بازار سنتی کاشان

بازار سنتی کاشان یکی از جاذبه های دیدنی و تاریخی شهر کاشان است که دارای معماری ایرانی است. هنگامی‌که در این بازار قدم می‌زنید متوجه بافت قدیمی آن می‌شوید. این بازار هم مانند همه بازارهای سنتی و تاریخی ایران از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است. در این مقاله با مجله گردشگری یوتراوز همراه باشید تا بیشتر با بازار سنتی شهر کاشان آشنا شوید.

آنچه درباره بازار سنتی کاشان می‌خوانید:

• پیشینه بازار بزرگ سنتی کاشان
• معماری منحصربه‌فرد بازار سنتی کاشان
• حال‌وهوای بازار سنتی کاشان
• بازار مسگری کاشان
• جشن آبریزان یا لتو مسگران در بازار
• بازار فرش کاشان، نگین کاشان
• سوغاتی‌های متنوع بازار سنتی کاشان
• دیدنی‌های بازار سنتی کاشان
• چه زمانی مناسب برای رفتن به بازار سنتی کاشان است؟

پیشینه بازار بزرگ و سنتی کاشان

بازار سنتی کاشانی یکی از جاذبه‎های تاریخی و گردشگری شهر کاشان است که در بین ساکنان این شهر و گردشگران محبوبیت بالایی دارد. غیرممکن است به این شهر سفر کنید و تعریفی از بازار سنتی آن نشنوید. پیش از هرچیز باید بگوییم قدمت این بازار قدیمی به دوران آل‌بویه و سلجوقیان باز می‌گردد. البته بازار سنتی کاشان در دوره صفویه که از آن به عنوان دوران آبادانی کشورمان یافت می‌شود هم وسعت بیشتری پیداکرده و زیبایی آن دوچندان شده است. در دوران قاجار هم فضاهای بیشتری در کنار بافت قدیمی بازار ساخته ‌شده است و امروزه این بازار سنتی را میراثی از 7 قرن گذشته تا اواخر دوران قاجار می‌دانند. همچنین باید بدانید که بخش‌هایی از این بازار در اثر زلزله سال 1192 آسیب دیده اما در زمان زمامداری فتحعلی‌شاه قاجار مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. بازار سنتی و تاریخی کاشان در 8 شهریورماه سال 1255 به‌عنوان یک اثر تاریخی در فهرست آثار ملی کشورمان به ثبت رسیده است.

معماری منحصربه‌فرد بازار سنتی کاشان

بازار قدیمی کاشان هم مانند بازارهای قدیمی دیگر کشور دارای سبک معماری ایرانی است که در دوران صفویه در اوج شکوه و زیبایی خود قرار داشته است. این بازار سرپوشیده قدیمی از بخش‌های راسته یا گذرگاه اصلی و فرعی، تیمچه، سرا و چارسوق یا چهارسوق تشکیل شده است که در هرکدام از این بخش‌ها تزئینات زیبا و سنتی جلوه‌گر است.
تیمچه امین‌الدوله که از نظر معماری و زیبایی منحصربه‌فرد است از بخش‌های مهم بازار سنتی کاشان است. هنگامی‌که گردشگران به تیمچه امین‌الدوله می‌رسند چند لحظه محو تماشای معماری زیبای آن می‌شوند.
در بازار سنتی کاشان بیش از 40 اثر تاریخی وجود دارد که از آن بین می‌توان به بازار میانچال، مساجد، تیمچه امین‌الدوله، کاروانسرای میرپنج و تیمچه ملک‌التجار اشاره کرد.

حال‌وهوای بازار سنتی کاشان

به این بازار قدیمی که وارد می‌شوید کاشی‌کاری‌های بسیار هنرمندانه و طاق‌های زیبا با تمام نقوش ارزشمند بر آن در قاب نگاهتان می‌نشینند. اگر به سقف نگاه کنید می‌بینید که چه طراحی و معماری اصیلی بر شمایل آن ریخته‌اند. در راسته‌های خوش حس‌وحال این بازار قدیمی که قدم می‌زنید، از کنار دکان‌ها و حجره‌های چند صد ساله‌ای می‌گذرید که مقابل‌شان را آب‌پاشی کرده‌اند و در کنار بعضی از این حجره‌ها، پیرمردهایی با موهای سفید و عینک‌های ته استکانی روی صندلی‌ای فرسوده نشسته‌اند. از همین غرفه‌های کهنسال می‌توانید انواع سوغاتی‌های کاشان را در مرغوب‌ترین نوع آن پیدا کنید. خوش‌ترین عطر گلاب‌ها وعرقیجات درجه یک کاشان، کلوچه‌های فرداعلاء و هرآنچه نشان فرهنگ و هنر و ذوق در کاشان است.

بازار مسگری کاشان

یکی از بخش‌های معروف در بازار سنتی و بزرگ کاشان، بازار مسگری است. صنعت مسگری از زمان‌های گذشته در این شهر رونق داشته و افراد زیادی در این شهر به کار مسگری مشغول بوده‌اند. هنگامی‌که به بازار مسگری می‌رسید با صدای آهنین مسگرها و جلوه زیبای ظروف و اشیای مسی روبه‌رو می‌شوید که با ظرافت خاصی روی آن‌ها طرح‌های قلم‌کاری را نگاشته‌اند. در بازار مسگری کاشان می‌توانید ظروف مسی را به‌عنوان سوغات کاشان برای عزیزان‌تان خریداری کنید.

جشن آبریزان یا لتو مسگران در بازار

مسگرهای کاشانی در بازار سنتی کاشان مراسمی را هرسال اجرا می‌کردند که قدمت آن به سالیان دور باز می‌گردد. مسگرها در این مراسم ابتدا صورت‌ خود را به صورت کامل سیاه‌ می‌کردند تا قابل شناسایی نباشند و بعد مغازه‌های خود را می‌بستند و در بازار راه می‌رفتند و بقیه اصناف را خیس می‌کردند. در این مراسم سایر حجره‌دارها و کسبه به مسگرها هدایایی می‌دادند. در پایان مراسم همه مسگرها در گوشه‌ای از بازار دور هم جمع می‌شدند از مشکلات کار خود و دغدغه‌های صنف مسگران گلایه می‌کردند. این مراسم که هرسال در مرداد ماه برگزار میشد گویا چند سالی است که رو به فراموشی گذاشته است.

بازار فرش، نگین درخشان کاشان

نوبتی هم باشد نوبت معرفی بازار فرش کاشان است. فرش کاشان شهرت جهانی دارد و جزء بهترین و باکیفیت‌ترین فرش‌های جهان است. بازار فرش دستباف در مجموعه بازار سنتی کاشان، مقابل کوی ضرابخانه قرار دارد؛ یک فضا شامل حجره‌ها و دکان‌های فرش فروشی. باید بگوییم بعضی از فرش‌های با ارزش و قیمتی این بازار اکنون در موزه‌های جهان نگهداری می‌شوند، به‌عنوان مثال «قالی شیخ صفی اردبیلی» که در کاشان بافته شده ‌است در یکی از موزه‌های جهان نگهداری می‌شود.
در نگاه اول به فرش‌های کاشان اولین چیزی که توجه شما را به خود جلب می‌کند، طرح لچک ترنج است که با ظرافت خاصی در فرش کاشان خودنمایی میکند. فضای بازار فرش کاشان به قدری زیبا است که دوست دارید ساعت‌ها در میان حجره‌های فرش فروشی راه بروید و از تماشای طرح‌ها و رنگ‌های خاص این فرش ‌ها سیر نمی‌شوید.

سوغاتی‌های متنوع بازار سنتی کاشان

هر بخش از بازار سنتی کاشان مربوط به یک صنف است که شامل مغازه‌های گوناگون می‌شود. یکی از سوغاتی‌های مهمی که باید از کاشان خریداری کنید، گلاب کاشان است که عطر آن در تمام بازار پیچیده است. از دیگر سوغاتی‌های معروف کاشان میتوان به شیرینی‌های خوشمزه کاشان، ظروف سفالی، صنایع دستی، عرقیجات، ظروف و اشیای مسی و فرش‌های دستباف کاشان اشاره کرد که با بهترین کیفیت در بخش‌های مختلف بازار سنتی کاشان عرضه میشوند.

دیدنی‌های بازار سنتی کاشان

بازار کاشان علاوه بر اینکه یک مرکز خرید سنتی با ریشه‌های تاریخی است از بخش‌های مختلفی تشکیل شده که بازدید از آن برای هر گردشگری جذابیت دارد. یوتراوز پیشنهاد می‌کند سری به بخش‌های مختلف این بازار بزنید.

تیمچه صباغ

تیمچه صباغ یکی از آثار تاریخی بازار کاشان است که از دوران قاجار به یادگار مانده است. معماری این تیمچه قدیمی به این گونه است که دو طبقه به شکل هشتی دارد که دورتادور آن را حجره‌ها و دکان‌ها فرا گرفته‌اند. در میان فضای تیمچه حوضی قرار دارد که سقف آن به زیبایی تزئین شده ‌است. این بخش از بازار را «حاج حسن صباغ» در دوران قاجار ساخته و از همین جهت به تیمچه صباغ شهرت دارد.

مسجد و مدرسه امام

مسجد و مدرسه امام یکی دیگر از بناهای تاریخی زیبایی است که قدمت این بنا به دوران قاجار یعنی به بیش از 200 سال پیش باز می‌گردد. این بنا در زمان حکومت فتحعلی شاه قاجار ساخته شده ‌است و امروز یک میراث ارزشمند تاریخی برای ایرانیان محسوب می‌شود. معماری، طرح و نقش این مدرسه و مسجد بسیار عالی است و وسعت زیادی را به خود اختصاص داده است. همچنین این مسجد و مدرسه را به نام سلطانی هم می‌شناسند.

حمام‌خان

حمام‌خان یکی دیگر از آثار تاریخی ارزشمند در بازار کاشان است که قدمت آن به دوران زندیه باز می‌گردد. حمام‌خان امروزه در بازار به چایخانه و سفره‌خانه سنتی تبدیل شده ‌است که می‌توانید در آن یک چای دبش نوش‌جان کنید یا دلی از عزا در بیاورید. هنگامی‌که می‌خواهید وارد حمام‌خان شوید اولین چیزی که توجه شما را به خود جلب می‌کند، کاشی‌کاری‌های زیبا بر سردر ورودی آن است. همچنین در این بنا سکوهای پذیرایی برای مهمانان فراهم شده تا بتوانید ساعتی را به استراحت در آن بپردازید.

کاروانسرای میرپنج

کاروانسرای میرپنج هم یک یادگاری از دوران صفویه در بازار سنتی کاشان است. در حال‌حاضر در این کاروانسرا حدود 50 حجره قرار دارد که در این کاروانسرا مشغول به کار هستند.

چه زمانی مناسب برای رفتن به بازار سنتی کاشان است؟

ساعت کار بازار کاشان همه روزه به جزء جمعه‌ها و ایام تعطیل از ساعت 9:30 تا 12 ظهر و 5 تا 8:30 عصر است. اما برای سفر به شهر کاشان قطعا بهترین زمان فصل زیبای بهار است. در این فصل شما زیبا‌ترین چهره را از این شهر خواهید دید. گل‌های سرخی که سرتاسر معابر و باغ‌ها و بستان‌ها را پوشانده‌اند و عطرشان هر بیننده را مجذوب خود می‌کند.
اما نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که در بهار و به ویژه در فروردین ماه و دو هفته‌ی اول این ماه که تعطیلات است، کاشان در شلوغ‌ترین حالت خود خواهد بود. اگر تحمل جاده‌های پر رفت‌وآمد و معابر شلوغ را ندارید بعد از تعطیلات به این شهر سفر کنید. اما اواسط خرداد تا آخر شهریور را به کاشان نروید زیرا گرمای هوا در آن زمان بسیار آزاردهنده است.