بزرگترین روستای پلکانی ایران کجاست؟
- ...
- ...
- تعداد کلمات
روستای زنوزق یکی از روستاهای بسیار دیدنی ایران است. این روستای تاریخی در استان آذربایجان شرقی قرار دارد و به عنوان بزرگترین روستای پلکانی در ایران شناخته می‌شود. این روستا یکی از جاذبه‌های گردشگری منحصربه‌فرد آذربایجان شرقی است که پیشنهاد می‌کنیم در سفر به تبریز حتما سری هم به آن بزنید.
روستای پلکانی زنوزق از جاذبه‌های دیدنی و مسحورکننده استان آذربایجان شرقی است. هر ساله گردشگران زیادی از نقاط مختلف ایران برای تماشای بزرگترین روستای پلکانی ایران به آذربایجان شرقی سفر سفر می‌کنند. در نگاه اول معماری منحصربه‌فرد روستای زنوزق شما را به یاد ماسوله‌ی گیلان می‌اندازد. از طرفی خانه‌های این روستا سرخ‌رنگ هستند که تصاویر ابیانه اصفهان را در ذهن شما تداعی می‌کنند. قدمت این روستا به سال‌های خیلی دور بازمی‌گردد و برای همین است که جاذبه‌های تاریخی زیادی برای تماشا دارد. در هر فصلی از سال روستای زنوزق جلوه زیبا و مخصوص به خود را دارد و بدون اغراق بهترین جای ایران برای طبیعت‌گردی و آشنایی با سبک زندگی بومی است. با یوتراوز همراه شوید تا گشتی در روستای زنوزق بزنیم.
آنچه درباره روستای زنوزق در یوتراوز می‌خوانید:
- پیشینه روستای زنوزق
- علت نام‌گذاری روستای زنوزق
- درباره‌ی روستای زنوزق
- دیدنی‌های روستای زنوزق
- پشت بام‌های معروف روستای زنوزق
- درباره‌ی اهالی روستای زنوزق
- سوغات و محصولات روستای زنوزق
- غذاهای محلی و معروف روستای زنوزق
- چگونگی اقامت در روستای زنوزق
- مسیر دسترسی به روستای زنوزق
- بهترین فصل برای سفر به روستای زنوزق
پیشینه روستای زنوزق
برای روستای زنوزق هنوز قدمت مشخصی تعیین نشده است اما آثاری که از دوره ایلخانان و صفویه در این روستا به جامانده نشان‌دهنده عمر طولانی آن است. در مورد قدمت این روستا برخی معتقدند با توجه به نقوش خورشید بر روی سنگ قبرهای قدیمی قبرستان، قدمت این روستا به دوره میتراییسم (پرستش الهه میترا) بازمی‌گردد. همچنین روستای زنوزق هم‌جوار شهر زنوز است که قدمت آن‌را به 800 سال پیش نسبت می‌دهند. با توجه به قدمت بالای شهر زنوز می‌توان گفت این روستا هم قدمت زیادی دارد و حتی مشترکات فرهنگی در میان اهالی روستا و مردمان زنوز بسیار زیاد است. در نتیجه روستای زنوزق و شهر زنوز وابستگی تاریخی و فرهنگی نسبت به یکدیگر دارند.
علت نام‌گذاری روستای زنوزق
نام این روستا در ابتدا «زنوز داغ» بوده که به مرور زمان به زنوزق تبدیل شده است. «زنوز داغ» ترکیبی از «زنوز» و «داغ» است که خود کلمه زنوز شامل ترکیب زن و اوز می‌شود. در این ترکیب «زن» به معنی شهر و «اوز» به معنی چشمه است که این ترکیب در نهایت معنای «شهر چشمه‌سارها» را نمایان می‌کند.
روستای زنوزق بر روی کوهپایه‌‌های کوه قلعه واقع شده است و کلمه «داغ» به معنای کوهستان است و به همین دلیل، این کلمه به ترکیب زنوز اضافه شده است. در نتیجه نام این روستا به مرور زمان توسط اهالی روستا به شکل عامیانه زنوزاغ، زنوزاخ و زنوزق تلفظ شده است و هنوز هم با همین اسامی در استان آذربایجان شرقی شهرت دارد.
درباره‌ی روستای زنوزق
روستای تاریخی و پلکانی زنوزق در استان آذربایجان شرقی، دهستان زنوزق و بخش مرکزی شهرستان مرند قرار دارد. این روستا دارای خانه‌های قدیمی زیادی است که از دوران صفوی تا به امروز همچنان باقی مانده‌اند. ویژگی برجسته روستای زنوزق وجود همین خانه‌ها است که از پایین تا بالای روستا پیش رفته‌اند و ظاهری پلکانی به این روستا بخشیده‌اند.
وقتی به این روستا سفر می‌کنید، در نگاه اول ماسوله گیلان در ذهن شما تداعی می‌شود اما این روستا یکی از تاریخی‌ترین روستاهای ایران و جاذبه‌ای تماشایی در استان آذربایجان شرقی است که به آن «ماسوله سرخ» هم می‌گویند چراکه خانه‌های آن شبیه به خانه‌های ابیانه و به رنگ سرخ هستند.زنوزق در منطقه کوهستانی و سردسیر قرار دارد و از جهت شرق به کوه‌های سلطان سنجر، از جهت غرب به روستای درق، از سمت جنوب غرب به شهر زنور و از جهت شمال به کوه‌ها و ناهمواری‌ها منتهی می‌شود.
دیدنی‌های روستای زنوزق
در روستای پلکانی زنوزق جاذبه‌های طبیعی و تاریخی زیادی است که بدون‌تردید لحظات خاطره‌انگیزی را در سفر برایتان رقم می‌زند. در این روستا یک قلعه تاریخی وجود دارد که به عنوان قلعه زنوزق مشهور است. هنوز کاوشی برای تعیین قدمت این قلعه صورت نگرفته است. البته این را هم باید بگوییم که این قلعه شباهت زیادی به قلعه‌های دیگر ندارد، پس توقع بازدید از یک برج و باروی بلند را نباید داشته باشید.
در کتاب‌های تاریخی از این قلعه به عنوان قلعه دیزه در منطقه زنوز-زنوزاق یاد شده است که گویا جزو مستحکم‌ترین و مهم‌ترین پناهگاه‌های نظامی در مرند بوده است.یکی دیگر از جاذبه‌های تاریخی و تماشایی این روستا گورستان و مسجد تاریخی آن است. باید بگوییم سنگ نوشته‌های این قبرستان مربوط به قرن نهم هجری قمری است که گواهی بر قدمت زیاد این روستا دارد. مسجد تاریخی زنوزق هم یک جای دیدنی در این روستا برای گردشگران محسوب می‌شود.
در طول مسیر قلعه حتما سری هم به سد قلعه و سد زنوز بزنید که جزو دیدنی‌های این روستا به شمار می‌روند. در سد قلعه خبری از آب نیست اما جلوه‌ای دیدنی برای این منطقه ایجاد کرده است. اما سد زنوز برخلاف سد قلعه بسیار پرآب و سرسبز است و می‌توانید لحظاتی را در کنار این سد استراحت کنید و طبیعت سرسبز اطراف را تماشا کنید.
بخشی دیگر از جاذبه‌های طبیعی این روستا مربوط به دشت‌های سرسبز و وسیعی است که اطراف روستا را احاطه کرده‌اند و در ارتفاع 2000 متری واقع شده‌اند. این دشت‌های سرسبز با وجود انبوهی از درختان بهترین جا برای طبیعت‌گردی هستند. پیشنهاد می‌کنیم در این میان از نوشیدن آب گوارای چشمه‌ها غافل نشوید.
پشت بام‌های رنگارنگ و خوشمزه روستای زنوزق
پشت بام‌های خانه‌های روستای زنوزق در تابستان‌ها به پشت بام‌های خوشمزه معروف می‌شوند. اگر در فصل تابستان به این روستا سفر کنید قطعا سینی‌ها و طبق‌های بزرگ چوبی که ترکیبی از رنگ‌های نارنجی و زرد هستند، توجه شما را به خود جلب می‌کنند.
فصل تابستان در زنوزق فصل خشک کردن میوه‌ها به خصوص زردآلو و درست کردن برگه زردآلو است. اهالی روستا زردآلوهای رسیده و مناسب را جدا کرده، هسته آن‌ها را در می‌آورند و روی سینی‌های بزرگ چوبی پهنشان می‌کنند تا زیر آفتاب درخشان تابستانی زنوزق، آب اضافه زردآلوها تبخیر و خشک شوند.
درباره‌ی اهالی بومی روستای زنوزق
اهالی شریف و زحمت‌کش این روستا به کشاورزی، باغداری، دامداری و عده‌ای هم به زنبورداری مشغول هستند. اهالی روستا به زبان شیرین آذری صحبت می‌کنند و پیرو دین اسلام و مذهب شیعه جعفری هستند. اهالی روستا مانند همه روستاهای ایران عزیز ما، به حفظ ارزش‌ها و سنت‌های خود همچنان معتقد هستند و این موضوع را از پوشیدن لباس‌های محلی رنگارنگ زنان می‌توان فهمید.
همچنین مردمان روستا زنوزق جزو باسوادترین جمعیت روستایی در ایران هستند. مردم این روستا معمولا تحصیلات خود را تا کارشناسی یا کارشناسی ارشد ادامه داده‌اند و حتی بعضی از آن‌ها برای ادامه تحصیل به خارج از کشور رفته‌اند. در این روستا پدران و مادران برای دیدن فرزندانشان به خارج از کشور سفر می‌کنند و مدتی را در روستا نیستند اما دوباره به روستای خود برمی‌گردند.
سوغات و محصولات بومی روستای زنوزق
مهم‌ترین سوغات این روستا انواع میوه و خشکبار است که با بهترین کیفیت تولید می‌شوند. در این روستا باغ‌های سیب، زردآلو و گردو فراوان است و می‌توانید این محصولات مرغوب را از کشاورزان و باغداران خریداری کنید. در چهار فصل سال هم برگه زردآلو، خشکبار و لواشک در این روستا یافت می‌شود. از دیگر سوغات معروف روستای زنوزق می‌توان به سبزی‌های کوهی خوش‌عطر مانند سیر وحشی کوهستان، غازیاقی و شنگ اشاره کرد.
بخشی دیگر از سوغات روستا به صنایع‌دستی زنان زحمت‌کش روستا اختصاص یافته است. اما خبری از مغازه و فروشگاه‌های صنایع‌دستی در این روستا نیست زیرا صنایع‌دستی مردم زنوزق بیشتر برای مصرف شخصی است. اما اگر شما دوست دارید می‌توانید از آن‌ها بخواهید که محصولاتشان را برای فروش بگذارند. از صنایع‌دستی این روستا می‌توان به گلیم، قالی، جوراب‌های دستبافت و جاجیم اشاره کرد.
غذاهای محلی و معروف روستای زنوزق
هنگامی‌که در این روستا قدم می‌زنید عطر غذاهای محلی را حس می‌کنید، به خصوص که این غذاها با سبزی‌های خوش‌عطر کوهی طبخ می‌شوند. از غذاهای محلی روستای زنوزق می‌توان به کوکو سبزی، کوفته، آبگوشت محلی و کباب اشاره کرد.
چگونگی اقامت در روستای زنوزق
متاسفانه در روستای زنوزق هنوز جای مشخص و ثبت شده‌ای، برای اقامت گردشگران در نظر گرفته نشده است و خبری از اقامتگاه بومگردی در این روستا نیست اما می‌توانید در این روستا به صورت کمپینگ همراه با عزیزان خود اقامت کنید یا مهمان اهالی روستا شوید. اما اگر به دنبال جایی مرتب و مناسب برای شبمانی هستید می‌توانید برای اقامت به هتل‌های شهر مرند بروید که در فاصله 55 کیلومتری روستای زنوزق قرار دارند.
همچنین باید اضافه کنیم در این روستا امکانات خاصی برای گردشگران وجود ندارد. به عنوان مثال در این روستا به دنبال رستوران نباشید چون فقط تعدادی کافه محلی وجود دارد که می‌توانید برای نوشیدن چای و صبحانه به این کافه‌ها بروید. برای رفع احتیاجات خود می‌توانید به مغازه‌های محلی روستا مراجعه کنید که دورتادور میدان روستا در کنار کافه‌ها قرار دارند.
مسیر دسترسی به روستای زنوزق
اگر قصد دارید به روستای زنوزق سفر کنید باید به آذربایجان شرقی بروید و از جاده تبریز-مرند راهی روستای زنوزق شوید. از مرند عبور کنید، وارد جاده مرند-هادیشهر شوید تا به خروجی جاده زنوز برسید. در جاده زنوز باغ‌های میوه در برابر دیدگان شما ظاهر می‌شوند، یعنی کم‌کم به روستای زنوزق نزدیک می‌شوید. از زنوز عبور کنید و به تابلو‌های راهنما توجه کنید تا به روستای زنوزق برسید.
بهترین فصل برای سفر به روستای زنوزق
بهترین فصل برای سفر به روستای زنوزق اواسط بهار تا اوایل پاییز است. در فصل تابستان آب‌وهوای این روستا معتدل و مطلوب است و برگه‌های خوشمزه زردآلو در این فصل نمایان هستند. در فصل بهار هم زیبایی روستا به اوج خودش می‌رسد و شکوفه‌های بهاری از شما پذیرایی می‌کنند. همچنین در اردبیهشت ماه آب چشمه‌ها زیاد می‌شود و طبیعت سرسبز روستا در کنار فزونی آب خودنمایی می‌کند. در پاییز هم این روستا جامه‌ای رنگین به تن می‌کند اما فصل زمستان در زنوزق فصل سرما و یخبندان است و روستا رخت سپید به تن می‌کند و شرایط سفر به آن دشوار می‌شود. پس اگر قصد سفر به روستای پلکانی زنوزق را دارید، زمان مناسب برای سفر را در نظر بگیرید.
سخن آخر
در سفر به روستای تاریخی و پلکانی زنوزق تجربه زندگی روستایی را در کنار اهالی آذری زبان این روستا خواهید داشت و چندروزی را دور از هیاهوی شهر مهمان اهالی بومی خواهید شد. یادتان باشد در سفر به زنوزق از برگه‌های زردآلو و لواشک‌های خوشمزه این روستا غافل نشوید.
