ورود
راهنمای پیاده روی اربعین

راهنمای پیاده روی اربعین در سال 140۳

زمان برای مطالعه 5 دقیقه
  • ...
  • ...
  • تعداد کلمات

دل که هوای رفتن می‌کند، پیاده و سواره نمی‌شناسد، پیر و جوان سرش نمی‌شود، دل است دیگر، هوای پرواز دارد، هوای دیدار، زیارت، سر تعظیم بر آستان ساییدن: «السلام علیک یا اباعبدالله الحسین».

راهنمای پیاده‌روی اربعین 140۳، هم برای زائراولی‌هاست و هم برای کسانی که سعادت حضور چندباره در این مراسم بی‌مانند را دارند. زیارت با پای پیاده آن‌قدر تجربه ناب و بی‌مثالی‌ست که هیچ‌وقت درباره رنج‌های سفر و دشواری‌های آن چیزی نمی‌شنویم. همین‌طور، لذت پذیرایی از زائران کربلا آن‌قدر شیرین است که کافی‌ست زبان باز کنید تا ملزومات سفرتان آماده شود و حتی متوجه نشوید چطور این راه را پیمودید. اما بهرحال، این سفر هم با توجه به افزایش هر ساله زائران، قوانین دولت‌ها و همچنین شرایط آب‌وهوایی عراق، الزامات و ملاحظات خاص خودش را دارد. برای همین این مطلب را به صفر تا صد سفر به کربلا در ایام اربعین اختصاص داده‌ایم تا بدون دغدغه و با آگاهی کامل، راهی زیارت اباعبدالله و قبور شهدا شوید.


در راهنمای پیاده روی اربعین می‌خوانید:


بلیط هواپیما، ارزان‌تر از همه‌جامقایسه قیمت و خرید

تاریخ شروع پیاده‌ روی اربعین 140۳

تاریخ شروع پیاده روی اربعین حسینی

تاریخ اربعین در سال 140۳ برابر است با ⭐ یکشنبه ۴ شهریور 140۳ مصادف با ۲۵ آگوست 202۴ میلادی و 20 صفر سال 144۶ قمری.
بیشتر زائران و عزاداران امام حسین (ع)، از روز شانزدهم ماه صفر (4 الی 5 روز قبل از تاریخ اربعین) پیاده‌روی خود را شروع می‌کنند. البته قانون و قاعده مشخصی برای شروع پیاده‌روی اربعین وجود ندارد و همه‌چیز به زمان‌بندی و برنامه‌ریزی شما بستگی دارد، اما شروع پیاده‌روی اربعین در این بازه زمانی، یعنی همراهی با خیلِ پرشورِ جمعیت دوستداران اهل بیت (ع).

📌پیشنهاد می‌کنیم تا قبل شانزدهم ماه صفر خود را به شهر نجف برسانید و از روزهای شانزدهم - هفده‌ام پیاده‌روی اربعین را از نجف شروع کنید.


سریع و سیر قطار بگیرخرید آنلاین

هزینه پیاده روی اربعین در سال 140۳ چقدر است؟

شرکت در پیاده‌روی اربعین، هزینه زیادی نمی‌خواهد. زائران کربلا از پرداخت عوارض خروج از کشور معاف هستند و تمام خرج‌های معمول سفر مثل اقامت و خوردوخوراک نیز کاملا رایگان در اختیار شما قرار می‌گیرند. تنها هزینه‌ای که باید برای پیاده‌روی اربعین بپردازید، هزینه رفت‌وآمد است. 

برای سفر زمینی به کربلا، ابتدا باید با خرید بلیط هواپیما اربعین، بلیط اتوبوس، بلیط قطار یا با اتوموبیل شخصی خودتان را به مرزهای ایران برسانید و از مرز، با استفاده از سواری‌ها، خودتان را به نجف برسانید و پیاده‌روی را شروع کنید.

هزینه سواری‌ها، متفاوت است و معمولا در ایام اربعین بیشتر هم می‌شود اما بطور میانگین این اعداد را در ذهن داشته باشید:

⭐⭐⭐

مرز

وسیله

هزینه

مهران به نجف

اتوبوس

9 تا 13 هزار دینار

مهران به نجف

ون

۱۵ تا ۱۸ هزار دینار

مهران به نجف

سواری

۲५ تا ۳۰ هزار دینار عراق

مهران به کربلا

اتوبوس

8 تا 12 هزار دینار

مهران به کربلا

ون/مینی‌بوس

13 تا 15 هزار دینار

مهران به کربلا

سواری

25 هزار دینار

شلمچه به نجف

اتوبوس/ون

12 تا 15 هزار دینار

شلمچه به نجف

سواری

25 هزار دینار

شلمچه به کربلا

اتوبوس/ون

18 تا 22 هزار دینار

شلمچه به کربلا

سواری

28 تا 32 هزار دینار

خسروی به نجف

اتوبوس

12 تا 16 هزار دینار

خسروی به نجف

ون

15 تا 19 هزار دینار

خسروی به نجف

سواری

25 تا 30 هزار دینار

خسروی به کربلا

اتوبوس

10 تا 15 هزار دینار

خسروی به کربلا

ون

15 تا 18 هزار دینار

خسروی به کربلا

سواری

25 هزار دینار



تاریخچه پیاده روی اربعین حسینی

The beauties of Arbaeen Hosseini

اولین پیاده‌روی اربعین چه سالی بود؟ ممکن است شما هم این سوال را از خودتان پرسیده باشید اما باید بدانید که جواب دقیقی برای این سوال وجود ندارد. جالب است بدانید که این سنت از زمان امامان معصوم رواج داشته است. برخی منابع هم نقل می‌کنند که پیاده‌روی اربعین در اواسط قرن 13 هجری توسط مرتضی انصاری آغاز شد.

این آیین پس از شیخ انصاری کم‌رنگ شد اما با تلاش روحانیانی از جمله محدث نوری، از سر گرفته شد. جالب است بدانید که حزب بعث که در اواخر قرن 14 قمری بر عراق تسلط داشت، ابتدا سعی کرد که از این مراسم بهره‌برداری سیاسی کند اما به این هدف نرسید و از همین رو در سال 1397 قمری (1355 شمسی)، پیاده‌روی اربعین و برقراری موکب‌ها را ممنوع اعلام کرد. با این وجود، مردم نجف در 15 صفر همان سال، مراسم را از سر گرفتند که این حرکت با خشونت شدید حکومت صدام حسین روبه‌رو شد و حتی عده‌ای کشته و زندانی شدند.

با سقوط حزب بعث در سال 1381 شمسی، پیاده‌روی اربعین پرشکوه‌تر از گذشته ادامه پیدا کرد و حالا هر سال، به تعداد زائرانی که این مسیر را طی می‌کنند، اضافه می‌شود. درحال‌حاضر، پیاده‌روی اربعین به یکی از زیباترین و قدرتمندترین نمادهای همبستگی بین مسلمانان تبدیل شده و هر سال، پیر و جوان، سنی و شیعه، از همه کشورهای دنیا خودشان را به خاک عراق می‌رسانند تا این مراسم را بهتر از سال‌های گذشته برگزار کنند.

شرایط لازم برای سفر به کربلا

شرایط پیاده روی اربعین کربلا چیست؟ در این قسمت از راهنمای پیاده‌روی اربعین حسینی، به قوانین و شرایط سفر به عراق در سال 140۳ می‌پردازیم.


قدم اول: ثبت نام در سامانه سماح

سامانه سماح برای شرکت در پیاده روی اربعین

پُرتکرارترین سوال این روزهای زائرانی که قصد شرکت در پیاده‌روی اربعین را دارند این است که سامانه سماح چیست و آیا ثبت‌نام در آن ضرورت دارد؟

سامانه سماح برای آگاهی از تعداد زائران اربعین ایجاد شده تا خدمات رفاهی، درمانی، بیمه‌ای و حمل‌ونقل مناسب برای تمام زوار پیش‌بینی شود. ثبت‌نام در این سامانه به مدیریت بهتر مرزها و رفع مشکلات ورود و خروج کشور نیز کمک خواهد کرد.

تمام متقاضیان شرکت در پیاده‌روی اربعین، ملزم به ثبت‌نام در سامانه سماح هستند. تهیه بلیط، دریافت گذرنامه زیارتی اربعین و دریافت ارز زیارتی، منوط به ثبت‌نام در این سامانه است. زائران می‌توانند به صورت اینترنتی یا با مراجعه به دفاتر حج و زیارت در این سامانه نام‌نویسی کنند.

هزینه ثبت‌نام در سامانه سماح، درواقع حق بیمه‌ای است که شما باید برای سفر خود بپردازید. 3 بسته بیمه‌ای برای مسافران با قیمت‌ها و پوشش‌های درمانی مختلف ایجاد شده و زوار می‌توانند بنا به نیاز خود، یکی از بسته‌ها را انتخاب کنند.

  • امکان ثبت‌نام در این سامانه به صورت خانوادگی و گروهی نیز وجود دارد.
  • با انتخاب تاریخ و مرز خروجی در سامانه سماح، نمودار ترافیک روزانه سال گذشته آن مرز در تاریخ موردنظر قابل مشاهده است.
  • امکان دسترسی به دانستنی‌های سفر به کربلا، اطلاعات مرزها و ملاحظات بهداشتی، درمانی، فرهنگی و آموزشی از طریق این سامانه وجود دارد.

شرایط سامانه سماح برای بیماران چیست؟

پیاده روی اربعین 1401

افراد با شرایط و بیماری‌های زیر نمی‌توانند در سامانه سماح ثبت‌نام و در پیاده‌روی شرکت کنند:

  • افراد مبتلا به بیماری دیابت با قند ناشتای 250 یا زخم یا عفونت اندام
  • افراد با مشکل کلیوی
  • بیماران رتینوپاتی پیشرفته
  • بیماران قلب و عروق
  • بیماران مبتلا به سرطان که در حال درمان هستند و یا شرایط جسمی نامطلوبی دارند
  • بیماران مبتلا به آسم یا COPD شدید و کنترل‌نشده
  • افراد مبتلا به بیماری‌های واگیردار، مخصوصا بیماری‌های تنفسی، گوارشی و پوست.
  • افراد دارای بیماری حاد تب‌دار، در صورتی که تا ۷۲ ساعت بدون استفاده از داروهای تب‌بر بهبود نیابند، نمی‌توانند به این سفر بروند.

افراد با شرایط زیر، منعی برای سفر ندارند، اما بهتر است از ثبت‌نام در سامانه سماح و شرکت در پیاده‌روی اربعین خودداری کنند:

  • زنان باردار
  • افراد بالای ۶۰ سال
  • افراد داری بیماری زمینه‌ای
  • افراد دارای فشار خون بالای کنترل نشده
  • افراد دارای دیابت کنترل نشده
  • افراد چاقی که ضریب توده بدنی آن‌ها بالای ۴۰ است
  • افرادی که ضعف یا نقض سیستم ایمنی دارند
  • افرادی که به صورت مزمن از ترکیبات حاوی سالیسیلات استفاده می‌کنند

قدم دوم: مدارک لازم برای پیاده ‌روی اربعین

شرایط پیاده روی اربعین

اخذ ویزا برای سفر به عراق در ایام اربعین الزامی نیست و شما برای عبور از مرزهای ایران و عراق، فقط به مدارک شناسایی و گذرنامه (پاسپورت) نیاز دارید. زوار می‌توانند با گذرنامه‌های بین‌المللی و زیارتی یا گذرنامه موقت، وارد کشور عراق شوند.

گذرنامه معمولی باید از زمان خروج از کشور، بیشتر از 6 ماه اعتبار داشته باشد. اگر گذرنامه ندارید یا در آینده نزدیک به آن احتیاج پیدا نمی‌کنید، توصیه می‌کنیم برای دریافت گذرنامه موقت اربعین اقدام کنید. این گذرنامه یک‌بار مصرف است و ظرف 48 تا 72 ساعت صادر می‌شود. این گذرنامه که با نام برگه تردد موقت هم شناخته می‌شود.

دانشجویانی که سربازی نرفته‌اند و کسانی که جزو مشمولان غایب قرار می‌گیرند نمی‌توانند از این برگه تردد استفاده کنند.


خرید بلیط هواپیما اربعین در سال 140۳

زائران اربعین

قبل از این که سراغ مسیرهای زمینی سفر به کربلا بپردازیم، راجع به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های این روزهای زائران صحبت می‌کنیم. بسیاری از افراد به دلایل مختلف ترجیح می‌دهند با خرید بلیط هواپیما اربعین راهی نجف و پیاده‌روی اربعین شوند. شما می‌توانید ارزان‌ترین بلیط‌های اربعین را همین حالا از سایت یا اپلیکیشن یوتراوز رزرو کنید.

مسیرهای مختلف پیاده روی اربعین

مسیر پیاده‌روی اربعین

اغلب زائران عراقی، پیاده‌روی را از خانه خود، در هر شهری که هستند، آغاز می‌کنند اما مسیر اصلی پیاده‌روی اربعین که موکب‌ها در آن برپا می‌شوند، جاده نجف تا کربلاست. فاصله نجف تا کربلا فقط 80 کیلومتر است که اگر بخواهید بدون هیچ استراحتی این مسافت را طی کنید، 17 ساعت در راه هستید.

پیاده‌روی از مرز ایران و عراق تا کربلا

بعضی از زائران پیاده‌روی خود را از مرزهای مشترک ایران و عراق (مهران، خسروی، چذابه و شلمچه) شروع می‌کنند. اگر شما هم قصد دارید پیاده‌روی خود را از این مرزها شروع کنید، باید بدانید که از مرزهای ایران تا کربلا حدود 300 کیلومتر راه است که طی‌کردن این مسیر با پای پیاده حدودا 54 ساعت طول می‌کشد.

پیاده‌روی اربعین از نجف تا کربلا

مسیرهای پیاده روی اربعین حسینی

همان‌طور که گفتیم، پیاده‌‌روی اصلی اربعین، مسیر نجف تا کربلاست. شما می‌توانید با استفاده از اتوبوس‌ها و سواری‌هایی که در مرز ایران و عراق وجود دارد، خودتان را به نجف برسانید و باقی مسیر را پیاده طی کنید.

پیاده‌ روی اربعین از کجا شروع می‌شود؟

مسیر پیاده‌روی اربعین حسینی از درب باب‌الساعه حرم امام علی (ع) آغاز می‌شود. برای رسیدن به جاده اصلی، کافی‌ست وارد خیابان امام زین‌العابدین شوید و مسیر را تا بزرگراه کربلا ادامه دهید. پیداکردن مسیر پیاده‌روی با توجه به تعداد زیاد زائران، به هیچ عنوان کار سختی نیست و حتی اگر نتوانید تابلوها را بخوانید، می‌توانید جمعیت را دنبال کنید.

مسیر پیاده‌ روی اربعین چند کیلومتر است؟

مسافت پیاده‌روی اربعین (نجف تا کربلا) حدود 80 کیلومتر است.

پیاده‌روی اربعین چند روز طول می کشد؟

 در حالت عادی تقریبا 17 ساعت طول می‌کشد تا این مسافت را طی کنید، اما با توجه به شلوغی ایام اربعین، ممکن است این زمان به 25 ساعت افزایش پیدا کند. یک فرد عادی معمولا این مسافت را در 2 الی 3 روز طی می‌کند.

در مسیر پیاده‌روی نجف تا کربلا ستون‌های شماره‌گذاری‌شده‌ای قرار دارد که می‌توانید از آن‌ها برای پیداکردن مسیر و پیداکردن همراهان خود یا آدرس‌دادن استفاده کنید. این ستون‌ها را با نام «عمود» می‌شناسند. فاصله هر عمود از عمود بعدی، 50 متر است؛ یعنی در هر 1 کیلومتر 20 عمود قرار دارد. تعداد کل عمودها در مسیر جاده نجف تا کربلا 1452 عدد است.

مسیر قدیمی پیاده‌روی اربعین حسینی

بد نیست بدانید که یک مسیر دیگر هم از نجف به کربلا وجود دارد که به «طریق العلماء» یا «طریق الفرات» مشهور است. این مسیر از کنار رود فرات می‌گذرد و کمی طولانی‌تر از جاده اصلی نجف تا کربلاست. زمانی که پیاده‌روی اربعین از طرف حزب بعث ممنوع شده بود، برخی از مردم و علما، از این مسیر برای رسیدن به نجف استفاده می‌کردند.

مرزهای مشترک ایران و عراق برای اربعین 140۳

مرزهای ایران و عراق برای پیاده روی اربعین

جالب است بدانید که مرز ایران و عراق، طولانی‌ترین مرز خاکی ایران با کشورهای همسایه است. این مرز با 1610 کیلومتر طول، از عمیق‌ترین قسمت اروند‌رود (شط‌العرب) شروع می‌شود و در مرز مشترک ایران، عراق و ترکیه به پایان می‌رسد. استان‌های خوزستان، ایلام، کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی در حاشیه این مرز قرار گرفته‌اند و شما می‌توانید با توجه به محل زندگی خود یکی از مرزهای مهران، خسروی، چذابه و شلمچه را برای عبور انتخاب کنید.

مرز مهران برای پیاده‌روی اربعین

📍 آدرس: استان ایلام، 85 کیلومتری شهر ایلام، شهر مهران، پایانه مرزی شهید حاج قاسم سلیمانی (مشاهده روی نقشه)

  • فاصله مهران تا کربلا: ۲۸۰ کیلومتر
  • فاصله مهران تا نجف: 303 کیلومتر
  • ساعت فعالیت: شبانه‌روزی
مرز مهران برای پیاده روی اربعین

مرز مهران که در استان ایلام واقع شده، یکی از فعال‌ترین مرزهای رسمی ایران است. در این مرز 30 گیت خروجی ساخته شده تا زائران بتوانند در کوتاه‌ترین مدت ممکن، از مرز خارج شوند و در صف‌های انتظار نمانند. از امکانات این مرز می‌توان به 20 دستگاه اتوبوس آمبولانس، ظرفیت پارک 180 هزار خودرو، 2 هزار سرویس بهداشتی و حمام، آب‌سردکن سایبان و مه‌پاش اشاره کرد.

برای رسیدن به نجف از مرز مهران، از شهرهای بدره، کوت، نهمانیه، شوملی و دیوانیه می‌گذرید. معمولا زائرانی که در استان‌های ایلام، مرکزی، تهران، قزوین، قم، البرز، گیلان، گلستان، لرستان و همدان سکونت دارند، مرز مهران را برای خروج از کشور انتخاب می‌کنند.

مرز خسروی (المنذریه عراق) برای پیاده‌روی اربعین

📍 آدرس: استان کرمانشاه، 15 کیلومتری جنوب غرب شهرستان قصر شیرین، انتهای جاده 48 (مشاهده روی نقشه)

  • فاصله مرز خسروی تا کربلا: 315 کیلومتر
  • فاصله مرز خسروی تا نجف: 380 کیلومتر
  • ساعت فعالیت: 7 صبح الی 17 عصر (در ایام اربعین بصورت شبانه‌روزی)
مرز خسروی برای پیاده روی اربعین

قدیمی‌ترین مرز مشترک ایران و عراق برای پیاده‌روی اربعین، مرز خسروی در شهرستان قصرشیرین کرمانشاه است. دستور استقرار 3 بیمارستان صحرایی در سه‌راهی نصرآباد، نزدیک نقطه صفر مرزی خسروی داده شده و قرارگاه 7 هکتاری وزارت دفاع نیز آماده پذیرایی از زائرانی‌ست که این مرز را برای تردد انتخاب می‌کنند. از امکانات این قرارگاه می‌توان به 4 دستگاه سوله جهت اسکان و پذیرایی، درمانگاه، آشپزخانه، امکانات بهداشتی و پارکینگ اشاره کرد.

موکب سپاه نیز در کمربندی قصرشیرین قرار گرفته و ظرفیت اسکان 3 هزار زائر و خودرو را دارد. البته برای پارک خودرو می‌توانید از پارکینگ موکب ارتش، در 20 کیلومتری مرز خسروی نیز استفاده کنید. در طرح توسعه این پایانه، 92 گیت جدید در دست احداث قرار دارد که تا پایان مرداد، آماده عبور و مرور زائران می‌شوند. سایت‌های سیار تلفن همراه ایرانسل و همراه‌اول نیز در این مرز مستقر شده‌اند تا کیفیت ارتباط زائران حفظ شود.

استان‌های کرمانشاه، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، زنجان، اردبیل و کردستان از نزدیک‌ترین استان‌ها به مرز خسروی هستند.

مرز شلمچه برای پیاده‌روی اربعین

📍 آدرس: خوزستان، 15 کیلومتری خرمشهر، روستای شلمچه (مشاهده روی نقشه)

  • فاصله شلمچه تا کربلا: 549 کیلومتر
  • فاصله شلمچه تا نجف: 460 کیلومتر
  • ساعت فعالیت: شبانه‌روزی
مرز شلمچه برای پیاده روی اربعین


مرز شلمچه، دورترین مرز ایران و عراق تا نجف است. این مرز که در شمال‌غربی شهر خرمشهر قرار گرفته، یکی از پایانه‌های مهم برای عبور و مرور زائران اربعین حسینی در این سال‌ها بشمار می‌رود. با احداث دروازهای جدید گذرنامه در مرز شلمچه، تردد مسافران آسان‌تر و سریع‌تر سال‌های گذشته انجام می‌شود.

از امکانات بهداشتی و درمانی مستقر در این مرز می‌توان به 2 بیمارستان صحرایی، 6 اتوبوس آمبولانس، 50 آمبولانس و 4 بالگرد امدادی اشاره کرد. این امکانات از 27 مرداد تا 19 شهریور بصورت رایگان در اختیار زائران قرار می‌گیرند. مجتمع‌های رفاهی، تعداد قابل توجهی سرویس بهداشتی ، سایبان و مه‌پاش از دیگر امکانات رفاهی مرز شلمچه برای اربعین 140۳ هستند.

در صورتی که از شلمچه راهی نجف باشید، باید از شهرهای بصره و دیوانیه عبور کنید. این مرز، برای زائران استان‌های اصفهان، کهکیلویه و بویراحمد، فارس، خراسان رضوی، تهران، چهارمحال و بختیاری، کرمان، خوزستان، سیستان و بلوچستان، هرمزگان و بوشهر مناسب است.

🔔 اتباع سایر کشورها می‌توانند از این مرز برای خروج از کشور استفاده کنند.

مرز چذابه (شیب عراق) برای پیاده‌روی اربعین

📍 آدرس: استان خوزستان، شهرستان دشت آزادگان، بخش بستان، جاده بستان _ چذابه (مشاهده روی نقشه)

  • فاصله چذابه تا کربلا: 460 کیلومتر
  • فاصله چذابه تا نجف: 390 کیلومتر
  • ساعت فعالیت: شبانه‌روزی
مرز چذابه برای پیاده روی اربعین

مرز چذابه در 15 کیلومتری غرب خرمشهر، 110 کیلومتری خرمشهر قرار دارد و یکی از مرزهای اصلی تردد زائران اربعین حسینی بشمار می‌رود. با دیوارکشی این مرز، توقفگاه‌های امنی برای پارک خودرو به ظرفیت 15 هزار خودرو ایجاد شده است. 2 هزار و 700 متر سایبان هم برای توقف زائران در این مرز ایجاد شده و تعمیرات اساسی سرویس‌های بهداشتی، احداث سقاخانه و محوطه‌سازی این منطقه نیز در حال اجراست و تا نیمه مرداد به پایان می‌رسد.

زائرانی که از مرز چذابه وارد عراق می‌شوند باید از شهرهای مشرح، العماره، فجر، آفک، دیوانیه و شامیه گذر کنند تا به نجف برسند. معمولا شهروندان استان‌های خوزستان، اسفهان، خراسان جنوبی، کرمان، فارس، سمنان، تهران، یزد، خراسان شمالی و خراسان رضوی این مرز را برای خروج از کشور انتخاب می‌کنند.

 مرز باشماق؛ پایانه مرزی جدید ایران برای اربعین 140۳

📍 آدرس: استان کردستان، شهرستان مریوان، بخش خاوومیرآباد، روستای باشماق (مشاهده روی نقشه)

  • فاصله باشماق تا کربلا: 463 کیلومتر
  • فاصله باشماق تا نجف: 548 کیلومتر
  • ساعت فعالیت: 4:30 صبح تا 17 عصر

پایانه مرزی باشماق که در 17 کیلومتری غرب مریوان قرار گرفته، در گذشته برای تبادل کالا مورد استفاده قرار می‌گرفت اما از سال گذشته و با افزایش زیرساخت‌های لازم، از زائران اربعین حسینی نیز پذیرایی می‌کند. در مجموع 34 گیت در این مرز ساخته شده که فقط 6 گیت تجاری هستند و باقی آن‌ها برای تردد مسافران در نظر گرفته شده‌اند.

بیشتر امکانات این مرز، از جمله اکیپ‌های امدادی، درمانی و خدماتی بصورت سیار در مرز باشماق ایجاد شده تا در زمان کوتاه باقی‌مانده تا اربعین، مشکلی برای زائران ایجاد نشود. این مرز با ظرفیت عبور 50 هزار نفر در روز، نقش بزرگی در کاهش حجم شلوغی مرزها ایفا خواهد کرد.

اگر از باشماق راهی نجف باشید، باید از شهرهای سلیمانیه، کرکوک و بغداد بگذرید.

🔔 ورود خودرو شخصی به مرز باشماق ممنوع است و زائران باید خودرو خود را در شهر مریوان پارک کنند و با استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی رایگان خودشان را به مرز باشماق برسانند.

پایانه مرزی تمرچین

📍 آدرس: استان آذربایجان غربی، شهرستان پیرانشهر، کیلومتر 11 جاده گمرک پیرانشهر (مشاهده روی نقشه)

  • فاصله تمرچین تا کربلا: 600 کیلومتر
  • فاصله تمرچین تا نجف: 680 کیلومتر
  • ساعت فعالیت: شبانه‌ روزی
پایانه مرزی تمرچین

مرز تمرچین در ۱۵ کیلومتری غرب پیرانشهر، جنوب آذربایجان غربی قرار دارد و امسال برای سومین سال پیاپی یکی از 6 گذرگاه اعزام عاشقان سفر اربعین است. مرز تمرچین به خاطر شرایط آب‌وهوایی مساعد و امکانات رفاهی یکی از گذرگاه‌های محبوب زائرین کربلا است. در حال حاضر 90 موکب در حال آماده‌سازی و ارائه خدمت به مسافرین اربعین است.

همچنین پارکینگ‌های شهرستان پیرانشهر ظرفیت حداکثری خود را که حدود 50 هزار دستگاه خودرو است را اعلام کرده‌اند.


بهترین زمان برای عبور از مرز ایران و عراق

پباده روی اربعین

در تمام این سال‌ها، شلوغی، ازدحام و انتظار پشت گیت‌ها، بزرگ‌ترین مشکل زوار بوده است اما در طول سال‌های اخیر با افزایش تعداد گیت‌ها در هر 5 مرز، انتظار می‌رود که زائران بتوانند در هر ساعت از روز، بدون معطلی مراحل بازرسی را پشت‌سر بگذرانند. با این حال، توصیه می‌کنیم طوری برنامه‌ریزی کنید که صبح زود یا ساعات اولیه شب به مرز برسید تا با جمعیت کمتری روبه‌رو شوید.

در خطوط قبلی، به راه‌حل دیگری هم اشاره کردیم که مربوط به قابلیت‌های سامانه سماح بود. شما می‌توانید هنگام ثبت‌نام در این سامانه و انتخاب مرز خود برای خروج از کشور، حجم تردد در ساعات مختلف روز و در تاریخ‌های متفاوت را مشاهده کنید و مطابق با آن برای سفر خود برنامه‌ریزی کنید.

بهترین زمان روز برای شروع پیاده روی اربعین

در گذشته مردم پیاده‌روی اربعین را از ساعات اولیه صبح شروع می‌کردند تا بتوانند با غروب آفتاب، به استراحت بپردازند. اما از آن‌جایی که واقعه اربعین امسال مصادف با فصل تابستان است، توصیه می‌کنیم این روند را برعکس طی کنید. یعنی پیاده‌روی اربعین را از غروب آفتاب شروع کنید و نماز صبح برای استراحت و خواب توقف کنید.

شرایط پیاده‌ روی اربعین برای خانم‌ ها

پیاده روی اربعین برای خانم ها

جمعیت زنان در پیاده‌روی اربعین نه تنها کمتر از مردان نیست، که با آن‌ها برابری می‌کند. زنان عراقی را شاید بیشتر از زنان ایرانی و سایر ملیت‌ها ببینید که عازم کربلا هستند. حضور زنان رنگ‌وبویی دیگر به پیاده‌روی اربعین داده و این سفر را به رویدادی خانوادگی تبدیل کرده است.

پیاده‌ روی اربعین برای زنان باردار

پیاده‌روی اربعین برای زنان باردار باید با دستور پزشک معالج‌شان باشد. این سفر طولانی‌ست و به طور متوسط، سه روز (با پای پیاده) طول می‌کشد. قبل از سفر با پزشک معالج خود مشورت کنید و تنها در صورتی عازم این سفر شوید، که سلامت شما و نوزادتان به خطر نیفتد.

صرف غذا در پیاده روی اربعین

پخت نان برای زائران اربعین

پیاده‌روی اربعین یک حرکت دسته‌جمعی است و چند روز طول می‌کشد. در طول این مسیر چند روزه، ایستگاه‌هایی برای رسیدگی به زائران از لحاظ درمانی، فرهنگی، تامین غذا و نوشیدنی و کارهای خدماتی دیگر مثل خیاطی، کفاشی و واکس‌زنی در نظر گرفته شده‌ است. این ایستگاه‌ها که شبیه خیمه و تکیه‌های بزرگ هستند «موکب» نامدارند. پذیرایی زائران بصورت تمام و کامل در موکب‌ها انجام می‌شود.

ساعت توزیع غذا

پذیرایی در پیاده روی اربعین

تمام وعده‌های غذایی رایگان است و با دل‌وجان طبخ و سرو می‌شود. عراقی‌ها به اصرار شما را به خانه‌هاشان دعوت می کنند تا مهمان‌شان شوید و از این طریق در ثواب زیارت اربعین با شما شریک باشند. اما بهترین جا برای صرف غذا همان موکب‌هایی است که در طول مسیر آماده‌ی پذیرایی و اسکان زائران شده‌اند.

اگرچه امکانات پخت‌وپز در موکب‌ها فراهم است و غذا به فراوانی طبخ و سرو می ‌شود، اما بهتر است به ساعات سرو غذا هم توجه کنید. صبحانه را معمولا از بعد از نماز صبح تا حوالی ساعت 8 توزیع می‌کنند، ناهار را از ساعت 12 تا حوالیِ ساعت 2 بعدازظهر و شام را از غروب آفتاب تا حدود ساعت 10 شب.

چای و قهوه عراقی

پذیرایی از زائران با چای عراقی

در تمام طول مسیر، عراقی‌ها را می‌بینید که با چای و قهوه عربی در استکان‌های کمرباریک از زائران پذیرایی می‌کنند. می‌توانید لیوان شخصی خودتان را ببرید که دغدغه‌ای از بابت بهداشت نداشته باشید. هرچند که در سال‌های اخیر پذیراییِ زائران با چای و قهوه در لیوان یکبارمصرف هم مرسوم شده است.

بهداشت در پیاده روی اربعین

بهداشت و درمان در پیاده روی اربعین

رعایت نکات بهداشتی از مهمترین کارهایی‌ست که پیش از سفر باید درباره آن بخوانید. هرچند که در تمام طول مسیر، کادر درمان، عراقی و ایرانی، تمام‌قد ایستاده‌اند که اگر خدای ناکرده با مشکلی مواجه شدید، به کمک‌تان بیایند و درمان‌تان کنند. اما چرا کار به جایی برسد که دست به دامان طبیب و درمان و دارو شوید؟ در واقع این قسمت سفر کاملا به سبک‌وسیاق زندگی خودتان بستگی دارد.

بهداشت در پیاده‌روی اربعین هم به دلیل آنکه

  • با پای پیاده انجام می‌شود،
  • استراحت و اتراق شبانه در موکب‌هاست،
  • مسافتی طولانی را پیش یا پس از سفر در مکان‌های عمومی مانند فرودگاه‌ها و ایستگاه‌های راه‌آهن می‌گذرانید،
  • مجبور به استفاده از سرویس‌های بهداشتی عمومی هستید،
  • برای صرف غذا و نوشیدن آب و مایعات از امکاناتِ موکب‌ها استفاده می‌کنید،

و بسیاری دلایل دیگر، اهمیت زیادی دارد. 

مراقب بیماری وبا باشید

فرض کنید که با رعایت همه نکات بهداشتی سفر اربعین راهی این مراسم شده‌اید، یادتان باشد که در این سفر خطر ابتلا به وبا همواره در کمین شماست. برای پیشگیری از این بیماری باید در طول سفر به‌ صورت مداوم دست‌های خود را بشویید. حواستان باشد قبل و بعد غذا، تردد با اتوبوس و لمس میله‌های اتوبوس، پیاده‌‌روی در مکان‌های پرتردد و بازارهای شلوغ دست‌های خود را با آب و صابون بشویید.

از پاهای خود مراقبت کنید

حتما قبل از سفر تعداد روزهایی که در راه هستید را محاسبه کنید و به همان تعداد با خود جوراب تمیز و نخی ببرید. هر شب در استراحتگاه جوراب‌های خود را در بیاورید و با دقت پاهای خود را شست‌وشو دهید. شب‌ها قبل از خواب حتما از ویتامین «آ.د» برای پاشنه پا استفاده کنید.

اگر می‌توانید شب‌ها هنگام خواب پاهای خود را 20 تا 30 سانتی‌متر بالاتر از سطح بدن نگه‌ دارید. این مراقبت‌ها، پاهای شما را از شر بیماری‌های قارچی حفظ می‌کند و حس بهتری به شما می‌دهد.

کفش مناسب پیاده‌‌روی بپوشید

بهترین کفشی که می‌توانید برای پیاده‌روی اربعین بپوشید، کفش‌های طبی هستند که پاشنه نرمی دارند. یا کفش‌های مخصوص پیاده‌روی که از صدمه به انگشتان و کف پا جلوگیری می‌کنند. کفش نامناسب قبل از هر چیز به کمر فشار زیادی وارد می‌کند و امکان پیاده‌‌روی راحت را از شما می‌گیرد.

اگر دیابت دارید، این نکات را رعایت کنید

اگر مبتلا به دیابت هستید باید بدانید که فعالیت‌های زیاد جسمانی برای شما خوب نیست. اما اگر عازم چنین سفری هستید، باید در طول مسیر پیاده‌‌روی حتما به استراحتگاه‌ها بروید و پاهای خود را مدام بشویید و کاملا خشک‌ کنید تا دچار زخم نشوند؛ چرا که وجود زخم پیاده‌‌روی را سخت می‌کند.

لیوان و قاشق و چنگال شخصی

بهتر است از لیوان، قاشق و چنگال شخصی خودتان استفاده کنید. همراه داشتنِ یک لیوان شخصی و یک جفت قاشق و چنگال ضرری که ندارد هیچ، به سلامت محیط زیست هم کمک می‌کند. برای شستن آن‌ها هم می‌توانید از امکانات موکب‌ها استفاده کنید.

اگر در پیاده روی اربعین گم شدیم چه کنیم؟

جاده پیاده‌‎روی اربعین

باتوجه به استقبال بی‌نظیر از پیاده‌روی اربعین و شلوغی مراسم، احتمال اینکه در مسیر همراهانتان را گم کنید، زیاد است. با نصب اپلیکیشن «بله» یا با زدن دو کد دستوری که در ادامه معرفی می‌کنیم، بدون نیاز به اینترنت و خیلی ساده می‌توانید از گم شدن در مراسم اربعین امسال جلوگیری کنید.

اعلام وضعیت اربعین در «بله»

بدیهی است که برای اطلاع از موقعیت مکانی هم‌سفرهایتان و مطلع کردن آنها از موقعیت مکانی خودتان، لازم است هر دو طرف برنامه «بله» را در گوشی همراه‌تان نصب کنید. بعد از نصب، در نوار پایینی برنامه، گزینه «ویترین» را بزنید. در این قسمت دو گزینه به نام‌های «اعلام وضعیت» و «مشاهده وضعیت» را می‌بینید. برای اطلاع دادن از وضعیت خود، در قسمت اعلام وضعیت کادر «متن پیام» را پر کنید. برای مثال: از مرز عبور کردم.

برای مشاهده وضعیت همسفر هم همین روند را انجام دهید. به قسمت مشاهده وضعیت بروید و این‌بار در کادر نمایش داده شده شماره موبایل همسفرتان را وارد کنید تا از آخرین موقعیت مکانی او با خبر شوید.

یادتان نرود که برای استفاده اعلام وضعیت اربعین در اپلیکیشن بله نیاز به اینترنت ندارید. توجه داشته باشید که در کشور عراق برای استفاده از این سرویس داده تلفن همراه خود را خاموش کنید.

اعلام وضعیت اربعین با کد USSD

روش بعدی که برای جلوگیری گم شدن در مراسم اربعین در اختیار زائرین گذاشته شده، استفاده از کد 500 است. برای استفاده از این سرویس، کافی‌ست مسیر زیر را انجام دهید.

  • اعلام موقعیت مکانی زائر : تایید ➡ وارد کردن موقعیت مکانی با حروف انگلیسی ➡#1*500*500*
  • مشاهده موقعیت مکانی همسفر: تایید ➡ وارد کردن شماره همسفر ➡ #2*500*500*

بایدها و نبایدهای پیاده‌روی اربعین

باید و نباید های پیاده روی اربعین

رعایت این نکات را فراموش نکنید:

  • حمل، نگهداری و مصرف انواع مواد مخدر، داروهای کدئین‌دار و روان‌گردان‌ها به کشور عراق ممنوع است و دولت عراق با مسافران خاطی به شدت برخورد می‌کند.
  • در صورت بروز هرگونه حادثه،‌ از قرارگرفتن در موقعیت حادثه و تهیه عکس یا فیلمبرداری خودداری کنید و در صورت مشاهده اشیاء یا رفتار مشکوک، مراتب را به مسئولین مربوطه اطلاع دهید.
  • تنها مدارک مورد نیاز برای این سفر گذرنامه (پاسپورت) و کارت شناسائی زائر است؛ از همراه داشتن پول نقد و اشیاء قیمتیِ غیرضروری مانند چک‌پول، طلا و جواهرات، گواهینامه رانندگی، کارت ملی و مدارک دیگر، خودداری کنید.
  • در طول مسیر رفت‌وبرگشت بویژه هنگام انتقال بار، شخصاً مراقب چمدان، کوله‌پشتی، ساک و وسایل سفرتان باشید و برای پیشگیری از سرقت یا هرگونه تهدید جانی و مالی، از رها کردن لوازم خود در محیط‌های قابل دسترسی برای افراد بیگانه خودداری کنید.
  • بعد از تحویل اتاق، مسیر رفت‌وبرگشت هتل تا حرم را شناسایی کنید و نام هتل، شماره اتاق و تلفن هتل را به خاطر بسپارید. (کارت هتل را از پذیرش بگیرید و همراه خود داشته باشید).
  • هنگام ورود به اماکن مقدسه، از همراه داشتن اشیاء ممنوعه (دوربین، موبایل، چاقو و ...) خودداری کنید.
  • از افراد ناشناس، هیچ‌گونه غذا، شیرینی، آب، شربت و ... به عنوان نذری قبول نکنید.
  • از عکاسی و فیلمبرداری در مقرهای نظامی - انتظامی، مرزها و مراکز ایست و بازرسی در طول مسیر و داخل شهرها پرهیز کنید.
  • از خرید و خوردن غذا در رستوران‌های عراق به‌دلیل عدم رعایت بهداشت عمومی و احتمال آلودگی جداً خودداری کنید.
  • از سپردن ساک، چمدان، کوله‌پشتی و وسایل شخصی خود به افراد ناشناس خودداری کنید.
  • هنگام ترک هتل و رستوران، لوازم شخصی خود (گوشی، کیف پول، ساک دستی و ...) را جا نگذارید.
  • هنگام رفت‌وآمد در معابر عمومی، مساجد و حرم‌های شریف به ویژه محل‌های پرازدحام (ورودی‌ها و خروجی‌ها) مراقب وجوه نقد، اشیاء قیمتی و تلفن همراه خود باشید (سارقین حرفه‌ای در صدد فرصت هستند).
  • به هیچ عنوان مدارک هویتی خود مانند کارت‌ ملی و گذرنامه‌ را به افراد غریبه ندهید.
  • مهم‌ترین کار شما در طول پیاده‌روی اربعین مراقبت و نگهداری از مدارک هویتی‌تان است؛ در صورت گم شدن مدارک هویتی خود در اولین فرصت به مراجع لازم مراجعه و از مشکلات بعدی و سوء‌استفاده افراد سودجو جلوگیری کنید.
  • برای جلوگیری از انتقال بیماری‌های غیر بومی، باید تمام موارد بهداشتی در زمان تماس با افراد خارجی را رعایت کنید.

سخن پایانی

در این مقاله هر چه باید از پیاده روی اربعین می‌دانستید برایتان بازگو کردیم. از تاریخچه، زمان، هزینه و شرایط سفر گرفتیم و به نکات ریزی که باید در سفر رعایت کنید رسیدیم. اگر با این راهنما راهی سفر شوید بعید است سئوالی برایتان پیش بیاید اما با این حال اگر پیش آمد نگران نباشید! با شماره ۱۵۴۸ 📞 تماس بگیرید؛ همکاران ما در یوتراوز به صورت ۲۴ ساعته آماده پاسخگویی به سئوالات شما هستند. در ضمن اگر تجربه ویژه‌ای هم از سفر به کربلا و پیاده‌روی اربعین دارید حتما از طریق بخش کامنت‌ها، تجربه‌تان را با ما و سایر کاربران یوتراوز در میان بگذارید.


سوالات متداول

پیاده‌روی اربعین حسینی 140۳ کی برگزار می‌شود؟

پیشنهاد می‌کنیم تا قبل شانزدهم ماه صفر خود را به شهر نجف برسانید و از روزهای شانزدهم یا هفده‌ام پیاده‌روی اربعین را از نجف شروع کنید

بهترین روش برای شرکت پیاده‌روی اربعین چیست؟

خرید بلیط هواپیما تهران نجف، یا بلیط هواپیما مشهد نجف از یوتراوز و شروع پیاده‌روی از شهر نجف، بهترین، کوتاه‌ترین و امن‌ترین مسیر زیارت امام حسین (ع) در روز اربعین است.

برای پیاده روی اربعین ویزا نیاز دارم؟

خیر. برای سفر به عراق در ایام اربعین نیازی به ویزا ندارید.

برای عبور از مرز زمینی و شرکت در پیاده‌روی اربعین، نیاز به گذرنامه دارم؟

بله؛ اما چنانچه نسبت به دریافت گذرنامه اقدام نکرده‌اید یا تاریخ گذرنامه‌تان به اتمام رسیده است، می‌توانید با تهیه برگه تردد (گذرنامه موقت) از مرز عبور کنید. برگه تردد فقط برای شرکت در پیاده‌روی اربعین صادر می‌شود و با پایان مراسم منقضی خواهد شد.

میزان ارز مسافرتی اربعین 1403 چقدر است؟

200 هزار دینار عراق. شما می‌توانید پس از ثبت نام در سامانه سماح، این ارز را از بانک یا صرافی‌ها خریداری کنید.

دریافت وجه نقد از دستگاه‌های خود پرداز در شهرهای مرزی ایران در روزهای نزدیک به اربعین چگونه است؟

در چنین روزهایی که جمعیت زائران در شهرهای مرزی بیشتر از حد معمول است، علاوه‌بر افزایش دستگاه‌های خودپرداز سیار در استان‌های ایلام، کرمانشاه و خوزستان، سقف برداشت پول نقد از دستگاه‌های خود پرداز هم افزایش پیدا می‌کند.

فاصله عمودهای نجف تا کربلا چقدر است؟

در کل مسیر نجف تا کربلا 1452 عمود قرار دارد که فاصله هر کدام از آن یکی 50 متر است.

مدارک لازم برای شرکت در مراسم پیاده‌روی اربعین چیست؟

گذرنامه، کارت شناسائی زائر، برگه تردد (در صورت لزوم) و مقداری وجه نقد. از همراه بردن مقدار زیاد پول نقد، اشیاء قیمتی، طلا و جواهرات، گواهینامه رانندگی، کارت ملی و مدارک دیگر جدا خودداری کنید.

آیا اربعین 140۳ تعطیل رسمی است؟

بله؛ روز یکشنبه، ۴ شهریور، مصادف با روز اربعین حسینی و تعطیل رسمی است.

چه کسانی بهتر است در پیاده‌روی اربعین شرکت نکنند؟

اگر بیماری دیابت دارید به دلیل احتمال بروز زخم در کف و انگشتان پا در اثر پیاده‌روی، این سفر را توصیه نمی‌کنیم. اگر بالای 60 سال یا زیر 15 سال هستید، این سفر را توصیه نمی‌کنیم؛ چون احتمال ضعف جسمانی بر اثر پیاده‌روی طولانی وجود دارد.

جاده پیاده‌روی اربعین از کجا شروع می شود؟

به شهر نجف که رسیدید، بعد از زیارت حرم امیرالمومنین (ع)، از «باب‌الساعه» خارج شوید و در امتداد یکی از خیابان‌های «امام زین‌العابدین» یا «امام جعفر صادق» حرکت کنید تا به بزرگ‌راه کربلا برسید. از ابتدای بزرگراه، جمعیت پیاده‌ عاشقان امام حسین (ع) را می‌بینید که عازم کرب‌وبلا هستند.

دلیل وجود عمودها چیست؟

از عمودها برای مشخص‌کردنِ طول مسیرِ طی شده و دادنِ آدرس می‌توانید استفاده کنید. اگر گم شدید یا همسفران خود را گم کردید، بهترین نشانی، شماره نزدیک‌ترین عمود به شماست.

بهترین زمان شروعِ پیاده‌روی چه وقتی است؟

کاملا بستگی به شرایط آب‌وهوایی دارد؛ چنانچه هوا خنک باشد می‌توانید پیاده‌روی را بعد از نماز صبح شروع و با غروب آفتاب تمام کنید، چنانچه هوا گرم باشد، بهتر است برای اجتناب از گرمازدگی، پیاده‌روی را از غروب آفتاب شروع و با شروع روز تمام کنید و به استراحت بپردازید.

می‌توانم همراه خانواده به پیاده‌روی اربعین بروم؟

پیاده‌روی اربعین پیر و جوان، زن و مرد نمی‌شناسد. زنان در کنار مردان در حالی که کودکان خود را در آغوش گرفته‌اند سال‌هاست به شوق زیارت امام حسین (ع) در روز اربعین عازم کربلا می‌شوند. پیاده‌روی اربعین به شرایط جسمی و سلامت شما بستگی دارد، نه به زن بودن یا مرد بودن‌تان، پیر بودن یا جوان بودن‌تان.

اگر حین پیاده‌روی از ادامه مسیر منصرف شدم، چکار کنم؟

نگران نباشید، اگر به دلیل خستگی، ضعف جسمانی، کهولت یا هر دلیلِ دیگر از ادامه مسیر منصرف شدید، هرجای مسیر می‌توانید با پرداخت هزینه‌ سوار ماشین‌های گذری شوید و به کربلا یا نجف بروید.

برای شرکت در پیاده‌روی اربعین چقدر پول نیاز دارم؟

شما در طول پیاده‌روی اربعین هیچ هزینه‌ای برای غذا و اقامت خود نمی‌پردازید؛ غذا و اسکان را مهمانِ مردم مهمان‌نواز عراق و ایرانی‌هایی هستید که از هفته‌ها قبل آماده پذیرایی از زائران امام حسین (ع) شده‌اند. تنها هزینه‌ای که باید بپردازید، هزینه سفر تا مرزهای ایران و هزینه سواری‌ها تا جاده نجف تا کربلاست.

محل اقامت زائران در طول پیاده‌روی اربعین کجاست؟

محل اقامت در موکب‌ها و استفاده از آن رایگان است.

نوشته های مشابه
  • معرفی انواع قطارها + امکانات و خدمات

    آیا شما هم موافقید که سفر با قطار یک جور حس نوستالژی را در آدم ایجاد می‌کند؟ حس ارتباطی عمیق‌تر با مسیر سفر و تلفیقی از آرامش و ماجراجویی. حالا برای اینکه بهترین تجربه را در سفر با قطار داشته باشید، پیشنهاد می‌کنیم که با ما همراه باشید و با انواع قطار و خدمات‌شان آشنا شوید.

  • جت لگ یا پرواززدگی؛ علایم و راه‌های درمان

    اگر سفری دورودراز بر فراز آسمان را تجربه کرده‌باشید، حتما با پدیده جت لگ یا همان پرواززدگی مواجه شده‌اید. آیا می‌دانید چه راهکارهایی برای جلوگیری از جت لگ وجود دارد؟

  • آتش روشن کردن در طبیعت

    حتما برای شما هم پیش آمده که در طبیعت‌گردی؛ هوس روشن کردن آتش به سرتان زده یا حتی در شرایط پیش‌بینی نشده، نیاز به روشن کردن آتش داشته‌اید اما، چون تجهیزات لازم را نداشتید، از خیرش گذشته‌اید. با خواندن متن زیر تمام ترفندهای آتش درست کردن در طبیعت را به شما می‌گوییم. روش‌هایی ساده که حتما متعجب‌تان خواهد کرد!

دیدگاهتان را بنویسید
خرید راحت با اپلیکیشن یوتراوز