصف‌الدوله هندی» اتاق‌هایی در آن برای اقامت زائران فراهم کرد.

📌 موقعیت روی نقشه (ثبت نشده‌است.)

قلعه‌ اخیضر

قلعه اُخَیضِر یا کاخ عباسی اخیضر در 50کیلومتری جنوب غربی کربلا واقع شده‌است. این دژ را «عیسی‌بن موسی»، برادرزاده یکی از خلفای عباسی در سال 775 میلادی بنا کرده‌است. قلعه تاریخی و زیبای اخیضر، نمادی از نوآوری در معماری دوران عباسی است.

📌 موقعیت روی نقشه

قصر عطشان

دربین جاهای دیدنی کربلا با ارزش میراثی، قصر عطشان، جاذبه‌ای مهجور و کمترشناخته‌‎شده است؛ بنایی در 30کیلومتری کربلا که قدمت آن را متعلق به دوره عثمانی یا امویان نسبت می‌دهند. قصر عطشان، محلی برای استراحت و رفع تشنگی کاروانیان در دل صحرا بوده‌ و به همین دلیل عطشان نام گرفته‌است.

📌 موقعیت روی نقشه

قصر نخیله

قصر نخیله یا «خان الربع» یکی از برجسته‌ترین جاهای دیدنی تاریخی کربلاست. این قصر که در 16کیلومتری شهر و در جاده کربلا به نجف واقع شده، یادگاری از دوران عثمانی است. علت نام‌گذاری این بنا به خان الربع آن است که گفته می‌شود در یک‌چهارم فاصله کربلا تا نجف قرار دارد و برای راحتی مسافران کربلا احداث شده‌است.

📌 موقعیت روی نقشه

آرامگاه امیرکبیر

امیرکبیر، صدراعظم برجسته ایران در زمان قاجار که در زمان صدارتش خدمات گسترده‌ای برای پیشرفت ایران ارائه کرد، پس از به قتل رسیدن، ابتدا در کاشان دفن شد اما پیکر او مدتی بعد به درخواست همسرش به کربلا انتقال یافت. محل دقیق آرامگاه امیرکبیر در جنوب شرقی صحن سیدالشهدا در حجره‌ای قرار دارد و سنگ مزاری برای ایشان روی دیوار حجره نصب شده‌است.

📌 موقعیت روی نقشه

پل سفید

پل سفید (القنطرة البيضاء)، از آن‌دسته جاهای دیدنی کربلا است که شاید بسیاری از زائران نشناسندش. قدمت این پل تاریخی به بیش از 450سال پیش برمی‌گردد و بازدید از آن خالی از لطف نیست. پل سفید به‌ فرمان یکی از سلاطین عثمانی، روی رودخانه «حسینیه» بنا شد تا راهی باشد برای عبور کالا و مسافران.

📌 موقعیت روی نقشه

نهر علقمه

نهر علقمه (علقمی)، یکی از شاخه‌های رود فرات است که به‌عنوان جاذبه‌ای طبیعی-تاریخی در کربلا شناخته می‌شود اما درباره نقشش در واقعه عاشورا اتفاق نظر وجود ندارد. عده‌ای این نهر را همان رودی می‌دانند که حضرت عباس (ع) در کنار آن به شهادت رسید و عده‌ای دیگر به‌دلیل مشخص نبودن محل شهادت حضرت از نظر تاریخی، این نظر را رد می‌کنند.

📌 موقعیت روی نقشه

دریاچه رزازه

دریاچه رزازه، دومین دریاچه بزرگ عراق است که آب خود را از رود فرات می‌گیرد. این دریاچه میان دو استان کربلا و انباره واقع شده‌است. رزازه از جنبه‌های زیادی ازجمله گردشگری، مذهبی، تاریخی، اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی مورد توجه قرار دارد و از جاهای دیدنی کربلا به‌شمار می‌رود.

📌 موقعیت روی نقشه

چشمه امام علی (ع)

در نزدیکی دریاچه رزازه، وسط بیابان چشمه‌ای به اسم چشمه امام علی (قطارة الإمام علي) وجود دارد که در باور عموم همان چشمه‌ای است که حضرت علی در جنگ صفین آشکار کرد. در برخی منابع شیعه آورده شده‌است که امام علی (ع) در مسیر صفین به صحرایی بی‌آب و علف وارد شد و در جست‌وجوی آب، سنگ بزرگی را جابه‌جا کرد. آب شیرین از زیر این سنگ بیرون آمد و هنوز هم از آن جاری‌ست. این چشمه امروزه به‌صورت یک زیارتگاه با شبستانی بزرگ و امکانات رفاهی گسترش یافته است.

📌 موقعیت روی نقشه (ثبت نشده‌است.)

بازارهای کربلا

بعد از زیارت و دیدار با جاذبه‌های طبیعی و تاریخی، اگر قصد خرید سوغات داشتید، بازارهای کربلا پذیرای شما هستند؛ مراکز خرید قدیمی و مدرنی که قهوه، خرما، دشداشه، منسوجات چرمی و مهر و تسبیح، پرطرفدارترین کالاهایشان است. برای خرید سوغات کربلا پیشنهاد می‌کنیم با راهنمای تور مشورت کنید تا براساس ترجیح و اولویت شما، مناسب‌ترین بازار را بهتان معرفی کند؛ مخصوصا اگر اولین‌بار است که به این شهر سفر می‌کنید.

سخن آخر

شهر کربلا علاوه‌بر اماکن مذهبی، جاذبه‌های تفریحی و طبیعی هم دارد. اگر دیر یا زود راهی زیارت هستید، آشنایی با جاهای دیدنی کربلا، شما را برای سفرتان آماده می‌کند. لیست کامل این دیدنی‌ها همراه با موقعیت دقیقشان روی نقشه را در مقاله حاضر برای شما آماده کرده‌ایم.

سوالات متداول