بهترین سفرنامه‌های مکتوب جهان

بهترین سفرنامه‌های مکتوب جهان همان‌هایی هستند که تو را با خود همراه کرده‌اند، حتی اگر در اتاقت نشسته‌ای و در حال خواندن هستی اما خود را در سفر تصور می‌کنی. در زمان‌های دور سفرنامه‌ها یعنی تماشای جاهای دیگر دنیا که هر کسی نمی‌توانست به راحتی به آن‌جا برود. اما امروز در هر گوشی تلفن همراه، می‌توانی تمام دنیا را با چشمان خود تماشا کنی و از مردمان سراسر جهان داستان‌ها و ماجراها بشنوی. بنابراین امروز وقتی یک سفرنامه مکتوب به دستت می‌رسد، اگر قدیمی باشد می‌تواند دنیای قدیم را برایت ترسیم کند، چیزی که نمی‌توانی آن‌را در گوشی‌ موبایل ببینی و اگر جدید باشد باید ترا چنان با خود همراه کند که انگار قدم به قدم سفر را با نویسنده‌ی سفرنامه تجربه می‌کنی. یوتراوز تو را با چند سفرنامه مکتوب جهان آشنا می‌کند.

فهرست بعضی از بهترین سفرنامه های مکتوب جهان در یوتراوز:

• چرا سفرنامه؟!
• سفرنامه‌ی مارکوپولو
• سفرنامه‌ی برادران امیدوار
• سفرنامه‌ی ناصرخسرو
• وحشی
• هنر سیر و سفر
• کیمیاگر
• ولگردی: راهنمای غیرمعمول هنر سفرهای طولانی مدت جهانی

چرا سفرنامه؟!

مطالعه سفرنامه به شما این فرصت را می‌دهد که به راحتی و بدون متحمل شدن دشواری سفر کنید و دنیا را از دید افراد دیگر ببینید. در بین افرادی که به مطالعه کتاب‌های تاریخی علاقه‌مند هستند، اصطلاحی با این مزمون وجود دارد: «تاریخ را در بیشتر موارد حاکمان می‌نویسند؛ نه مورخان!» به همین علت ارزش یک سفرنامه حتی می‌تواند از کتب تاریخی نیز بیشتر باشد. در لابه‌لای سطرهای یک سفرنامه می‌توانید منابعی پربار از ساختار یک جامعه، شرایط اجتماعی، آداب و رسوم و فرهنگ‌ها و حتی اطلاعات پزشکی را بخوانید. پس این فرصت را به خود بدهید تا با خواندن سفرنامه؛ تجربه‌ی سفر دیگران را تجربه کنید.

سفرنامه‌ی مارکوپولو

مارکوپولو یک جهانگرد ایتالیایی است که در قرن 13 میلادی زندگی می‌کرد. او سفر خود را از ونیز شروع می‌کند و به سمت شرق و چین می‌رود و در این میان یادداشت‌هایی از سفر خود به سرزمین‌هایی که از آن‌ها می‌گذرد و اتفاقاتی که برایش می‌افتد را می‌نویسد. او 24 سال در سفر است. وقتی به ونیز برمی‌گردد در اثر آشفتگی‌های این شهر به زندان می‌افتد و در زندان تصمیم می‌گیرد تا یادداشت‌هایش را به یک کتاب تبدیل کند. مارکوپولو در سفرنامه‌اش از ایران هم می‌گوید؛ از تبریز، ساوه، کاشان، یزد، کرمان و .... یادداشت‌های او اکنون از بهترین سفرنامه‌های جهان است که اطلاعات خوبی از غرب تا شرق را در اختیارمان می‌گذارد.

سفرنامه‌ی برادران امیدوار

عیسی و عبدالله امیدوار در سال 1333 سفر خود را با موتورسیکلت از تهران شروع می‌کنند و 10 سال سفر می‌کنند. آن‌ها یکی‌یکی قاره‌ها را زیر پا می‌گذارند و در لحظه‌لحظه‌ی سفرشان تجربه‌‌های جدید به دست می‌آورند و تا جایی‌که می‌توانند از سفرشان مستندسازی می‌کنند. به هر شهری که می‌رسند در دانشگاه‌ها و کالج‌های آن شهرها درباره‌ی تجربیاتشان از سفر سخنرانی می‌کنند و فیلم‌هایی که به زحمت تهیه‌کرده‌اند را به دیگران نشان می‌دهند. کم‌کم از تجربیات برداران امیدوار مقالات بسیاری در معتبرترین نشریات دنیا چاپ می‌شود و همهمردم جهان این دو جهانگرد موتورسوار ایرانی را می‌شناسند طوری‌که با ورود به بعضی کشورها با روسای جمهور و نخست‌وزیر آن کشورها به گفتگو می‌پردازند. در نهایت عیسی امیدوار کتاب سفرنامه‌شان را می‌نویسد و عکس‌های رنگی و سیاه سفیدی که از نقاط مختلف دنیا گرفته‌اند را در آن استفاده می‌کند.
می‌گویند مسیر برادران امیدوار در سفرنامه‌شان به این شکل است: افغانستان، کابل، پاکستان، سیلان، هندوستان، صعود به هیمالیا، بوتان، تبت، برمه، مالایا، سنگاپور، اندونزی، بنارس، استرالیا، فیلیپین، ویتنام، لائوس، کامبوج، سیام، هنگ‌کنگ، ژاپن، توکیو، هیروشیما، آلاسکا، قطب شمال، کانادا، ایالات‌متحده، شیکاگو، نیویورک، هالیوود، آمریکای مرکزی، مکزیک، گواتمالا، السالوادور، کاستاریکا، پاناما، جنگل‌های آمازون، آمریکای جنوبی، پرو، بولیوی، شیلی، آرژانتین، اروگوئه، پاراگوئه، برزیل، انگلستان، فرانسه، بلژیک، هلند، دانمارک، آلمان، اتریش، سویس، ایتالیا، یوگسلاوی، یونان، ترکیه و ایران. آن‌ها این مسیر را در طی شش سال سفر می‌کنند و بعد دوباره سفر خود را به قاره‌ی افریقا ادامه می‌دهند.

سفرنامه‌ی ناصرخسرو

ناصرخسروی قبادیانی در سال 437 هجری قمری سفرش را از مرو شروع می‌کند، از شهرهای مختلف می‌گذرد و به نیشابور می‌رسد. سپس سمنان و بعد قزوین و خلاصه می‌رسد به شمیران. سپس به سمت تبریز سفرش را ادامه می‌دهد و از آن‌جا به دیار بکر می‌رود. مسیرش را به سمت قدس، مکه، مدینه و شام ادامه می‌دهد و به سمت مصر می‌رود. سودان را سیاحت می‌کند و دوباره به جده برمی‌گردد و سپس مسیر بازگشت را تا بلخ طی می‌کند. او در کتاب خود از تجربیاتش در سفر می‌گوید. تجربیات او یکی از بهترین سفرنامه‌های مکتوب جهان را به وجود می‌آورد.

وحشی

این کتاب توسط شریل استراید نوشته شده است که هم سبک کلاسیک دارد و هم سبک مدرن. او 1100 مایل را طی می‌کند و در این مسیر سرگذشت و سفرنامه‌ی خود را می‌نویسد که چطور از صحرای موهاو می‌گذرد و خود را به کالیفرنیا می‌رساند. نکته جالب سفر شریل این است که او پیاده این مسیر را طی می‌کند و در راه با حوادث گوناگونی مواجه می‌شود. بنابراین کسانی که به سفر پیاده و با کوله‌پشتی علاقه دارند می‌توانند تجربیات او را که با زبانی ساده و صمیمی نوشته‌شده در این کتاب بخوانند. سفرنامه شریل استراید که بیشتر به یک کتاب انگیزیشی برای بانوان می‌ماند به صورت فیلمی در آمد که حتی بیش از پیش آن را در نگاه مخاطب جلوه داد.

هنر سیر و سفر

آلن دو بوتون در این کتاب درباره‌ی سفر سخن می‌گوید. شاید نشود گفت که این کتاب یک سفرنامه است اما کتابی بسیار زیبا و مهم درباره‌ی سفر است. او در این کتاب درباره‌ی این سخن می‌گوید که کجا برویم و اصلاً چرا برویم؟ بسیاری از کتاب‌ها با مضمون سفر در حقیقت رؤیاهای ما را در مورد سفر بازسازی می‌کنند، اما دو بوتون نگاهی وحشیانه، صادقانه و فلسفی به دلیل سفر ما می‌اندازد و حقایقی که ما نمی‌خواهیم ببینیم یا باور کنیم را به ما می‌گوید. او می‌گوید که خیالات ما درباره یک مکان اغلب می‌تواند بهتر از واقعیتی باشد که پس از رسیدن به آن برخورد می‌کنیم. بنابراین بهتر است خیال‌بافی نکنیم و با یک سفر واقعی روبه‌رو شویم. او لحظات پیش پا افتاده‌ی سفر را که اغلب ما را خسته می‌کند، فوق‌العاده توصیف می‌کند و از هرلحظه‌ی سفر تجربه‌ای عمیق می‌سازد.

کیمیاگر

در ایران کمتر کسی است که کیمیاگر را نشناسد. پائولو کوئلیو این کتاب را نوشته است و این که به‌عنوان کتابی در میان سفرنامه‌ها معرفی می‌شود از این جهت است که باز هم نگاهی فلسفی و بسیار عمیق به سفر دارد و از این حیث می‌تواند سفرنامه‌ای کامل باشد. بیشتر مسافران در جستجوی چیزی در ماجراهای خود هستند، خواه مکان‌های شگفت‌انگیز باستانی باشد یا خوشمزه‌ترین وعده‌های غذایی در جهان. در حالی‌که مشغول جستجوی چیزی در بیرون هستیم، معمولاً در نهایت می‌توانیم قطعه‌ای از خود را که هرگز نمی‌دانستیم آن‌جاست، کشف کنیم. این دقیقاً همان چیزی است که در کتاب کیمیاگر پائولو کوئلیو اتفاق می‌افتد.
کیمیاگر داستان جذاب یک چوپان آندلوسی را روایت می‌کند که می‌خواهد در جستجوی گنج سفر کند. اما به جای ماجراهای خود، خودش را پیدا می‌کند. کوئلیو سفری مهم را به ما نشان می‌دهد؛ سفر درس‌ها و داستان‌های جذاب مارها، عشق، تپه‌های شنی و کیمیاگری.

ولگردی: راهنمای غیرمعمول هنر سفرهای طولانی مدت جهانی

رولف پاتس در این کتاب داستان یک جهانگرد را روایت می‌کند. برخی افراد چنان شیفته‌ی سفر می‌شوند که تعطیلات دو هفته‌ای سالانه هرگز آن‌ها را سیر نمی‌کند. آن‌ها زندگی کولی‌وار را دوست دارند و برای رسیدن به این شیوه‌ی زندگی تلاش‌های زیادی می‌کنند. دان فارشو (Dane Faurschou) یک موج‌سوار، کوهنورد و عکاس است که از سال 2007 بی‌وقفه به مسافرت می‌رود. او می‌فهمد که طراوت و آرامش دقیقاً چه چیزهایی به انسان می‌آموزد و چه چیزی برای ساختن زندگی در جاده لازم است.
بنابراین هر کسی که بیشتر از متوسط تعطیلات هفتگی کریسمس به مسافرت فکر می‌کند می‌تواند چیزی از این کتاب بیاموزد، از نحوه‌ی بودجه‌بندی هنگام سفر تا تغییر ذهنیت کلی نسبت به پول. او می‌گوید سفر رابطه‌ی من را با پول و دارایی تحت‌تأثیر قرارداد و کمک کرد تا زندگی خود را به حداقل برسانم و به من آموخت که چگونه پول را به‌گونه‌ای خرج کنم که اجازه دهد سفرم را تا زمانی‌که می‌خواهم طولانی کنم. این می‌تواند یکی از هیجان‌انگیزترین و آموزنده‌ترین سفرنامه‌های مکتوب جهان باشد.

سخن آخر

خواندن «سفرنامه های مکتوب جهان» بینشی عمیق از سفر، انگیزه‌ی سفر و سبک و سیاق آن در دوران‌های گذشته را به ما می‌دهد. به علاوه‌ی اینکه سفرنامه‌ها ما را با حال و هوای گذشته‌ی مقصدها، شهرها، روستاها، کشورها و قاره‌های جهان آشنا می‌کنند. بی‌راه نیست اگر بگوییم که سفرنامه‌های مشهور جهان نقشه‌ی راهی برای بسیاری از گردشگران امروزی بوده‌اند.